1.
Een schijnvoeg is een imitatievoeg: een
smalle gleuf in een materiaal waardoor het een voeg schijnt te zijn
tussen "blokken" of tegels van dat materiaal of een ander
materiaal, bijvoorbeeld bij blokbepleistering
(eerste foto's onder).
Ook kan in beton of keramiek (bijvoorbeeld
baksteen) een schijnvoeg worden aangebracht met als doel
grotere blokken toe te passen terwijl het lijkt of het geheel bestaat
uit kleinere eenheden, bijvoorbeeld om de zogenoemde bisschopsmutsen met schijnvoeg
(straatstenen) te maken.
Vroeger bouwde men een volle
steensmuur terwijl men nu spouwmuren optrekt. Door die volle muur kwam men tot een metselverband waarbij men beurtelings de
strek en de kop zichtbaar liet. Door het invoegen van een schijnvoeg krijgt men opnieuw het ritme strek/kop van weleer zonder verlies van tijd, energie en materiaal en bespaart men
op het beschikbare budget.
Soms
wordt een omvangrijke gevel van beton voorzien van schijnvoegen
(ingehakt) om de betongevel als het ware te "verzachten".
Ook in oude, dikke gevels werden wel groeven gehakt die na het pleisteren
schijnvoegen opleverden. Ook als er bouwsporen zichtbaar zijn, na een aanbouw
o.d., kan na het opnieuw pleisteren een schijnvoeg de illusie van natuursteen
opwekken.
Foto's verderop tonen de recup-baksteen met een
schijnvoeg en zonder schijnvoeg en het resultaat.
schijnvoegen tijdens de afwerking met een afwerklaag;
het onderste gedeelte wordt nog behandeld tot een trasraam
of cementraam;
klik voor groter (foto
joostdevree):
detail van de foto boven; het behandelde pleisterwerk
is nog niet geheel droog (foto joostdevree):
een ander voorbeeld van blokbepleistering waarbij naast schijnvoegen sprake is van een soort "schijnlatei" (foto
joostdevree):
"sommige kempische recup stenen van wienerberger zijn voorzien van een
schijnvoeg; deze recup laat toe het speelse kop/strek ritme van de oude volle muren perfect
te imiteren; bij deze vroegere metseltechniek liet men immers beurtelings de kop en de
strek van de steen zichtbaar (met spouwmuren is deze metseltechniek echter
helemaal verloren gegaan)":
de recup met schijnvoeg (schijn-stootvoeg),
waardoor uiteindelijk het
metselverband per baksteen met twee koppen lijkt te zijn aangebracht, en
de normale recup (wienerberger):
voorbeeld van toepassing van recup (hier de koppenlaag)
en normaal (strekkenlaag):
De term recup is afkomstig van recuperatie (terugwinning, herstel na
grote inspanning).
2.
Een schijnvoeg is een krimpvoeg: "een voeg door een deel van de dekvloerhoogte,
met als doel om op gecontroleerde plaatsen krimpscheuren
te laten ontstaan, of om lengteveranderingen als gevolg van krimp
op te nemen".
Deze schijnvoeg wordt bijvoorbeeld toegepast als overgang tussen omvangrijke
wegdelen, of als eenvoudige voegovergang ("overgang van verharding op een grondlichaam naar een verharding op een brugdek,
duiker of tunnel"). "Omdat
zettingen ter plaatse van dergelijke overgangen kunnen leiden tot
ongecontroleerde scheurvorming in de verharding, wordt er veelal gekozen
om de verharding ter plaatse van dergelijke overgangen in te zagen. De
zaagsnede wordt gevuld met hete, bitumineuze voegvulling."
schijnvoeg na inzagen van het wegdek, gevuld met heet bitumen (smits
neuchâtel):