ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ Toets
een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven.
Het is al gelukt dat er bijna
nergens woningen gebouwd mogen worden,
nu wil GroenLinks overal
betaald parkeren in Utrecht.
Zie GroenLinks
en de bizarre dwingelandij.
Algemeen
De
dakbedekking is de buitenste huid van het dak. Doel van de dakbedekking
is de dakconstructie te beschermen
tegen weersinvloeden (regen, hagel, sneeuw, stuifsneeuw, zon, wind e.d.) en soms om het
gebouw tochtvrij te maken.
Een correct uitgevoerde dakbedekking is belangrijk:
- wanneer de dakbedekking lekt, zal het hemelwater vaak niet alleen in de
kapconstructie doordringen, maar ook in de rest van het gebouw
- wanneer de dakbedekking bouwfysisch niet juist is uitgevoerd, is er kans op
bijvoorbeeld condensatie, schimmels en houtrot waardoor ook de constructie zelf
aangetast kan worden.
Er zijn diverse soorten dakbedekking, mede afhankelijk van:
- dakconstructie en dakhelling, voorbeelden: een hellend dak eist vaak een andere
dakbedekking dan een plat dak (bijvoorbeeld dakpannen uitsluitend op een hellend dak);
sommige gebouwen of dakconstructies kunnen geen betonnen dakpannen als
dakbedekking hebben omdat die teveel massa hebben
- levensduur, voorbeeld: bitumen gaat aanzienlijk minder lang mee dan
dakpannen, maar bij platte daken is en wordt bitumen vaak toegepast
- uiterlijk, voorbeelden: de lijnwerking van een pannendak met diepe
welving; de eenvoud van een dak
van golfplaten of bitumen shingles; soms
staat een zinken dak beter in de omgeving; soms is
de architectonische uitstraling belangrijk en wordt gekozen voor bijvoorbeeld
koper of juist voor een felkleurige PVC
- prijs, voorbeeld: soms is gezien de verwachte levensduur van het gebouw
een dak met bitumen voldoende.
doel / nut van het dak en daarmee van de dakbedekking (monier):
zonnepanelen
(pv-panelen; meestal extra dakbedekking)
hellend, plat 2)
zeer duur (excl. winst
zonnepanelen) 3)
20 jr
1)
een groendak is zeer duur als dakbedekking en vraagt minimaal tweemaal per jaar onderhoud
2)
zonnepanelen op een plat dak zijn meestal buitenste schil van het dak en staan veelal schuin opgesteld op het
dak
3) als dakbedekking zeer duur, maar de winst aan elektriciteit is hierbij niet
berekend en kan daarmee een pv-dak (zonder dakpannen e.d.) op de langere termijn
relatief goedkoop maken
Aluminium: als weerbestendig materiaal
zeer geschikt als dakbedekking, in de vorm van dakpanplaten (meer aluminium dakpannen
op één plaat). Als profielplaat, leien/shingles of grote platen met een roefconstructie. Aluminium kan in verschillende kleuren worden geanodiseerd wat de architect
zeker kan aanspreken.
klik op de meeste afbeeldingen voor groter
aluminium dakpanplaat ogend als dakpannen (nautracom):
Bamboe is een reuzengrassoort die
in tropische landen als dakbedekking wordt gebruikt. Het dak kan van
scheuten worden samengesteld (ongeveer als een strodak of rietdak), als monnik
en non en als leien.
klik op de afbeeldingen voor groter
dak van bamboe op de manier van monnik en non:
bamboe als leien:
Bitumen:
Bitumen wordt
vooral op platte daken toegepast. Als rollen of shingles. De levensduur van bitumen is niet zo heel lang;
door steenslag op det bitumen of ballasten
is er meer bescherming tegen UV-straling. Ook APP-gemodificeerd en SBS-gemodificeerd
bitumen gaan langer mee omdat ze elastischer (flexibeler) zijn dan normaal
bitumen. In verschillende kleuren leverbaar. Bitumen wordt
met een brander aan de ondergrond bevestigd. In plaats van bitumen kan EPDM of
PVC worden toegepast. Op een hellend dak oogt bitumen wat goedkoop (bij
een plat dak zie je meestal het dak minder vaak...).
