Door
allerlei oorzaken kan
het nodig zijn vloeren, gevels, dragende
muren of funderingen te herstellen (voor een aantal oorzaken zie de problemen
bij fundering en de funderingsproblemen
bij houten palen).
Over het algemeen wordt met de term funderingsherstel bedoeld dat er een geheel
vernieuwde fundering wordt gemaakt, maar dat is niet altijd noodzakelijk. Het
herstellen van de fundering zelf is in feite het vervangen van de aangetaste en kapotte
onderdelen van de fundering, meestal met staal en beton.
Funderingsherstel is te verdelen in verschillende soorten:
tafelconstructie:plaatsen van een nieuwe fundering via de tafelconstructie /
tafelmethode (een
nieuwe vloer op segmentpalen
draagt via inkassingen de bestaande
muren)
uit de muur gedrukte palen:plaatsen van een nieuwe fundering met uit de muur gedrukte palen
(via de muur worden nieuwe palen de grond ingedrukt die de bestaande muren
dragen)
randbalk:plaatsen van een nieuwe fundering met een randbalk (de randbalk
draagt de belasting van de muren over op de nieuwe palen)
dunne buispalen:door
inbrengen van dunne buispalen
(micro-piles) die met nastelbare beugels de funderingsbalken ondersteunen
paalkopverlaging:vervangen van de aangetaste paalkoppen door betonnen paaldelen
(paalkopverlaging is alleen bij vurenhouten palen mogelijk)
injectietechniek met kunsthars,
bij funderingen op staal: verstevigen van de ondergrond door een injectietechniek met kunsthars.
De keuze van de gebruikte techniek hangt af van de situatie en de omstandigheden van het project.
Bij alle vormen van funderingsherstel kan het nodig zijn vloeren, gevels en
dragende muren te herstellen. Pas
als de schade aan de fundering is verholpen, kan de constructie duurzaam worden hersteld.
Mogelijke onderzoeken vooraf
Goed herstel begint met een gedegen onderzoek naar de bodemstructuur.
- funderingsinspectie, houtonderzoek: door het graven van een inspectieput, meestal
ter plaatse van de voorgevel kan de fundering visueel worden geïnspecteerd
- grondonderzoek: door het uitvoeren van een sondering wordt informatie verkregen over de bodemopbouw, de grondsoorten en de draagkracht van de
bodem; de sonderingen geven aan op welke diepte de stabiele zandlaag
(vaste grondslag) zich bevindt waarop de palen komen te
rusten
- proefbelasting houten palen: door het uitvoeren van een proefbelasting kan de draagkracht van een paal worden
vastgesteld.
De constructeur die de soort en lengte van de palen aangeeft, heeft het sonderingsrapport
nodig. Daarnaast kan hij, wanneer dit nodig is, een speciaal funderingsadvies
aanvragen:
- het sonderingsbedrijf maakt een boorgat met een diameter van 10 centimeter en 18 meter diep om de zandlagen te
bepalen
- de boor gaat binnen of buiten het pand de grond in (dit hangt sterk af van de toegankelijkheid en hoe groot het pand
is; binnen boren is echter beter wanneer de straal van de sondering beperkt is).
Meer informatie in het Handboek
Funderingsherstel, op palen en op staal, waaronder:
een stappenplan, risicobeoordeling, monitoren van scheuren (scheurmeter e.d.),
juridische en verzekeringstechnische aspecten, bodemonderzoek, herstelmethoden,
communicatie met eigenaren, financieringsplan, vergunningen, contract,
kwaliteitsborging, ontwerp en berekeningen, metselwerk, paalbelasting en
krachtsverdeling, schijfwerking, veelvoorkomende gebreken van paalfunderingen,
inkassingen, stut- en stempelwerk,
- herstelmethoden bij fundering op palen (heien / schroeven / drukken / pulsen
stalen buispalen, tafelmethode, palen vanuit of onder de bouwmuren wegdrukken,
verlagen houten paalkoppen, paalfundering met randbalken en/of consoles,
paalfundering met voorgespannen betonbalken)
- herstelmethoden bij fundering op staal (palen vanuit of onder de bouwmuren wegdrukken,
fundatiestabilisering met waterglas-injecties, liften van de funderingsplaat,
versterken bestaande fundering op staal, met ontwerpberekening, bouwplaatsinrichting, voordelen en nadelen voor de
eigenaar, toezicht en inspectie, grondwater opzetten bij fundering op houten
palen.
