|
|
|
|
Het
bindmiddel is de
component in bijvoorbeeld specie die zorgt voor de hechting tussen de andere
componenten. Het bindmiddel "kit" de componenten aaneen.
Voorbeelden van
bindmiddelen voor beton zijn kalk
(bijvoorbeeld
luchtkalk),
cement, soms ook tras
en vliegas (tras en vliegas zijn
zogenoemde hydraulische toeslagen)
en geopolymeer.
Andere
bindmiddelen in de bouw zijn anhydriet, bitumen
(voor bijvoorbeeld asfalt
en mastiek),
gips, harsen (kunstharsen bijvoorbeeld epoxy, polyester,
fenol, vinylester), lignine (in bijvoorbeeld hardboard), vloeibaar
kaliumsilicaat (bij keimen), lijnolie
(voor verf), zwavel (voor zwavelbeton)
en in zekere zin ook leem.
Duurzame bindmiddelen zijn o.m. (duurzaam omdat bij de bereiding van
cement of beton minder CO2 wordt uitgestoten, verder geen
duurzaamheidsvoordelen, wel vaak prijsverhogend):
- tras (lavameel) als puzzolane vulstof
in beton of als grondstof voor cement (vervanger voor gegranuleerde hoogovenslak
of voor poederkoolvliegas)
- geopolymeer als vervanger van cement (geopolymeer is een alkalische
activator)
- gecalcineerde klei als gedeeltelijke vervanger van cement (een
fors deel van de portlandcement wordt vervangen door gecalcineerde klei)
- kalksteenmeel is tot poeder vermalen kalksteen; kalksteenmeel is geen
echte vervanger van cement, maar door de verhoging van de stabiliteit van
het beton is er minder cement nodig (beton hardt wel minder snel uit)
- wellicht mogelijk: silica-verrijkt magnesiumcarbonaat als vulmiddel (minder
cement benodigd voor beton).
De bindmiddelhuid is de dunne toplaag die zich aan het oppervlak van
bijvoorbeeld een dekvloer kan vormen. Deze laag bevat een hoge concentratie bindmiddel. Een
bindmiddelhuid (carbonaathuid) wordt verwijderd door bijvoorbeeld te schuren met carborundum schuurschijven.
"Hydraulische bindmiddelen verharden door een chemische reactie met water en
zijn dus in staat te verharden onder water" (zie o.m. hydraulische
kalk).
Ook de vloeistoffen die bijvoorbeeld de pigmenten in verf bijeenhouden worden
bindmiddelen genoemd.
Documentatie
- Toepassingen
en gebruik hydraulische middelen bij (historisch) metselwerk
-
Alternatieve
bindmiddelen zoals CSA (CSAB), geopolymeren en andere alkalisch geactiveerde bindmiddelen
(kortom: cement zonder klinker; van
Marcel Bruin, 2015)
- Kalkboek. Het gebruik van
kalk als bindmiddel voor metsel- en voegmortels in verleden en heden (Koen van Balen, Bert van Bommel, Rob van Hees, Michiel van
Hunen, Jeroen van Rhijn en Matth van Rooden)
Zie ook binding en
bijvoorbeeld bindmiddelfactor
(k-waarde), composiet, hardboard,
rockpanel, specie,
steenwol, terrazzo.
Voor het verminderen van de CO2-uitstoot zie eventueel bij CO2-afvang
en -opslag.
Eng. binder, binding agent (bij bijvoorbeeld verf)