rvs

Ook: RVS. RVS is roestvaststaal, een bouwmetaal, een legering van ijzer en vooral chroom (minimaal 12%) met de eigenschap dat het staal (vrijwel) niet meer oxideert: in contact met zuurstof uit de lucht vormt zich spontaan een chroomoxidehuid aan het oppervlak die het materiaal beschermt tegen corrosie (in principe althans, want ook rvs kan corrosie vertonen, vooral in kustgebieden of zure milieus).

Er zijn verschillende soorten rvs. Een veelvoorkomend type is het austenitisch roestvast staal. Austenitisch roestvast staal bevat naast ijzer 16-26% chroom uit 4-22% nikkel. Het staal  omvat een groot aantal ijzerlegeringen die voldoende nikkel bevatten om een volledig austenitische structuur te verzekeren. Type 304 daarvan is voor algemene doeleinden: redelijk corrosievast, in zachtgegloeide toestand niet-magnetisch, in koudgevormde toestand zwak magnetisch.
"Op dit moment zijn er circa 200 verschillende legeringen die het predicaat 'roestvast' verdienen. Regelmatig worden er gemodificeerde of nieuwe legeringen ontwikkeld. Daarnaast wordt een groot aantal andere elementen toegevoegd om het RVS specifieke eigenschappen te geven. Andere elementen die worden toegevoegd zijn o.a. nikkel (Ni), mangaan (Mn), molybdeen (Mo), koolstof (C), titaan (Ti), koper (Cu), zwavel (S), stikstof (N) en selenium (Se). Diverse RVS-soorten hebben chroom als enig legeringelement. In deze gevallen spreken we van 'chroomstalen' of ferritisch roestvast staal." Puur chroomstaal is iets minder corrosiebestendig dan bijvoorbeeld de austenitische RVS 316 (materiaalnummer 1.4401), maar chroomstaal AISI 444 (materiaalnummer 1.4521) heeft naast 18% chroom ook 2% molybdeen en is bovendien gestabiliseerd met een 0,5% titaan en niobium, dus vaak toch het overwegen waard.

Er zijn zeer veel aanduidingen voor bepaalde RVS-soorten, maar we hanteren hier de Europese (EN-10088-notering bijvoorbeeld X5CrNiMo17-12-2) en de Amerikaanse (AISI-notering bijvoorbeeld RVS 316).

Austenitisch RVS 316 (X5CrNiMo17-12-2 volgens EN 10088 bevat 17% chroom, 12% nikkel en 2% molybdeen.

Austentisch RVS 316L (X2CrNiMo17-12-2 volgens EN 10088, is X2CrNiMo17-13-2 volgens DIN) bevat 0,02% koolstof i.p.v. 0,05% van RVS 316 en kan iets meer nikkel bevatten dan RVS 316 (zonder L) maar zeker is dat niet (11-13% is het flexibele criterium).
Austentisch RVS 316LN (X2CrNiMoN17-13-3) bevat in ieder geval iets meer molybdeen dan 316 en 316L.

Austenitisch RVS 304 (X5CrNi18-10 volgens EN 10088; AISI304; materiaalnummer 1.4301; ook aangeduid als RVS 18-8 of 18-10 i.v.m. 18% chroom, resp. 8% of 10% nikkel) wordt bijvoorbeeld gebruikt voor bestekken, terwijl het best gevoelig is voor chloriden en zuren waardoor plaatselijk corrosievorming kan optreden. Er bestaat overigens ook RVS 19-11 onder de naam RVS 304L.

Ferritisch RVS 444 (X2CrMoTi18-2 volgens EN 10088; AISI 444; materiaalnummer 1.4521) bevat 0,02% koolstof, 18% chroom en 2% molybdeen.

Rvs voor bestek heeft meer koolstof nodig.
Rvs wordt ook voor gevelbekledingen gebruikt.

Roestvast, roestvrij, toch niet altijd bestand tegen corrosie
Naast de term roestvast staal werd en wordt nog wel de term roestvrij staal gebruikt. Roestvrij heeft echter voor sommigen de bijklank dat het "op dit moment" vrij is van roest, vandaar dat er vaak over roestvast staal wordt gesproken.

Overigens, RVS is niet altijd roestvast: roestvast staal dat in aanraking komt met agressieve stoffen of lucht kan toch roesten (corroderen). Dat kan zich voordoen aan de kust (zoute lucht) en in een industriële omgeving (verschillende agressieve stoffen in de lucht). Het schijnt dat zo aangetast RVS alsnog beschermd kan worden tegen die agressieve invloeden door het geroeste deel weg te schuren/poetsen en dan een laagje Boeshield T-9 er overheen te sprayen (Boeshield "kruipt overal tussen, naden, klinknagels, boutverbindingen etc." en brengt een waslaagje aan).

klik op de afbeeldingen voor groter voorbeelden van rvs in de architectuur (rovasta):

rvs fornuis (boretti):

Documentatie

- Roestvaststaal van bekleding tot structuur, RVS in de architectuur (van Thomas Pauly)

- Aanduidingen roestvaststaal (van MCB)

- Vormgeven van dunne metaalplaat, ook met aanduidingen roestvaststaal (van FME)

Kijk ook eens op Ferrodesign (Rotterdam), BD RVS Designs (Soest), RVS-Designs Visser (Capelle aan den IJssel), VECOM (Maassluis; o.m. metaaloppervlaktebehandelingen) en MCB (Valkenswaard; o.m. staal, koper, messing, non-ferro)

Eng. stainless steel