ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ Toets
een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven. (Oud-)student(e) Archit., Bwk, Civ. Techn.?
Iets schrijven
voor de site, als auteur?
Mail
even naar Joostdevree
1.
Ook: dakoverstek; Vlaams: oversteek; verouderd: overluiving. Een overstek is het overhangende
gedeelte van een (ge)bouwdeel, bijvoorbeeld van het dak,
de verdieping of de gootconstructie.
Kenmerken van een overstek (verg. veranda
en loggia):
- is meestal een voortzetting van het dak (vaak plat, maar kan ook hellend zijn)
- er zijn meestal geen steunpalen, kolommen e.d.
- steekt meestal niet zo heel ver uit de gevel uit.
Voordelen van een overstek zijn:
- zonwering (functioneel; vooral in de zomer; in de winter staat de zon
lager en belemmert de overstek zoninstraling niet of nauwelijks zodat in de
koude periode passieve warmte de woning in kan)
- bescherming kozijnen en gevel tegen zon en vooral tegen regen(functioneel;
bovenste deel van de kozijnen is meestal beschermd tegen fel zonlicht; bij een
aardige overstek zal hemelwater de kozijnen en de ruiten nauwelijks bereiken;
tijdens een fikse regenbui kan een bovenlicht meestal open blijven omdat het
toch niet inregent; dakgoot
en hemelwaterafvoer staan verder van de gevel af wat bij een eventuele lekkage minder schade
geeft; een kattenluikje in de gevel onder een overstek zal niet snel voor
inregenen zorgen)
- verzachten van de overgang tussen binnen en buiten (architectonisch;
een overstek geeft een vriendelijker maar ook best wel een rianter uiterlijk).
In het kader van BENG (Bijna EnergieNeutraal
Gebouw) werken overstekken in de zomer gunstig om directe zoninval te
verminderen: een overstek helpt mee oververhitting van het gebouw tegen
te gaan (zie ook TOjuli
bij BENG-eisen).
Bij oudere huizen en
bij schuren is in het overstek vaak de
goot geïntegreerd. Bij dakkapellen is dit het gedeelte dat nog iets
doorloopt over het kozijn en de wangen.
Wanneer het overstek geleidelijk verloopt, wordt over uitkragen
gesproken.
Bij (zeer) oude huizen fungeerde de overstek vooral om de houten pui
met de vele glas-in-lood-ramen
enigszins te beschermen tegen doorslag van hemelwater en daarmee ook het
kozijnhout tegen verrotting; zie bij blokkeel. Bij zulke oude huizen is ook een combinatie van overstek en op vlucht
mogelijk: de verdieping(en) boven de begane grond hellen enigszins naar voren
terwijl de eerste verdieping een overstek heeft met de begane grond.
Nadelen van een overstek zijn:
- bouwkosten zijn iets hoger
- constructie bij het overstek iets ingewikkelder (o.m. hemelwaterafvoer
bijvoorbeeld met
bocht, zie eerste afbeelding; buitengevelisolatie moet meestal doorlopen tot in het
overstek)
- minder lichtinval (een lichte onderzijde van het overstek
heeft daarom de voorkeur: overstek zelf valt minder op en licht van buiten wordt
weerkaatst; specifieke bepaling van de overstekhoek via NEN 2057, zie afbeelding
verderop).