overbouw, overbouwing, overbouwen

1.  Een overbouw is een bouwsel, overstek, leiding o.d. die zich op, boven of onder het erf van de buurman bevindt. De term overbouw komt daarom ook voor bij een erfdienstbaarheid, het recht van overbouw: het recht om een gedeelte van een bouwwerk of leidingen op het eigendom van een buurman te bouwen.

Burgerlijk Wetboek, Zakelijke rechten / Burenrecht, art. 5:54 Overbouw / Gevaar en hinder:
1. Is een gebouw of werk ten dele op, boven of onder het erf van een ander gebouwd en zou de eigenaar van het gebouw of werk door wegneming van het uitstekende gedeelte onevenredig veel zwaarder benadeeld worden dan de eigenaar van het erf door handhaving daarvan, dan kan de eigenaar van het gebouw of werk te allen tijde vorderen dat hem tegen schadeloosstelling een erfdienstbaarheid tot het handhaven van de bestaande toestand wordt verleend of, ter keuze van de eigenaar van het erf, een daartoe benodigd gedeelte van het erf wordt overgedragen.
2. Het vorige lid is van overeenkomstige toepassing, wanneer een gebouw of werk na verloop van tijd over andermans erf is gaan overhellen.
3. De vorige leden zijn niet van toepassing, indien dit voortvloeit uit een op de wet of rechtshandeling gegronde verplichting tot het dulden van de bestaande toestand of indien de eigenaar van het gebouw of werk ter zake van de bouw of zijn verkrijging kwade trouw of grove schuld verweten kan worden.

Enigszins vergelijkbaar is het gootrecht (onder meer "Een eigenaar is verplicht de afdekking van zijn gebouwen en werken zodanig in te richten, dat daarvan het water niet op eens anders erf afloopt") met als uitzondering: "Wanneer twee, of meerdere erven, welke vroeger aan één eigenaar hebben toebehoord en deze later in verschillende handen zijn gekomen (bijvoorbeeld bij de verkoop van woningen van een woningbouwvereniging) en de woningen en/of gebouwen via een gezamelijke riolering zijn aangesloten op de gemeentelijke riolering dan is er sprake van een erfdienstbaarheid door bestemming." (Aad van Berkel Bouwkundig Detailleren)

2. Een overbouw of overbouwing is een "hooggelegen bouwsel in een ruimte", bijvoorbeeld een kamertje bovenin een grote kamer, een mezzanino ("tussenvloer") of een vide.

Verg. overkluizing (een "overbouwing" in de letterlijke betekenis van het woord).