asfalt

Ook: asfaltbeton. Asfalt is een mengsel van grind of steenslag, zand en een zeer fijne vulstof dat met bitumen aan elkaar wordt gekleefd. (Bitumen is het bindmiddel.)
Al in de oudheid kende men asfalt. Het werd gewonnen op die plaatsen waar in de natuur de ruwe aardolie aan het aardoppervlak tevoorschijn kwam en zich mengde met stenen en zand. Nadat de vluchtige delen uit de olie verdwenen (verdampten) bleef een soort asfaltmengsel over dat duizenden jaren geleden al werd gebruikt voor het afdichten van waterbouwkundige constructies en het aanleggen van wegverhardingen. Tegenwoordig wordt asfalt geproduceerd in eigentijdse asfaltfabrieken, en nog steeds met praktisch dezelfde grondstoffen. Globaal is de samenstelling als volgt (in massa-%):
stenen (korrelgrootte 2 tot 20 mm) 57%, zand (van 0,063 mm tot 2 mm) 30%, vulstof (fractie < 0,063 mm) 7,5%, bitumen 5,5%.

Mengsels met een steenskelet, zoals het zeer open asfaltbeton (ZOAB), worden gekenmerkt door een zeer hoog gehalte aan stenen, minstens 70% van het droge aggregaat.
Het aanbrengen van een laag asfalt op het zand, op een fundering of een reeds aangebrachte verhardingslaag gebeurt machinaal door middel van een asfaltspreidmachine. De verwerkingstemperatuur ligt tussen de 130 en 190 graden Celsius. De snelheid waarmee de asfaltlaag kan worden aangelegd varieert tussen de 6 en 10 meter per minuut, afhankelijk van de dikte en breedte van de aan te brengen laag. Direct na het aanbrengen zorgen walsen ervoor dat het asfalt optimaal wordt verdicht. Zodra het asfalt is afgekoeld kan het verkeer er gebruik van maken.
ZOAB+ is ZOAB met 1% extra bitumen. (Twee nieuwe varianten ZOAB zijn getest (vanaf 2013), het leab-pa+ ofwel laag energie asfaltbeton poreus asfalt+ (vervelend dat kinderlijke +-gedoe als toevoeging in de namen) dat bij een temperatuur van 110 graden C geproduceerd wordt, en asfalt met acrylvezels die de erosie van de bitumen moeten vertragen, wat de levensduur verlengt. In 2017 is er blijkbaar nog steeds geen goed testresultaat.)

Het zogenoemde "koudasfalt" hoeft niet opgewarmd te worden om verwerkbaar te zijn, maar dit asfalt is wordt alleen gebruikt voor kleine en meestal tijdelijk herstellingen aan het wegdek. Een tekst van InfraSupply over haar koudasfalt: "Koudasfalt is een product dat gemaakt is van split en zand met een kationische polymeeremulsie. Door zijn gunstige eigenschappen is koudasfalt uitermate geschikt voor diverse asfaltreparaties zoals het uitvullen van gaten, verzakkingen en repareren van sleuven."

Het zogenoemde drain-crete is een zeer open betonmengsel (een groot aandeel grind) dat speciaal is samengesteld voor parkeerplaatsen, parkeerdekken, opritten, patio's, fietspaden, straten e.d.

Asfalt kan gewapend worden uitgevoerd, bijvoorbeeld met Bitutex.

Bij de asfaltproductie van Laag-Energie AsfaltBeton (LEAB) van BAM-Infra wordt minder energie te gebruiken omdat deze asfaltsoort bij een lagere temperatuur van 90-100 graden in plaats van ca. 165 graden Celsius verwerkt kan worden. Dit asfalt wordt ook LT-asfalt genoemd (Lage Temperatuur asfalt).

ZOAB bevat ca. 20% holle ruimtes. Tweelaags ZOAB heeft nog wat meer holle ruimtes en absorbeert het verkeerslawaai met ca. 3 dB t.o.v. éénlaags ZOAB (ca. 5 dB t.o.v. Dicht AsfaltBeton (DAB); bij DAB drijft het steenachtig materiaal als het ware in de bitumen). 
Asfalt kan volledig worden hergebruikt, al of niet ten behoeve van "nieuw" asfalt; BAM heeft bijvoorbeeld een zoab met een recyclingpercentage van 80% (in een uitzonderlijke situatie zelfs 93%).
"De meest gebruikelijke opbouw van tweelaags ZOAB bestaat uit een grove onderlaag van zeer open asfaltbeton met een éénkorrelig steenslag (korrelgrootte 11/16) en een dunne toplaag van fijn zeer open asfalt (4/8)."
Met Latexfalt kan het ZOAB een "verjongingskuur" ondergaan: Latexfalt is een substantie die het ZOAB binnendringt en de flexibiliteit van de hechtbruggen vergroot waardoor de levensduur fors toeneemt.

Steenmastiekasfalt (SMA) is een ZOAB waarbij een deel van de holle ruimtes is gevuld met mastiek (een mengsel van zand, bitumen en vulstof).

Epoxy-asfalt is een nog experimenteel soort dicht asfaltbeton (2017). Bij dit asfalt is epoxy aan de bitumen is toegevoegd waardoor het stijver en toch elastischer en sterker moet worden en dus veel langer mee moet gaan dan andere soorten asfalt.

hoe dik is een wegdek?; lagen asfalt wegdek na verwijderen; elke asfaltlaag is hier ca. 20 cm dik (foto joostdevree):

tweelaags zoab (uit de richtlijn tweelaags asfalt, bouwendnederland vakgroep bitumeuze werken):

Documentatie
- ZOAB in process  (van Innovatieprogramma Geluid)

- Drain-crete (van Chaney Enterprises)

- Volledig duurzaam hergebruik asfalt (van VBW Asfalt, Bouwend Nederland Vakgroep Bitumeuze Werken)

- Richtlijn tweelaags asfalt (van Bouwend Nederland Vakgroep Bitumeuze Werken)

De term asfalt is afkomstig van het Griekse asphaltos (niet te vernietigen, niet omver te werpen); bron Etymologiebank.

Foto's en deels tekst o.m. Asfalt Kennis Centrum, KWS.

Zie ook gietasfalt.

Eng. asphalt; asfaltbeton is asphalt concrete, asphaltic concrete, bituminous concrete, asphalt cement (Am.)