leisteen

Leisteen is een natuursteen, het gesteente waaruit leien worden gewonnen. Leisteen is ontstaan door een metamorfose (omvorming onder invloed van druk en/of hitte) van kleisteen (schalie, dat zelf weer uit klei is gevormd onder druk van jongere afzettingslagen). Hierdoor komt leisteen vooral voor in kleuren donkergroen, donkerbruin, donkergrijs en zwart, maar er is ook een roodachtige variant. De steen is sterk gelaagd. In de groeve worden schollen steen van de rots gespleten. Hierdoor ontstaat een natuurlijk splijtoppervlak, dat per leisteensoort varieert van zeer ruw tot vrij glad. 

Natuurleien worden na winning uit leisteen tot de gewenste dikte gespleten en op maat gemaakt. 
Leisteen is een geliefde dakbedekking:
- de fijnkorrelige en dichte structuur geeft een goede waterdichtheid
- de lichtgrijze tot donkergrijze kleur is neutraal (afhankelijk van de regen op het dak)
- het uiterlijk duidt op de natuurlijke bron
- het vlakke oppervlak maakt het betrekkelijk eenvoudig te verwerken.

De bekendste groeves liggen in Engeland, Noorwegen en Spanje. Elke groeve heeft zijn eigen specifieke kleur. Leien zijn verkrijgbaar in diverse vormen, maar de rechthoekige lei is in Nederland de meest gangbare.
Leisteen wordt tegenwoordig ook vaak gebruikt als gevelbekleding en soms als bijzondere bekleding van een binnenwand.

de gelaagdheid van leisteen is hier duidelijk zichtbaar; klik voor groter (foto kris h. light, east tennessee wild flowers):

het splijten van leisteen; klik voor groter:

leisteen, pillarguri:

leisteenmuseum schiefferstollen-recht (belgië):

leisteen als gevelbekleding; klik voor groter (foto joostdevree):

Documentatie
- Van modder tot leisteen (van Manuel Sintubin, Landelijke Vereniging voor Geologische Activiteiten LVGA)

Andere soorten "leien" zijn de vezelcementlei en de leipan (beide platte "dakpannen" die dus ook niet van leisteen zijn gemaakt).

Zie ook leisteenvoorbeelden, gevelbekledingen (leisteen), bewerkingen van natuursteen, 
Leveranciers van leisteen zijn o.m. Lei Import, Kenniscentrum steen en Beltrami.

Eng. slate