bastaardmortel, basterdmortel, basterdtras

Bastaardmortel is meestal een mortel waarvan het bindmiddel zowel uit cement als kalk bestaat, maar van geen van beide bestanddelen zoveel bevat dat er sprake is van cement- of kalkmortel. Niettemin is het te beschouwen als een kalkhoudende cementmortel. Basterdtras bevat tras i.p.v. cement.
Voor het waterdicht maken van trasramen werd basterdmortel van (kalk en cement) of liever uiteraard basterdtras (van kalk en tras) toegepast. 

Voorbeelden: 
- bastaardmortel met 200 kg cement en met 100 kg vette kalk per m3 zand of, in volumes, 1 deel cement, 1 deel vette kalk en 6 delen zand
- een kalkrijke bastaardmortel in de verhouding 1 cement, 3 luchtkalk en 13 zand
- ook met tras werd een basterdmortel gemaakt, bijvoorbeeld een slappe bastertras: 3 delen kalk, 1 deel tras en 2 delen zand.

historische mortelrecepten; sterke trasmortel, sterke en slappe basterd trasmorel, kalkmortel, basterd cementmortel; klik voor groter! (uit kalkboek van van balen en anderen, cultureel erfgoed):

eigenschappen van verschillende mortelsoorten; luchtkalkmortel, hydraulische kalkmortel, puzzolaan kalkmortel, bastaardmortel, cementmortel; klik voor groter! (uit de brochure voegwerk van monumentenwacht vlaanderen):

Met dank aan B&O Gevelconsultancy en Argex.

Zie ook mortel, kalkmortel, schelpkalkmortel.