Dakpannen:
keramisch (gebakken klei), beton,
kunststof, aluminium. Een pannendak is een zeer vaak
toegepaste dakbedekking met een lange levensduur. Leverbaar in diverse kleuren en
formaten. Het pannendak is vaak interessant door het patroon van lijnen en
golven. Betonnen dakpannen zijn meestal zwaarder dan keramische en vertonen snel
alg- en
mosvorming. Kunststof en aluminium dakpannen zijn lichter in gewicht. Sommige kunststof dakpannen
hebben een wat onnatuurlijk glimmend uiterlijk.
ECB: Ethyleen Copolymeer Bitumen; deze kunststof is een mix van polyethyleen met speciale bitumen
en wordt soms toegepast als dakbedekkingsmateriaal.
Is UV-bestendig en elastisch. Een ECB-dak heeft een lange levensduur.
EPDM:
EPDM-folie of rol als dakbedekking is een kunststof die UV-bestendig is gemaakt
en daarom goed als als bescherming van het dak toegepast kan worden.
Verkrijgbaar op rollen, folie op maat en "leien". Bevestiging
door lijmen of mechanisch of losliggend met ballast of groendak. Ook in wit verkrijgbaar
(zon- en warmtewerend). Er zijn ook
zelfklevende en bijvoorbeeld met glasvlies gewapende versies EPDM (verg. PVC). TPO is een
vergelijkbaar materiaal, verkrijgbaar in wit, grijs, lichtgrijs en zwart..
klik op de meeste afbeeldingen voor groter
wit dak, epdm of tpo, hopelijk staan er voldoende hoge bomen tegen het
felle licht dat dit schuine dak uitstraalt (foto joostdevree):
Golfplaten: golvende profielplaten.
De oude versies golfplaat oogden vaak wat goedkoop, maar in een andere kleur dan grijs
of volledig belegd met zonnepanelen
kan het toch een
speciaal effect geven. Vroeger vooral toegepast bij loodsen, schuren, bijgebouwen e.d.,
tegenwoordig ook voor woningen en niet alleen voor daken maar ook voor
gevels. Het materiaal is meestal
vezelcement, kunststof, staal of aluminium. De meeste van deze materialen zijn in
verschillende kleuren leverbaar (eventueel als coating).
Vooral de variant met een dikke laag isolatiemateriaal is interessant als
dak- of gevelpaneel. Ook voor een hellend groendak
kunnen kunnen platen als basis worden toegepast, golfplaten of meer platte
platen. klik op de afbeeldingen voor groter
golfplaten dak, een kerkje met golfplaten (rudy
& lucia):
renovatie woningen woningcorporatie; dak met geïsoleerde golfplaten, zonnepanelen,
warmtepomp-schoorsteen,
vogelnesten; klik voor de volledige afbeelding (foto joost
stemkens, fier
dakcontrol):
Groendak: (als buitenste
schil van een dak) is uitsluitend als extra dakbedekking, meestal op een betonnen dak met afwerking van
bijvoorbeeld (van onder naar boven) dampscherm, isolatie, waterdichte laag, drainagelaag,
substraat, sedum/planten/struiken. klik op de afbeeldingen voor groter
Hout: als dak
in de vorm van shingles/"leien" of planken gepotdekseld.
Hout wordt zelden toegepast als dakbedekking omdat het nogal onder weersinvloeden te
lijden heeft (vrij korte levensduur). Een enkele keer is een houten dakbedekking uit
ecologische of
architectonische overwegingen toegepast. klik op de afbeelding voor groter
Koper: als weerbestendig materiaal zeer geschikt als dakbedekking. Heeft
een zeer lange levensduur. Koper kleurt na
verloop van tijd groen (patin
kopergroen). Koper wordt i.v.m. thermisch uitzetten en krimpen
vaak uitgevoerd met fels wat een speciaal uiterlijk geeft (verg. zink). klik op de afbeeldingen voor
iets groter
Leien, leipannen:
vaak een fraaie strakke oplossing voor een hellend dak. Het materiaal van een
lei is meestal leisteen.
