Een
schroefpaal is een m.b.v. een schroefasin de grond gevormde, geluidsarme en
trillingsvrije funderingspaal.
De meeste schroefpalen gaan draaiend de grond in, maar er zijn er ook die
geheid worden.
Omdat de term schroevend ook wordt gebruikt voor palen die draaiend de grond in
gaan, zonder dat sprake is van een schroef in het midden, wordt hier ook deze draaipaal
behandeld.
Palen die draaiend ingebracht worden, in tegenstelling met heiend, zijn bij uitstek geschikt voor binnenstedelijke situaties
omdat:
- de palen geluids- en trillingsarm in de grond worden aangebracht
- er soms slechts een kleine machine nodig is (beperkte hoogte, beperkt bereik)
- ze toch in staat zijn hogere druk- en trekkrachten op te nemen.
De schroefpalen / draaipalen zijn voorbeelden van paalfundering.
Betonmortelschroefpaal:
mortelschroefpaal; met een dunne schroef; geen omhulsel tussen gestort beton en
grond
Een mortelschroefpaal wordt na "schroeven" gevuld met beton
(meestal via een slang, gelijktijdig wordt de schroefpaal omhoog getrokken), waarna de wapeningskorf
geplaatst of ingetrild wordt. De wapening kan kort zijn (soms alleen maar de bovenste 2 meter van de
paal) of lang, bijvoorbeeld over de volledige lengte (afbeelding onder).
De "paal" zelf is het hard geworden beton in een
langzaam getrokken of gedrukt paalgat, er is geen omhulsel tussen
gestort beton en de omliggende grond.
Voordeel kan zijn dat de
hechting van de paal beter is door het enigszins onregelmatige oppervlak.
Nadeel is dat de controle moeilijk is en de paal te snel
getrokken kan worden, waardoor zich insnoeringen zouden kunnen
voordoen, maar "de kwaliteitscontrole van het uitvoeringsproces kan worden uitgevoerd via de continue registratie van de
installatieparameters".
Methode mortelschroefpaal (Franki, model Omega, zie afbeelding onder):
1. Plaatsen van de paalpunt die indringing van water en/of grond tijdens het inschroeven belet.
2. Met behulp van een krachtige hydraulische draaitafel en eventueel een verticale neerwaartse kracht (pull-down) wordt tijdens de inschroeffase de grond zijdelings weggeperst door middel van de Omega schroefkop.
3. Nadat de buis tot op de juiste diepte is ingeboord wordt eventueel wapening op volledige lengte in de buis aangebracht.
4. Tijdens het uitschroeven wordt beton onder druk via de holle, centrale buis in het boorgat verpompt. Dankzij een tegenschroef, en vermits bovendien de boorkop in dezelfde zin blijft draaien als bij het inschroeven, wordt in deze fase een tweede grondverdringingseffect verzekerd.
5. Plaatsen van de bewapening ná de betonneerfase.
6. Uitgevoerde Omega schroefpaal.
Buisschroefpaal:
schroefvormige betonnen
paal; dikke
schroef waar betonmortel doorgevoerd wordt; geen blijvend stalen omhulsel tussen gestort beton en
grond
De buisschroefpaal wordt na "schroeven" en plaatsen wapening gevuld met beton.
Via de bovenkant van de holle booras wordt de wapeningskorf ingebracht vóór het vullen van de
boorschacht met beton. Hierdoor kan de paal over de gehele lengte van wapening worden
voorzien.
Methode buisschroefpaal (Franki, model Atlas, zie afbeelding onder):
1. Plaatsen van de paalpunt die indringing van water en grond tijdens het
inschroeven belet.
2. Inboren van de boorbuis en boorkop door een combinatie van schroeven en
drukken.
3. Nadat de buis tot op de juiste diepte is ingeboord wordt eventueel wapening
op volledige lengte in de buis aangebracht.
4. & 5. Betonneren tijdens het uitboren waarbij de boorbuis dienst doet als
plunjerbuis.
Tijdens het uitboren met een gecontroleerde snelheid wordt de specifieke schroef
van de Atlaspaal gevormd.
