1.
Een hydraulische stof is een stof die in aanraking met water reageert
tot een soort pasta en verhardt (een steenachtig materiaal
vormt; ook aan de lucht door de
luchtvochtigheid) en die na de verharding niet meer oplost in water.
In de bouw worden hydraulische stoffen gebruikt om toeslagstoffen als
zand, grind e.d. met het cement tot één geheel aaneen te
kitten.
Hydraulische
stoffen zijn bijvoorbeeld cement, kalk
en, hoewel puzzolanen niet werkelijk hydraulisch genoemd worden: puzzolanen zoals tras.
Hydraulische kalk bereikt in kortere tijd een hogere sterkte dan luchtkalk (schelpkalk),
maar die sterkte is niet altijd gewenst zoals bij restauratiewerk. Hydraulische
kalk wordt ook waterkalk genoemd.
2. Hydraulisch is ook "door middel van een water"
(algemeen: vloeistof, vaak olie). Een voorbeeld is de hydraulische
pers waarbij de drukkracht ontstaat door een pomp die het water in een
door een zuiger afgesloten cilinder stuwt.
Belangrijkste aspecten van deze hydraulische systemen:
- een druk op een vloeistof, uitgeoefend in een geheel gevulde en gesloten ruimte, plant zicht in alle richtingen onveranderd voort
- een eigenschap van vloeistoffen is dat ze niet samendrukbaar zijn
- m.b.v. de vloeistof in een gesloten buizen- en slangenstelsel kan een kracht overgebracht worden naar een andere plaats.
Zo is met een meermalen uitgeoefende kleine kracht een groot gewicht
te heffen (auto's e.d.).
De term hydraulisch is afkomstig van het Griekse hydor (water)
en aulos (buis).