1.
Een
brug is een beweegbare, een vaste of een drijvende verbinding voor het verkeer tussen twee punten, die door water of anderszins gescheiden zijn
(Van Dale).
Een brug
moet aan een aantal eisen voldoen:
- de brug moet sterk zijn; de pijlers moeten de brug kunnen dragen en er moet verkeer
overheen
- de brug moet stabiel zijn; ongelijke belasting moet opgevangen
worden
- de brug mag niet gaan trillen, bijvoorbeeld bij sterke wind (denk aan de
ramp
met de Tacoma-brug)
- de brug moet tegen weersinvloeden bestand zijn; onderdelen zetten bijvoorbeeld
uit bij warmte en krimpen bij kou
- de brug moet veilig zijn; hekken langs de randen, onderhoud op grote
hoogte moet mogelijk zijn
- de ruimte onder de brug moet voldoende zijn voor doorvaart (over
water) of doorgang (over land)
- de brug moet architectonisch interessant zijn, als "look-at-me"
en "marketingtool" (vaak is dit aspect belangrijker dan de functie
van de brug zelf).
duivelsbrug,
matorelli, spanje
lianenbrug
kantelbrug:
brug van
gevlochten
takken/twijgen
brug,
onderbroken
Beweegbare bruggen
hebben een bewegend gedeelte om doorvaart mogelijk te maken, o.m.:
- basculebrug (soort
ophaalbrug)
Bij grotere overspanningen is een
combinatie van een vaste en een beweegbare
brug is ook mogelijk, bijvoorbeeld de Erasmusbrug
in Rotterdam.
Door ruimtegebrek kunnen soms bruggen geschikt gemaakt zijn voor huisvesting, bijvoorbeeld
de Ponte Vecchio in Florence.
De tuibrug over het
dal van Millau in de Languedoc heeft met 343 m de hoogste pijlers.
tuibrug, hoogte 343 m, millau languedoc, frankrijk:
Bruggen dienen op een correcte manier het verkeer dat er gebruik van maakt, te
ondersteunen. De draagkracht van bruggen verschilt per type brug, toegepast
materiaal, overspanning e.d.
voornaamste lastenverdeling van verschillende typen bruggen;
de last is
donkergrijsbruin, de voornaamste reactiekrachten zijn in rood (trek of
druk)
lastenverdeling balkbrug:
lastenverdeling boogbrug (met boog onder wegdek):
lastenverdeling boogbrug met trekband (met boog vooral boven wegdek):
lastenverdeling cantileverbrug:
lastenverdeling hangbrug:
lastenverdeling tuibrug:
lastenverdeling pontonbrug:
De beroemdste bruggen zijn wellicht:
- de Golden Gate Bridge, San Francisco
- de Clifton Suspension Bridge, Bristol
- Ponte Vecchio, Florence
- Pont du Gard, Romeins aquaduct, Nîmes
- Tower Bridge, Londen
- Rialto brug, Venetië.
Een smalle voetgangersbrug werd in de volksmond ook wel kippenbrug
genoemd.
Met dank aan o.m. Bruggenstichting,
het boek "Bruggen in Nederland" (2001) van Henk de Jong en Nico Muyen,
Overbruggen
van ingenieursbureau ipv
Delft.
"Spanjaarden zien bruggen als groot en sterk, maar Duitsers ervaren bruggen
eerder als mooi. Dat zou kunnen komen door het geslacht van het woord. In het
Duits is die Brücke vrouwelijk, dus mooi, terwijl het Spaanse el
fuente mannelijk is, dus sterk." (Uit Onze
Taal 2012-9, over het boek "Door de bril van de taal; hoe woorden de
wereld kleuren", een uitgave van Unieboek
| Het Spectrum, vertaald door Felix de Haar.)
De
term brug is waarschijnlijk afkomstig van het Protogermaanse brugj dat misschien een afleiding bij
is van het Proto-indo-europese bhru (stam, balk). De ontronde vormen breg(ghe),
zoals in de plaatsnaam Terbregge (Zuid-Holland), en brig(ghe) zijn Noordzee-Germaans en komen voor van Friesland tot
West-Vlaanderen; Brug(ghe) is de zuidelijke variant; bron Etymologiebank.
2. De benaming "brug" wordt ook voor andere overbruggingen
gebruikt, zoals de brug of hefbrug in de autogarage en overdrachtelijk in
bijvoorbeeld koudebrug.
Eng. bridge (maar een autolift is car lift, hydraulic ramp)