6. Uitgevoerde Atlas schroefpaal - manueel plaatsen van kopwapening (eventueel
als kopversterking).
buisschroefpaal, model atlas; klik voor de volledige
afbeelding (franki grondtechnieken):
Schroef-combinatie-paal:
schroef-combi-paal, combi-schroefpaal; de stalen hulpbuis blijft niet
in de grond achter
Een
schroef-combinatie-paal is een in de grond gevormde, grondverdringende schroefpaal met een losse, verloren
schroefpunt (boorkop). De schroef-combinatie-paal lijkt daardoor wat op een enorm groot
potlood. De schacht (hulpbuis) wordt voorzien van een prefab paal van gewapend
beton en een grout/betonmengsel, waarna de hulpbuis getrokken wordt. Let op: zie verder bij schroef-combinatie-paal.
schroef-combinatie-paal; overzicht van het inschroeven van een schroef-combinatie-paal bij de
rottemerentunnel als onderdeel van de 16rotterdam;
met stalen hulpbuis, schroefpunt (boorpunt), prefab paal en kubel; klik
voor groter (a16rotterdam):
DPA-paal: geen blijvend stalen
omhulsel tussen gestort beton en grond
De DPA-paal is een betonnen, in de grond gevormde,
grondverdringend geschroefde
paal die trillingsarm wordt ingebracht.
DPA staat voor Drilling Push Aside: door een verdikking in de schroefbuis wordt
de grond verdrongen. "Het grondverdringende gedeelte van de schroefbuis
wordt tot in de draagkrachtige grond geschroefd", wat naast
grondverdringing ook voor
meer draagkracht zorgt en bij het omhoog halen komt er minder (eventueel
verontreinigde) grond naar boven. Let op: zie verder bij DPA-paal.
Verbuisde avegaar, dubbel rotatiesysteem:
geen
blijvend stalen omhulsel tussen gestort beton en grond
"Met het verbuisd avegaarsysteem of dubbel rotatiesysteem wordt een paal gevormd met uithaling van grond onder tijdelijke verbuizing. Het systeem is uitermate geschikt voor het vervaardigen van een palenwand gevormd door snijdende palen (secanspalenwand). De uitvoering is trillingvrij en geluidsarm, met uithaling van de grond via de avegaar en plaatsing van wapening na betonnering."
(Een avegaar of spiraalboor is een buis met aan de buitenzijde een doorgaande schroefdraad en aan de
onderzijde een snijkop.)
Methode verbuisde avegaar (Franki, zie afbeelding):
1. Positioneren van de avegaar (holle centrale as met continu schroefblad omheen) omsloten door een stalen voerbuis.
2. Avegaar en voerbuis worden gelijktijdig in de grond gedraaid maar draaien in tegengestelde richtingen.
Een afsluitklep belet de indringing van water en/of grond in de avegaar tijdens het inschroeven.
3. Verder inschroeven tot bereiken van de aanzetdiepte.
Naar boven brengen van grond op de schroefbladen.
4. Grond valt naar buiten via openingen bovenaan de voerbuis.
Openen afsluitklep, gezamenlijk optrekken van avegaar en buis terwijl beton
gelijktijdig de ontstane ruimte vult met vorming van de paalschacht.
5. Plaatsing van de wapeningskorf in de pas gebetonneerde paal.
6. Afgewerkte verbuisde avegaarpaal.
De kwaliteitscontrole van het uitvoeringsproces kan worden uitgevoerd via de continue registratie van de installatieparameters.
Olivierpaal®:
geen blijvend stalen omhulsel
tussen gestort beton en grond
De Olivierpaal® is een trillingsvrije, in de grond gevormde, schroefvormige
betonnen paal, eventueel met wapening. De boorkop is niet verloren
en bij het terugschroeven ontkoppelt de losse boorpunt, waardoor het beton
de vrijgekomen ruimte vult. De boorpunt (een soort ronde voetplaat met
een punt) blijft wel in de grond achter. Resultaat is een in spiraalvormige betonpaal
"een uitwendige diameter van ±20 cm groter dan de kerndiameter van de
paal". Verhoef Funderingstechnieken
kan met dit systeem boorpalen vervaardigen met een diameter van 310 tot 710 mm met een maximale lengte van
30,0 m.
