home  meewerken?

discl. / ©, lid NVJ

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
stikstofcrisis en oplossingen


milieuklasse

 

milieuklasse

Ook: omgevingsklasse (België). Met milieuklasse wordt de omgeving bedoeld waaraan de betonconstructie, of een onderdeel daarvan, tijdens het gebruik wordt blootgesteld. 
De beschrijving van de verschillende milieus is gebaseerd op het risico van:
- aantasting van de betonwapening
- aantasting van het beton door vorstzouten en dooizouten
- aantasting van het beton door chemische aantasting van het beton zelf. 
Er kunnen meerdere milieuklassen van toepassing zijn. Hoe daarmee om te gaan is afhankelijk van de situatie. 
De indeling van de milieuklassen is geheel gewijzigd. Onderstaand de in totaal 18 milieuklassen van de NEN-EN 206-1 en de 8 oude milieuklassen. De nieuwe milieuklassen zijn helaas niet rechtstreeks te koppelen aan de oude milieuklassen.

(Let op: bij de gevoeligheid voor aantasting van metalen, vooral staal, wordt gesproken over corrosiebelastingsklasse of corrosieklasse.)

Via het stappenplan zijn op een eenvoudige manier de verschillende milieuklassen van bouwdelen te bepalen: per bouwdeel moet eerst de situering worden bepaald (klik op de afbeelding rechtsboven).  
In een andere vorm gepresenteerd zijn de milieuklassen bepaald door, waarbij de aantasting bijvoorbeeld afhankelijk van de vochtigheid (droog, vochtig, nat of wisselend nat/droog), wat wordt uitgedrukt met het toegevoegde cijfer 1 t/m. 4:

       
aan-
tastings-
mecha-
nisme
(hoofd-
klasse)
klasse omgeving en voorbeelden
        
geen aantasting X0
geen risico op corrosie of aantasting (0, nul, vanwege Zero risk)
X0 voor beton zonder wapening of ingesloten metalen, behalve bij vorst, dooi of chemische aantasting
        
aantasting 
wapening
XC
corrosie ingeleid door carbonatatie (Carbonat-
ation
)
XC1 droog of blijvend nat: 
- beton binnen gebouwen met een lage luchtvochtigheid
- beton blijvend onder water
XC2 nat, zelden droog:
- beton langdurig in contact met water
- veel funderingen
XC3 matige vochtigheid:
- beton binnen gebouwen met een matige of hoge luchtvochtigheid
- beton buiten beschut tegen regen
XC4 wisselend nat en droog:
- betonoppervlakken die niet vallen onder milieuklasse XC2
- buiten onbeschut
XD
corrosie ingeleid door chloriden anders dan afkomstig uit zeewater (dooizouten, De-icing salts)
XD1 matige vochtigheid:
- beton-
oppervlakken blootgesteld aan chloriden uit de lucht
  (kust: XS1)
XD2 nat, zelden droog:
- zwembaden
- beton blootgesteld aan chloride-
houdend industriewater
XD3 wisselend nat en droog:
- brugdelen blootgesteld aan chloride-
houdend spatwater
- beton-
verhardingen
- parkeerdekken in parkeergarages
        
aantasting
wapening en beton
XS
corrosie ingeleid door chloriden
(zeewater, Seawater)
XS1 zouthoudende lucht:  beton-
constructies bij of aan de kust
XS2 blijvend onder zeewater: delen van constructies in zee
XS3 getijde-, spat- en stuifzone: delen van constructies in zee
       
aantasting
beton
XF
aantasting door vorst/dooi-
wisseling met of zonder dooizouten (Frost)
(zie ook vorst-dooi-bestandheid)
XF1 niet-volledig verzadigd met water, zonder dooizouten:
- verticale beton-
oppervlakken blootgesteld aan regen en vorst
XF2 niet-volledig verzadigd met water, met dooizouten:
- verticale beton-
oppervlakken 
- wegconstructies blootgesteld aan vorst en verstoven dooizouten
(spatzone bij wegen)
XF3 verzadigd met water, zonder dooizouten:
- horizontale beton-
oppervlakken blootgesteld aan regen en vorst
XF4 verzadigd met water, met dooizouten:
- horizontale beton-
oppervlakken blootgesteld aan regen en vorst
met dooizouten
- spatzone van constructies in zee blootgesteld aan vorst
XA
chemische aantasting (Aggressive)
XA1 zwak agressieve omgeving:
- bedrijfsvloeren in de zuivelindustrie
XA2 matig agressieve omgeving:
- beton (elementen) in de glastuinbouw
- calamiteiten-
bakken in de chemische industrie
- vloeistofdicht beton
XA3 sterk agressieve omgeving:
- riolerings-
systemen


Voor het bepalen van de milieuklassen voor een constructie geldt dus:
- elk bouwdeel dient afzonderlijk beschouwd te worden
- alle zijdes van een bouwdeel dienen afzonderlijk beschouwd te worden
- er bestaan meer aantastingsmechanismes per bouwdeel
- er bestaan meer milieuklassen per bouwdeel.

