![]() |
![]() |
![]() |
Ook:
omgevingsklasse (België). Met
milieuklasse wordt de omgeving bedoeld waaraan de betonconstructie,
of een onderdeel daarvan, tijdens het gebruik wordt blootgesteld.
De beschrijving van de
verschillende milieus is gebaseerd op het risico van:
-
aantasting van de betonwapening
- aantasting van het beton door vorstzouten en dooizouten
- aantasting van het beton door chemische aantasting van het beton
zelf.
Er kunnen meerdere milieuklassen van toepassing zijn. Hoe daarmee om te gaan is
afhankelijk van de situatie.
De indeling van de milieuklassen is geheel gewijzigd. Onderstaand de
in totaal 18 milieuklassen van de NEN-EN 206-1 en de 8 oude
milieuklassen. De nieuwe milieuklassen zijn helaas niet rechtstreeks te koppelen aan de oude
milieuklassen.
(Let op: bij de gevoeligheid voor aantasting van metalen, vooral staal, wordt gesproken over
corrosiebelastingsklasse of corrosieklasse.)
Via
het stappenplan zijn op een eenvoudige manier de verschillende
milieuklassen van bouwdelen te bepalen: per bouwdeel moet eerst de
situering worden bepaald (klik op de afbeelding rechtsboven).
In een andere vorm gepresenteerd zijn de milieuklassen bepaald door,
waarbij de aantasting bijvoorbeeld afhankelijk van de vochtigheid (droog, vochtig, nat of
wisselend
nat/droog), wat wordt uitgedrukt met het toegevoegde cijfer 1 t/m. 4:
aan- tastings- mecha- nisme |
(hoofd- klasse) |
klasse | omgeving en voorbeelden |
geen aantasting | X0 geen risico op corrosie of aantasting (0, nul, vanwege Zero risk) |
X0 | voor beton zonder wapening of ingesloten metalen, behalve bij vorst, dooi of chemische aantasting |
aantasting wapening |
XC corrosie ingeleid door carbonatatie (Carbonat- ation) |
XC1 | droog of blijvend nat: - beton binnen gebouwen met een lage luchtvochtigheid - beton blijvend onder water |
XC2 | nat, zelden droog: - beton langdurig in contact met water - veel funderingen |
||
XC3 | matige vochtigheid: - beton binnen gebouwen met een matige of hoge luchtvochtigheid - beton buiten beschut tegen regen |
||
XC4 | wisselend nat en droog: - betonoppervlakken die niet vallen onder milieuklasse XC2 - buiten onbeschut |
||
XD corrosie ingeleid door chloriden anders dan afkomstig uit zeewater (dooizouten, De-icing salts) |
XD1 | matige vochtigheid: - beton- oppervlakken blootgesteld aan chloriden uit de lucht (kust: XS1) |
|
XD2 | nat, zelden droog: - zwembaden - beton blootgesteld aan chloride- houdend industriewater |
||
XD3 | wisselend nat en droog: - brugdelen blootgesteld aan chloride- houdend spatwater - beton- verhardingen - parkeerdekken in parkeergarages |
||
aantasting wapening en beton |
XS corrosie ingeleid door chloriden (zeewater, Seawater) |
XS1 | zouthoudende lucht:
beton- constructies bij of aan de kust |
XS2 | blijvend onder zeewater: delen van constructies in zee | ||
XS3 | getijde-, spat- en stuifzone: delen van constructies in zee | ||
aantasting beton |
XF aantasting door vorst/dooi- wisseling met of zonder dooizouten (Frost) (zie ook vorst-dooi-bestandheid) |
XF1 | niet-volledig verzadigd met water,
zonder
dooizouten: - verticale beton- oppervlakken blootgesteld aan regen en vorst |
XF2 | niet-volledig verzadigd met water,
met
dooizouten: - verticale beton- oppervlakken - wegconstructies blootgesteld aan vorst en verstoven dooizouten (spatzone bij wegen) |
||
XF3 | verzadigd met water, zonder
dooizouten: - horizontale beton- oppervlakken blootgesteld aan regen en vorst |
||
XF4 | verzadigd met water, met dooizouten: - horizontale beton- oppervlakken blootgesteld aan regen en vorst met dooizouten - spatzone van constructies in zee blootgesteld aan vorst |
||
XA chemische aantasting (Aggressive) |
XA1 | zwak agressieve omgeving: - bedrijfsvloeren in de zuivelindustrie |
|
XA2 | matig agressieve omgeving: - beton (elementen) in de glastuinbouw - calamiteiten- bakken in de chemische industrie - vloeistofdicht beton |
||
XA3 | sterk agressieve omgeving: - riolerings- systemen |
Voor
het bepalen van de milieuklassen voor een constructie geldt dus:
- elk bouwdeel dient afzonderlijk beschouwd te worden
- alle zijdes van een bouwdeel dienen afzonderlijk beschouwd te worden
- er bestaan meer aantastingsmechanismes per bouwdeel
- er bestaan meer milieuklassen per bouwdeel.