de paalkop is verrot omdat de grondwaterspiegel te laag is (harlingen boeit):
aanlassen van een funderingsbuis (platform
fundering):
Fundering op houten palen zonder en met oplangers Een voorbeeld van Rioned
van de problemen met te lage grondwaterstand:
Een nieuwe fundering via de tafelconstructie
Kort: een nieuwe vloer op segmentpalen
draagt via inkassingen de bestaande
muren. "Vlak naast de oude palen plaatst met nieuwe palen, waarop een
nieuwe betonvloer wordt gestort die de dragende wanden ondersteunt."
Nieuwe heipalen worden in het pand geslagen of (meestal) gedrukt.
De nieuwe palen komen op korte afstand van de bestaande dragende muren te staan. Het drukken
gebeurt vrijwel trillingsvrij waardoor schade aan het pand of de belendende
panden tot een minimum wordt beperkt. De palen zijn meestal segmentpalen met segmenten van circa 1,5 à 2 meter.
De koppen worden gesneld en
vervolgens wordt er een wapening gelegd
voor de vloer, met uitlopers in de inkassingen in de muur. De betonvloer wordt
gestort en is door de wapening verankerd aan zowel de nieuwe palen als de dragende muren.
De nieuwe fundering is feitelijk een gewapend betonnen plaat die de heipalen met de muren verbindt. Door de verankering
brengt de betonvloer het gewicht van het gebouw over op de nieuwe palen. De oude
palen hebben nu geen functie meer (en mogen wegrotten).
De betonnen vloer kan ook uitgevoerd worden als een betonnen bak, waardoor een kelderconstructie
ontstaat en het funderingsherstel ook extra ruimte geeft aan de woning.
nieuwe fundering met tafelconstructie (min. van i&w):
1 = de oude, aangetaste paal
2 = de nieuwe segmentpaal
3 = de inkassing waardoor "de vloer" de muur draagt
4 = de nieuwe gewapend betonnen vloer
gedetailleerd filmpje over funderingsherstel; klik op de afbeelding
voor het youtube-filmpje (animatievideo
amstel bouwadvies):
een combinatie van funderingsherstel tafelconstructie en kelderbouw (van
os van den berg):
Een nieuwe fundering met uit de muur gedrukte palen
Kort: via inkassingen in de muur worden segmentpalen de grond ingedrukt die de
bestaande muren dragen.
De inkassing waardoor de palen de grond in worden gedrukt, kan aan de
binnenzijde of aan de buitenzijde van de muur worden uitgehakt (in de tekening
aan de buitenzijde).
De muren van de bestaande woning funderen bij het indrukken van de palen als
tegengewicht.
nieuwe fundering op via de muur ingedrukte segmentpalen (min. van i&w):
1 = de oude, aangetaste paal
2 = de nieuwe segmentpaal
3 = de nis (inkassing) met het bovenste deel van de ingedrukte segmentpaal
Een nieuwe fundering met een randbalk
Kort: de randbalk draagt de belasting van de muren over op de nieuwe palen.
Dicht bij de muren worden, aan de buitenzijde of aan binnenzijde van het pand,
segmentpalen de grond ingedrukt. De wapening van de palen zet zich voort in de
ter plaatse gestorte randbalk en de wapening van de randbalk staat in verbinding
met de inkassingen in de muur. Hierdoor ontstaat een verankering van de muren
met de nieuwe palen. De belasting van de muren wordt overgebracht op de in de
inkassingen aanwezige delen van de randbalk en verdeeld over de nieuwe
segmentpalen.
nieuwe fundering met een randbalk op naast de woning
ingedrukte segmentpalen (min. van i&w):
1 = de oude, aangetaste paal
2 = de nieuwe segmentpaal
3 = de inkassing waardoor de randbalk de muur draagt
4 = de gewapend betonnen randbalk
Inbrengen van dunne
buispalen (micro-piles) die met nastelbare beugels de funderingsbalken
ondersteunen
"De DFH-palen zijn uitgerust met een schroef aan het uiteinde. Door middel van
de schroef worden de palen trillingsvrij de grond in gedraaid en is
er slechts minimale overlast voor bewoners en omgeving. De palen worden op door
de constructeur aangegeven plaatsen naast de fundering gedraaid. Door middel van
een sondering naast uw woning weten we op welke diepte de draagkrachtige
grondlaag is. We draaien de palen tot op deze laag. Daarna wordt met speciale
brackets de last van de fundering op de palen overgebracht. Mocht het nodig
zijn, dan is het DFH funderingssysteem nastelbaar."
