Ook
wel: waaierbrug, harptuibrug, kabelbrug. Een tuibrug is een vaste brug die
lijkt op een hangbrug maar hier
zijn de tuien (kabels) van de pylonen (torens) rechtstreeks aan het wegdek
bevestigd, dus niet verticaal van de draagkabel naar het wegdek zoals
bij de hangbrug.
principe tuibrug met reactiekrachten:
In
de tuien heerst trekkracht. De pylonen voeren de verticale krachten
naar hun fundering en de horizontale krachten worden door het wegdek
(de brugligger) opgenomen. Bij de opleggingen aan de einden van de brugligger is de
niet-verticale component van de tuikracht klein waardoor geen trekverankering noodzakelijk
is zoals bij de hangbrug. Bij gebrek aan vaste rotsgrond is in Nederland meestal
wel een stevig bruggenhoofd
vereist.
De waaiertuibrug dankt zijn naam aan het feit dat de tuien in
één punt samenkomen, zoals bij een waaier. De harptuibrug
heeft evenwijdige tuien.
Met 343 m heeft de tuibrug van Millau in de Languedoc
(2004)
de hoogste pijler.
In Nederland is de
Erasmusbrug in Rotterdam een bekende tuibrug, mede omdat er problemen
waren met de tuien die in stevige wind de brug fors lieten trillen; de
trillingen werden verholpen door de hangstangen onderaan te verstevigen. De
afbeelding verderop toont de tuibrug en de basculebrug
van de Erasmus, waarbij de basculebrug gebruikt wordt voor de
doorvaart.
Bij de meeste tuibruggen zijn de kabels aan één kant aan het brugdek
verankerd in het wegdek en aan de andere kant aan de pyloon. Een
aardige alternatieve methode is om de kabels dóór de pyloon te
voeren waardoor doorlopende kabels ontstaan, het zogenoemde zadel-systeem (cradle-system,
twee foto): voordelen zijn dat de pyloon minder robuust hoeft te
zijn; dat het onderhoud aan de kabels op deze manier gemakkelijker zou
zijn, kan betwijfeld worden.
Waaiers of harpen van de tuibrug die elkaar gedeeltelijk overlappen, is
theoretisch een iets veiliger tuibrug.
Onderhoudstechnisch heeft de nieuwe Queensferry Crossing brug in Schotland (over
de Forth) twee interessante aspecten:
- elke individuele kabel kan worden vervangen (één tegelijk waarschijnlijk) mocht dat in de
toekomst nodig zijn, en wel zonder het verkeer op de brug te belemmeren
- er zijn ca. 1000 sensoren aangebracht om de algehele toestand van de brug op
elk moment te monitoren (wind, temperatuur, corrosie, beweging en spanning); machine
learning is aan de software toegevoegd om aan de hand van historische data
trends te kunnen ontdekken in het gedrag van de brug, voor onderhoud en voor
eventuele veiligheidsmaatregelen bij extreem weer.
Eng. cable stayed bridge, fan cable stayed bridge (waaiertuibrug),
harp cable stayed bridge (harptuibrug); tuien is to guy, to stay;
tuikabel is guy cable, guy rope; kabel wordt soms ook genoemd: strand
(Engels voor ons streng)