In
de bouwkunde is het balkon een uitkraging
aan een gevel waarvan het bovenvlak
(de balkonvloer) vanuit het gebouw toegankelijk is. Het balkon is
altijd aan minimaal één zijde open en bevindt zich op een verdieping
van een gebouw. Vaak is een balkon
voorzien van een balustrade of
hekwerk.
Meer dan andere delen van een gebouw geeft het balkon en de inrichting
ervan soms iets weer van de aard van de bewoners.
Het
balkon is een openuitbouw van een gebouw, maar maakt
geen integrerend deel uit van het gebouw waar het toe behoort (is geen
woonruimte e.d., maar een vorm van buitenruimte).
Een geheel gesloten
uitbouw wordt een erker genoemd,
vergelijk opdikken (vroeger werd
ook in deze situatie gesproken over een balkon).
De ruimte onder een balkon is "open". Als de ruimte
onder dit deel gesloten is en de rooilijn doorloopt tot het einde
van het balkon, dan wordt het een
terras genoemd als de
ruimte erboven open is, en een loggia
als die ruimte onderdeel is van het gebouw.
Ook de ruimte boven een balkon is meestal "open". Als
die ruimte gesloten is en niet zelf de onderzijde van een balkon is,
en dus onderdeel uitmaakt van de gevel van het gebouw dan is sprake
van een loggia. De buitenruimte ("balkonruimte") ligt hierdoor in de omtrek van het gebouw.
Een balkon waar geen of nauwelijks ruimte is om op te staan, wordt een
frans balkon genoemd.
Een balkon dat op dezelfde verdieping doorloopt over alle woningen
wordt galerij genoemd
(meestal is op de galerij de toegang tot de woningen en dus openbare
ruimte, dit in tegenstelling met de meeste balkons van woningen).
Vaak is niet duidelijk of het om een balkon of een andere soort
uitbouw gaat.
Voordelen balkon
- eigen buitenruimte (zon, stoel,
boek, airpods, meer ventilatiemogelijkheden, groen, kattenbak, wasgoed drogen,
barbeque)
- meerwaarde (bij verkoop)
- verlevendigt de gevel door het gevarieerde beeld (staat op de een of andere
manier prettiger dan een strakke gevel; zie ook bij inspringend
en uitspringend)
- vluchtweg bij een noodgeval
- meer contact met "buiten"
- meer daglicht vaak
- heel misschien met een extra glazen wand meer als woonruimte te benutten.
Nadelen balkon
- mogelijk meer herrie van buren op hun balkon
- schaduw van het balkon in de kamer eronder (bij stapelbouw: schaduw van het
bovenliggende balkon)
- wat meer onderhoud
- neemt soms ruimte in van de woning (bij een balkon dat gedeeltelijk inpandig
is).
Bijzondere balkons
- Het uitvouwbare balkon van Bloomframe
heeft architectonisch het voordeel dat het uiterlijk van het gebouw kan
wijzigen, zeker bij hoogbouw, maar het forse nadeel dat je appartement
inregent als je even niet oplet of weg bent (balkon uitgeklapt, dan geen ruiten
meer tegen regen en wind).
- Met het balkonsysteem van Balqoon,
ontwikkeld in samenwerking met Schöck
Nederland, worden uitkragende balkons koudebrugvrij
"opgehangen nadat de gevels volledig gemonteerd waren". De
achteraf-montage maakt het monteren van de balkons met hefsteigers mogelijk of
zelfs zonder steiger.
Constructie, minimale afmetingen en daglichtfactor
- De hang-constructie van
een balkon of luifel vraagt de nodige aandacht.
- Volgens art. 4.175 lid 1 van het Bbl is een minimum gesteld aan een
buitenruimte van een woonfunctie:
"een woonfunctie heeft een niet-gemeenschappelijke buitenruimte met een vloeroppervlakte van ten minste 4 m2 en een breedte van ten minste 1,5 m, die rechtstreeks bereikbaar is vanuit een niet-gemeenschappelijk
verblijfsgebied van die woonfunctie".
- De daglichtfactor kan een rol
spelen.
verschillende balkons (soorten balkons;
klik voor groter!):
Onder meer balkons moeten veilig zijn. NEN 6702 bevat een "zandzakslingertest"
waarmee bijvoorbeeld een glazen balustrade getest kan worden op bezwijken.
Balkonvloeren (beton) kunnen voorzien worden van een "coating",
bijvoorbeeld om lelijke plekken te bedekken en om de beloopbaarheid te
verbeteren (anti-slip); ook in een matte uitvoering en met decoflakes.
Onder meer Frenoflex
voert dit soort werkzaamheden uit, ook voor gietvloeren, parkeerdekken e.d.
(naadloze kunststof vloeren).
De term balkon is via het Franse balcon vanuit het Italiaanse balcone
uit het Langobardische balco ontstaan (relatie met "balk" als uitstekend en
krachtdoorgevend bouwelement).