Het geheel van paal en beugel is tegen corrosie verzinkt met 80 μm (micrometer). Documentatie
dunne buispalen met schroefbladen.
Wanneer het funderingsprobleem definitief is opgelost, kan ook het herstellen
van het metselwerk worden aangepakt, bijvoorbeeld met spiraalvormig staal in
uitgekrabte lintvoegen van het beschadigde muurdeel.
Wanneer het spiraalvormige staal in het buitenblad blijft, is er
geen koudebrug,
maar wanneer de stalen spiraal als versteviging door het buitenblad een eind
in het binnenblad gaat, dan is er wel sprake van een (zeer plaatselijke)
koudebrug.
funderingsherstel met behulp van micro-palen en beugels aan de
funderingsbalk; klik voor groter (duurzaam
funderingsherstel):
een voorbeeld van een nastelbare beugel die de funderingsbalk ondersteunt
(duurzaamfunderingsherstel):
Paalkopverlaging: vervangen van de aangetaste paalkoppen door betonnen paaldelen
Wanneer de heipalen voldoende draagkracht hebben maar de paalkoppen zijn
verrot door droogstand (te lage grondwaterspiegel),
dan is het mogelijk het bovenste deel van de aangetaste paalkop
te vervangen door een betonnen paalkop. Dit kan alleen bij vurenhouten palen
die aangetast zijn door droogstand. Het punt van waaraf de paal vervangen
moet worden, moet 50 cm onder de plaatselijk laagste grondwaterspiegel
(grondwaterstand) liggen om toekomstig
droogstaan, en daarmee verrotten, te vermijden.
Bij grenen palen is vervanging door bacteriële aantasting helaas
niet mogelijk, omdat de spintlaag bij
grenen veel dikker is dan bij vuren (aantasting vindt vooral plaats in de
spintlaag).
Hoe ernstig de aantasting van de paalkop is, kan door de dikte van de zachte
schil bepaald worden (door het schieten van een meetpen van een slaghamer in
het hout: hoe dieper de meetpen in het hout dringt, des te slechter is het hout
er aan toe).
Als het tekort aan draagkracht niet het gevolg is van de verrotte paalkop
(maar bijvoorbeeld door te korte palen), dan wordt de draagkracht door de nieuwe, betonnen paalkop niet
verbeterd.
funderingsherstel door "houten paalkopverlaging", zodat de houten verlaagde
paalkop onder de waterspiegel blijft (daphne dales):
funderingsherstel door paalkopverlaging (vervangen vurenhouten kop door
betonnen kop; van os van den
berg):
funderingsherstel, afhankelijk van de waterspiegel de houten paalkop en
kesp vervangen vervangen door betonnen kesp, of door betonnen kesp en
betonnen oplanger:
Injectietechniek tweecomponentenhars
Een belangrijke methode bij
het herstellen van funderingen
op staal en van verzakte wegdekken en vloeren is die van de injectietechniek van
o.m. Uretek:
-
een aantal gaten wordt geboord voor de injectielansen (inspuitbuizen)
- het injectiepistool wordt gekoppeld aan de injectielans en een speciale tweecomponentenhars wordt in de grond
gespoten
- na 5 tot 10 seconden expandeert de hars; de expansie vindt altijd in die richting plaats waar ze de minste weerstand
ondervindt dus exact daar waar de verdichting het meest gewenst is.
De ondergrond van funderingen wordt door de injectietechniek zodanig versterkt
en verdicht
dat deze voortaan weer draagkrachtig is.
Een andere methode om verzakte vloeren omhoog te brengen (niet geschikt voor
funderingen), is die via inspuiten van schuimbeton
(cellenbeton) zoals door
Fagro wordt
uitgevoerd: een aantal gaten wordt in de betonnen vloer geboord en door het
injecteren van schuimbeton tussen de grondslag en de betonvloer wordt deze
opgetild.