ophaalbrug

Ook: klapbrug, klap, wipbrug. Een ophaalbrug is een beweegbare brug die om een horizontale as opendraait, dus waarbij het brugdek (de rijvloer, het val) "verticaal" beweegt om as. Het brugdek roteert dus om de as. Waarschijnlijk is de ophaalbrug ontstaan uit de valbrug over de slotgracht. 

Om de brug in balans te houden, is aan het verlengde van het bovendeel van de ophaalbrug (de balanspriem) een contragewicht bevestigd.
De verbinding tussen het val en de balanspriem heet ophangstaaf (ophangstang).
De poort waar doorheen gereden wordt, heet hameipoort; de stijlen ervan hameistijlen.

ophaalbrug met balanspriem, contragewicht, ophangstaaf, hameistijl, val en horizontale as (bij c) (tu delft civiele techniek):

De plaats van het contragewicht op de tekening en het zwaartepunt (Zv) van de brug moeten in elke stand van de brug zodanig zijn, dat het geheel is uitgebalanceerd (in balans is):
- de lijnen door de 4 draaipunten ABCD van de brug in zijaanzicht moeten een parallellogram vormen 
- de lijn tussen het zwaartepunt van het val en het draaipunt onderzijde hameistijl en de lijn door het zwaartepunt van de balanspriem met contragewicht en het draaipunt bovenzijde hameistijl moeten evenwijdig lopen
- de som van de statische momenten van het val en van de balanspriem ten opzichte van de lijn door de draaipunten op de hameistijl moet nul zijn.

klik op de afbeeldingen voor een groter formaat eexterbrug, blauwe hameistijlen en ophangstaven (foto reinder wieling):

aparte ophaalbrug, bij calvé, delft:

schuin over de weg (foto henk binnendijk):

dubbele ophaalbrug, herengracht, amsterdam (foto copyright thomas schlijper):

wipbrug, brouwersgracht, amsterdam (bma):

twee valbruggen bij een kasteel, malbork, polen:

Verg. basculebrug.

Eng. drawbridge; dubbele ophaalbrug is double-leaf drawbridge