Methode Olivierpaal®:
1. schroefboren tot diepste punt; tijdens het boren wordt de grond verdrongen
2. op diepste punt eventueel plaatsen wapeningskorf
3. terugschroeven (omhoog), waarbij de grond opnieuw verdrongen wordt
("dubbele verdringing") en gelijktijdig vullen van de vrijgekomen ruimte met
beton
4. eindresultaat.
(Krinner) schroeffundering: stalen boorschacht/buis met schroefdraad en grondverdringing, stalen buis blijft in de grond
maar is verwijderbaar
De schroeffundering, oorspronkelijk ontworpen door Krinner en in Nederland leverbaar via
o.m. Weenk
Schroeffunderingen en PNL,
is een thermisch verzinkte stalen buis met opgelaste schroefdraad. Deze is ontworpen om horizontale en verticale belastingen in de grond op te nemen, wordt
trillingsvrij geïnstalleerd met behulp van een speciale montagemachine en heeft
een minimale levensduur van 50 jaar.
Deze schroeffunderingen worden toegepast voor het funderen van masten,
carports, garages, tuinhuizen, tuinkassen ("warenhuizen"),
geluidsschermen, containers, lage woningbouw in hout, tiny house
en vergelijkbare toepassingen.
Deze schroeffundering is een grondverdringende paal, max. 25 meter lang, die
niet gevuld wordt met beton of grout. Hierdoor kan de fundering direct na installatie worden belast (er is geen uithardingstijd nodig). De
draagkracht berust voornamelijk op de wrijving tussen de schacht en schroefdraad met de omliggende grond.
De maximale diameter bedraagt 14 cm, de lengte per paalsegment is
max. 210-350 cm, de draagkracht is max. ca. 60-100 kN, de dikte van het staal is
max. 10 mm (afhankelijk van
fabrikant).
Bij systeem V is de paal te verlengen
door deze uit te breiden met speciale koppelstukken: de verlengstukken worden
middels moeren aan de voorafgaande paal bevestigd. Ook bij bij diameters van 76, 89 en 114 mm is
verlenging tot 25 m mogelijk.
Doordat de paal niet met beton wordt gevuld en door de eenvoudige koppelconstructie
kunnen deze schroefpalen na gebruik eventueel ook weer worden verwijderd. Weenk
Schroeffunderingen biedt hiervoor een terugnamegarantie.
HKV schroeffundering
De HKV schroeffundering van Weenk Schroeffunderingen met eigen patent is een schroefpaal met
verlengingstukken en forse "vleugels" voor
extra stabiliteit. Deze uitvoering wordt onder andere toegepast bij lichtmasten, bovenleidingen
en soortgelijke toepassingen, in samenwerking met ProRail.
Voordelen van schroeffunderingen
- eenvoudig systeem
- trillingsvrij
- geschikt voor moeilijk bereikbare plaatsen, ook bij een beperkte werkruimte
- geen tot minimale schade aan de omgeving door schroeven en door de beperkte diameter
- geen beton nodig
- lage opstartkosten (handzame palen, compacte schroefmachine, soms zelfs
handmatig te plaatsen)
- geen graafwerk nodig
- ook bij slecht weer uit te voeren
- direct na plaatsing belastbaar
- milieuvriendelijk en circulair alternatief: de stalen schroef is
volledig uit de grond te verwijderen (controle op beschadigingen noodzakelijk)
- terugnamegarantie mogelijk.
Nadelen
- lagere belastingen, zeker bij klei en veen en andere zwakke gronden; bij
hogere belastingen is fundering op staal noodzakelijk; in zwakkere grond (bijvoorbeeld veengrond)
moet tot de vaste zandgrond worden geschroefd
- bij verzinkte stalen schroefpalen is "het ook noodzakelijk om de agressiviteit van de bodem te onderzoeken om de
corrosie en daarmee de levensduur van het product in de bodem te kunnen beoordelen".
