Een
hefbrug is een beweegbare brug
waarbij het beweegbare gedeelte van het wegdek (het val)
verticaal omhoog kan bewegen (wordt opgehesen)
om doorvaart
mogelijk te maken en omlaag kan om het wegdek weer in de
"normale" stand te brengen.
Er zijn verschillende soorten hefbruggen waarbij het wegdek omhoog en omlaag kan
bewegen:
- langs heftorens - via "vaste" contragewichten (een soort ophaalbrug-variant)
- via vijzels (de zogenoemde tafelbrugof tafelhefbrug,
waar het brugdek niet wordt opgehesen maar omhoog wordt geduwd).
Daartoe
zijn aan één zijde van de brug hijskabels aanwezig die over
katrollen (evenwichtswielen) het val op en neer kunnen laten bewegen.
Verder zijn evenwichtskabels nodig, en eventueel in het
beweegbare deel (het val) een zogenoemde rechthoudkabel, om het val
in evenwicht te houden.
De brug is in balans door contragewichten bij de torens. Meestal zijn er
twee of vier torens.
De hoogte van de heftorens bepaalt de doorvaarthoogte.
Soms zijn i.v.m. de stabiliteit van de gehele constructie de heftorens
aan de bovenzijde met elkaar verbonden.
Door het hef-mechanisme met kabels, katrollen e.d. is de hefbrug wat kwetsbaar.
De varianten hefbrug die veel minder kwetsbaar zijn voor mechanische storingen
zijn die met vaste contragewichten en de tafelbruggen.
hefbrug met contragewichten, evenwichtswielen,
evenwichtskabel (rechthoudkabel), hijskabels, hijstorens en val (verticaal
beweegbaar wegdek); klik voor groter (bruggenstichting):
forse overspanning bij een hefbrug, waardoor het een hefbare boogbrug is
geworden:
hefbrug waarbij de torens bovenaan met elkaar verbonden zijn:
wegdek beweegt via "vaste" contragewichten:
bijzonder interessante hefbrug, de overgaagbrug in den hoorn (langezaal
en inniger):