Voor
het samenstellen van betonmortel geldt:
- bestekschrijver en constructeur houden zich (bij voorkeur) niet bezig met
de betonsamenstelling
- er is niet slechts één milieuklasse maatgevend
- de constructeur is verantwoordelijk voor het vaststellen van het aantastingsmechanisme
- belangrijke taak bestekschrijver (aantastingsmechanisme per bouwdeel
e.d): de bestekschrijver noemt alle van toepassing zijnde milieuklassen
per bouwdeel in de projectspecificatie
klik op de afbeeldingen voor groter: ![]() |
![]() |
![]() |
- de aannemer bestelt volgens opgave projectspecificatie
- de betonmortelcentrale bepaalt (veelal) de betontechnologisch maatgevende klasse
- de betonmortelindustrie helpt bestekschrijver, constructeur, aannemer en toezichthouder
- het stappenplan per bouwdeel is een goed hulpmiddel (afbeelding
geheel rechtsboven); let op: houd de kolom aan, dus kijk in stap 2
onder de in stap 1 gevonden kolom, bv. wisselend nat en droog voor de
laatste kolom).
Ook bijvoorbeeld de betondekking staat in relatie tot de milieuklasse.
tabel met milieuklasse (rijen in de tabel) en betondekking (kolommen in de tabel) bij verschilende sterkteklasses, uitgaande van 50 jaar ontwerplevensduur en bescherming tegen corrosie van het betonstaal; ook o.m. de watercementfactor wordt gegeven (volgens eurocode 2); klik voor groter! ![]() |
en op een andere manier voorgesteld; klik voor groter: ![]() |
Oude
milieuklassen
Tot
2005 waren er andere milieuklassen, waar nog soms aan gerefereerd
wordt. Bij
betonspecie is de milieuklasse, en daarmee de watercementfactor
van de specie, bepalend voor de omgeving waarin het beton gebruikt
wordt.
klasse | milieuklasse | watercementfactor |
1 | droog milieu | w.c.f. 0,65 |
2 | vochtig milieu (2A zonder vorst, 2B met vorst) | w.c.f. 0,55 |
3 | vochtig milieu met vorst en dooizouten (3 sterke blootstelling, 3S matige blootstelling) | w.c.f. 0,45 of 0,55 |
4 | zeewater milieu (4A zonder vorst, 4B met vorst) | w.c.f. 0,45 of 0,55 |
5A | licht agressief milieu | w.c.f. 0,55 |
5B | matig agressief milieu | w.c.f. 0,50 |
5C | sterk agressief milieu | w.c.f. 0,45 |
5D | sterk agressief milieu sulfaataantasting | w.c.f. 0,45 |
"Milieuklasse" metselwerk (toepassingsklasse metselwerk)
Toepassingsklassen MX1, MX2.1 en MX2.2 komen in Nederland en België niet
voor; er is altijd kans op vorst en dooi.
Gevelmetselwerk wordt bij ons normaliter ingedeeld in klasse MX3.2.
toepassingsklasse | omstandigheden metselwerk *) | voeghardheids klasse |
MX1 | droog milieu | VH15 |
MX2 | blootgesteld aan vocht of water | VH25 |
MX2.1 | blootgesteld aan vocht maar niet aan vorst/dooiwisselingen | |
MX2.2 | blootgesteld aan veel water, maar niet aan vorst/dooiwisselingen | |
MX3 | blootgesteld aan vocht en vorst/dooiwisselingen | |
MX3.1 | blootgesteld aan vocht en vorst/dooiwisselingen | VH35 |
MX3.2 | blootgesteld aan veel water en vorst/dooiwisselingen | VH35 (vert. vlakken), VH45 (hor. vlakken) |
MX4 | blootgesteld aan met zout verzadigde lucht, zeewater of dooizouten (kustgebied) | VH45 |
MX5 | in een agressief chemisch milieu | raadpleeg leverancier |
*)
enigszins vereenvoudigd
Documentatie
- Hulpmiddel
bij het bepalen van sterkteklasse, consistentieklasse en milieuklasse NEN-EN
206.1 en NEN 8005 uitgave 2006 van Betonhuis
- De
Betonpocket 2006
van ENCI en Mebin
(pdf)
Nog een paar voorbeelden
klik op de afbeeldingen voor groter: ![]() |
![]() |
Het onderdeel milieu in milieuklasse is ontleend aan het Franse milieu
(kringen en omstandigheden waarin iemand verkeert, leefomgeving, eerder al:
fysieke omstandigheden, veel eerder al: plaats in het midden). Het Franse milieu is gevormd uit
mi- (middel-, midden-) en lieu (plaats); hierin is mi- ontwikkeld uit
het Latijnse medium (middel, midden) en lieu uit het Oudfranse leu,
loc dat van het Latijnse locus (plaats) afkomstig is. Bron Etymologiebank.
Met
dank aan Mebin beton,
Befu betonmortelfabriek, Jan
de Goede BAM Woningbouw, Stabu,
Betonhuis, CUR,
Betonvereniging en Stichting
Kwaliteitsdienst Beton Noord-Nederland.
Zie ook beton, consistentiegebied,
schudmaat, sterkteklasse,
trechtertijd, vloeimaat,
watercementfactor, zetmaat.
Verg. belasting op daken (ook
afhankelijk van de locatie).
Eng. environmental category