Voor het samenstellen van betonmortel geldt:
- bestekschrijver en constructeur houden zich (bij voorkeur) niet bezig met de betonsamenstelling
- er is niet slechts één milieuklasse maatgevend
- de constructeur is verantwoordelijk voor het vaststellen van het aantastingsmechanisme
- belangrijke taak bestekschrijver (aantastingsmechanisme per bouwdeel e.d): de bestekschrijver noemt alle van toepassing zijnde milieuklassen per bouwdeel in de projectspecificatie


klik op de afbeeldingen voor groter:

- de aannemer bestelt volgens opgave projectspecificatie
- de betonmortelcentrale bepaalt (veelal) de betontechnologisch maatgevende klasse
- de betonmortelindustrie helpt bestekschrijver, constructeur, aannemer en toezichthouder
- het stappenplan per bouwdeel is een goed hulpmiddel (afbeelding geheel rechtsboven); let op: houd de kolom aan, dus kijk in stap 2 onder de in stap 1 gevonden kolom, bv. wisselend nat en droog voor de laatste kolom).

Ook bijvoorbeeld de betondekking staat in relatie tot de milieuklasse.


tabel met milieuklasse (rijen in de tabel) en betondekking (kolommen in de tabel) bij verschilende sterkteklasses, uitgaande van 50 jaar ontwerplevensduur en bescherming tegen corrosie van het betonstaal; ook o.m. de watercementfactor wordt gegeven (volgens eurocode 2);
klik voor groter!


en op een andere manier voorgesteld;
klik voor groter:


Oude milieuklassen
Tot 2005 waren er andere milieuklassen, waar nog soms aan gerefereerd wordt. Bij betonspecie is de milieuklasse, en daarmee de watercementfactor van de specie, bepalend voor de omgeving waarin het beton gebruikt wordt. 

klasse milieuklasse watercementfactor
1 droog milieu w.c.f. 0,65
2 vochtig milieu (2A zonder vorst, 2B met vorst) w.c.f. 0,55
3 vochtig milieu met vorst en dooizouten (3 sterke blootstelling, 3S matige blootstelling) w.c.f. 0,45 of 0,55
4 zeewater milieu (4A zonder vorst, 4B met vorst) w.c.f. 0,45 of 0,55
5A licht agressief milieu w.c.f. 0,55
5B matig agressief milieu w.c.f. 0,50
5C sterk agressief milieu w.c.f. 0,45
5D sterk agressief milieu sulfaataantasting w.c.f. 0,45


"Milieuklasse" metselwerk (toepassingsklasse metselwerk)
Toepassingsklassen MX1, MX2.1 en MX2.2 komen in Nederland en België niet voor; er is altijd kans op vorst en dooi.
Gevelmetselwerk wordt bij ons normaliter ingedeeld in klasse MX3.2.

toepassingsklasse omstandigheden metselwerk *) voeghardheids klasse
MX1 droog milieu VH15
MX2 blootgesteld aan vocht of water VH25
  MX2.1 blootgesteld aan vocht maar niet aan vorst/dooiwisselingen
  MX2.2 blootgesteld aan veel water, maar niet aan vorst/dooiwisselingen
MX3 blootgesteld aan vocht en vorst/dooiwisselingen
  MX3.1 blootgesteld aan vocht en vorst/dooiwisselingen VH35
  MX3.2 blootgesteld aan veel water en vorst/dooiwisselingen VH35 (vert. vlakken), VH45 (hor. vlakken)
MX4 blootgesteld aan met zout verzadigde lucht, zeewater of dooizouten (kustgebied) VH45
MX5 in een agressief chemisch milieu raadpleeg leverancier

*) enigszins vereenvoudigd

Documentatie
- De Betonpocket van Betonhuis
-
Hulpmiddel bij het bepalen van sterkteklasse, consistentieklasse en milieuklasse NEN-EN 206.1 en NEN 8005 van Betonhuis

Nog een paar voorbeelden


klik op de afbeeldingen voor groter:


Het onderdeel milieu in milieuklasse is ontleend aan het Franse milieu (kringen en omstandigheden waarin iemand verkeert, leefomgeving, eerder al: fysieke omstandigheden, veel eerder al: plaats in het midden). Het Franse milieu is gevormd uit mi- (middel-, midden-) en lieu (plaats); hierin is mi- ontwikkeld uit het Latijnse medium (middel, midden) en lieu uit het Oudfranse leu, loc dat van het Latijnse locus (plaats) afkomstig is. Bron Etymologiebank.

Met dank aan Betonhuis, Befu betonmortelfabriek, Jan de Goede BAM Woningbouw, Stabu, CUR, Betonvereniging en Stichting Kwaliteitsdienst Beton Noord-Nederland

Zie ook beton, consistentiegebied, schudmaat, sterkteklasse, trechtertijd, vloeimaat, watercementfactor, zetmaat.
Verg. belasting op daken (ook afhankelijk van de locatie).

Eng. environmental category