De zogenoemde leipan is keramisch,
van beton, vezelcement of kunststof (epdm, composiet)
en daarmee ook verkrijgbaar in iets meer kleuren. Leien en leipannen worden ook als gevelbekleding toegepast, meestal in combinatie met een leien dak. klik op de afbeeldingen voor groter
leien dak (leidak), maasdekking
(rechthoeken in halfsteens verband; ridder
leidekkers):
maasdekking, bij het gebogen dak zijn minder hoge
leien toegepast (ridder
leidekkers):
rijndekking (rensdak), een soort
beverstaartdekking (ridder
leidekkers):
Lood: werd toegepast bij daken van oude gebouwen die
bijvoorbeeld een bolle vorm hebben waardoor dakpannen en leien niet gemakkelijk kunnen worden
aangebracht. klik op de afbeelding voor groter
Profielstaal,
profielplaat (de golvende variant wordt ook wel golfplaat genoemd) is een
lichtgewicht dakbedekking, die vaak toegepast wordt op loodsen en andere
industriële gebouwen als bedekking op een hellend dak. In diverse kleuren
(coating) leverbaar. Profielplaat is verkrijgbaar met isolatie
aan de onderzijde (op een plat dak van een industrieel gebouw wordt
profielstaal zeer vaak toegepast, maar dan als "warm dak
waarbij de isolatie op het profielstaal rust en de buitenste dakschil
bijvoorbeeld bitumen of EPDM is). klik op de afbeeldingen voor groter
een warm dak met de isolatie boven het profielstaal (sab
profiel)
PVC: voor
toepassing op het dak is de kunststof PVC UV-bestendig gemaakt. PVC kan goed als dakbedekking toegepast worden, meestal op een plat
dak. PVC is in
diverse kleuren
leverbaar wat het architectonisch interessant kan maken. In de vorm van rollen, folie op
maat. Bevestiging door lijmen of mechanisch of losliggend met ballast
of groendak (verg. EPDM). klik op de afbeeldingen voor groter
Riet: vaak toegepast bij boerderijen e.d.,
tegenwoordig vaak om het gebouw een landelijk of chique uiterlijk te geven. Ook wordt riet
toegepast vanwege de architectonische kwaliteiten (natuurlijk uiterlijk, de
dikte van het rietpakket geeft een bijzonder effect; tegenwoordig vaak in combinatie met
rietbekleding op een deel van de gevel). Levensduur is niet zo extreem lang. klik op de afbeeldingen voor groter
rieten dak, hedendaagse vormgeving,
met gedeeltelijke gevelbekleding van riet (vakfederatie
rietdekkers):
Staal (weervast staal, corten
staal, roestvast staal rvs): "weervast
staal" is rvs of een staalsoort waarbij de oppervlakkige corrosielaag het
staal beschermt tegen verdere weersinvloeden.
Vaak is ook een deel van de gevel van staal voorzien.
Vloeibaar: vloeibare kunstrubber wordt op een dak
gegoten. Vloeibare
dakbedekking kan ook bijvoorbeeld een oude bitumen laag afdekken en het dak
daarmee weer een tijd beschermen tegen weersinvloeden. klik op de afbeelding voor groter
vloeibaar dak, de rol glasvlies is voor de stabiliteit
van het "gestolde" dak (kemperol):
Zink: als weerbestendig materiaal zeer
geschikt als dakbedekking. Zink wordt na verloop van tijd donkerder en mat. Het
wordt i.v.m. thermisch uitzetten en krimpen vaak
uitgevoerd met
fels wat een speciaal uiterlijk geeft (verg. koper en aluminium). Een enkele
keer wordt de dakbedekking met zinken planken gepotdekseld. (Titaanzink is een
legering van 99,995% zuiver zink is met een fractie
titanium, koper en aluminium; titaanzink wordt uit blokken warmgewalst in
diktes van 0,65 tot 1,00 mm en een standaardbreedte van 1 m). klik op de afbeelding voor groter
Zonnepanelen (PV-panelen):
meestal worden een aantal dakpannen verwijderd om pv-panelen te
installeren. In sommige gevallen fungeren de pv-panelen echt als
dakbedekking (dus i.p.v. dakplaten of pannen). De kosten van zo'n dak zijn hoog en de levensduur van pv-panelen is niet
zo heel lang (en zijn bij vervanging pv-panelen van exact hetzelfde
formaat beschikbaar?).
zonnepanelen daken, gehele dakvlak met pv-panelen (issol):