Stappenplan (met dank aan PNL Tilburg)
- bodemstructuur beoordelen: voor elk bouwproject is het noodzakelijk om een geotechnisch onderzoek van de bouwlocatie door een
deskindige vereist
- funderingsplan opstellen: aan de hand van het sondeerrapport, de belasting- en
statische gegevens wordt een funderingsplan gemaakt
- belastingtest uitvoeren: om de aannames uit het funderingsplan in de praktijk te toetsen
(ofwel het
onderzoek of de grond voldoende draagvermogen heeft); hierbij wordt ook het
minimale indraaimoment bepaald.
verlenging paal; de methode van verlenging van de krinner schroefpaal is rechts op de
afbeelding zichtbaar (tromp met bouten) (pnl
tilburg):
hkv schroeffundering, de schroefpaal met verlengingstukken en forse "vleugels" voor extra stabiliteit
(alleen de as draait) (weenk
schroeffunderingen):
schroeffundering met schroeven onderin paal (voor bijvoorbeeld een
terrasoverkapping o.d.) en met een montagehoek (voor een stevig terras of
onderbalk van een schuurtje) (first
base doe-het-zelf):
Groutinjectiepaal:
groutpaal zonder schroefas,
schroefinjectiepaal, injectiepaal, Leka-paal, TVSi-paal; de stalen boorschacht/buis blijft in de grond
achter
De groutpaal is een soort buisschroefpaal, maar even
iets anders. Tijdens het draaiproces wordt een mengsel van water en
cement (= grout) door de holle boorschacht geïnjecteerd. De palen
worden geboord tot in het pleistoceen, d.w.z. de tweede zandlaag. De
holle stalen boorschacht wordt meestal tijdens het boren steeds verlengd door
een buisdeel op het laatste deel te lassen (zie afbeelding bij II;
eventueel te schroeven i.p.v. te lassen), hoewel ook vanaf start langere palen
mogelijk zijn.
De boorschacht (stalen buis) en de
boorkop blijven in de paal aanwezig. Tussen paalvoet en boorschacht is
een opening waardoor grout ook langs de buis omhoog gaat. De schacht is dan een soort
extra wapening van het beton
en het wat onregelmatig verspreide grout is er extra schachtwrijving wat de
draagkracht ten goede komt.
Na inbrengen van de buispaal tot de gewenste diepte (de vereiste
weerstand/draagkracht) kan wapening
in de buispaal gebracht worden en wordt deze gevuld met beton. Let op: zie verder bij groutpaal.
het maken van een groutpaal, dat is een buisschroefpaal met groutinjectie (franki
grondtechnieken):
Kenmerken van de Casing Draaipaal:
- een in de grond gevormde, grondverdringende paal met in de grond blijvende
stalen buis
- buispaal gaat draaiend de grond in, zonder trillingen
en met minder geluidshinder
- paal bestaat uit op elkaar gelaste stalen buissegmenten (diepte in principe
onbeperkt)
- onderste segment met aangelaste schroefpunt
- paal gaat schroevend (draaiend) de grond in (met boormotor; als segment grond
in is geschroefd, wordt het volgende segment erop gelast)
- bij bereiken gewenste diepte (paalpuntniveau) aanbrengen wapeningskorf
- zonder groutinjectie of met groutinjectie (t.b.v. het gewenste paalpuntniveau
en/of gewenste draagvermogen)
- met groutinjectie: schroefpunt met injectieopeningen en centrale injectielans,
groutinjectie tijdens inschroeven van paal vermindert weerstand tijdens het
boorproces, op gewenst paalpuntniveau kan met rijker groutmengsel extra
betonprop ("bolvoet") gemaakt worden (hogere draagkracht).
De variant met groutinjectie is dus ook een groutpaal. Let op: zie verder bij casing.
casing
draaipaal, de punt is gelast aan het eerste buissegment (van 't hek):
casing draaipaal, oplassen van het volgende buissegment (de
waalpaal):
Het woorddeel schroef is waarschijnlijk ontleend aan het Oudfrans escroue
(schroefgat; Nieuwfrans écrou "schroefmoer"), naast
het reeds middeleeuws Latijnse scrofa (id.). Dit woord gaat in deze uitsluitend Gallo-Romaanse betekenis terug op klassiek Latijn
scrofa (zeug). De Gallo-Romaanse betekenisovergang van
"zeug, wijfjesvarken" naar "schroefgat,
schroefmoer" heeft een parallel in het Spaanse puerca
"zeug; schroefmoer" en in het Nederlandse moer
(afkomstig van "moerschroef", "moederschroef").
Bron Etymologiebank.