koudeval

Bij koudeval is er bij een raam of deur een koude luchtstroom naar beneden waardoor tocht ontstaat (een ongewenste, meestal koude luchtstroom). De warme lucht van radiator, vloerverwarming of haard aan de ene zijde van de kamer stijgt op, duwt de lucht bij het plafond weg die op zijn beurt de (lager hangende) koude lucht bij het raam naar beneden duwt, waarna deze koude stroom over de vloer naar de andere kant van de kamer getrokken wordt. Bij bijvoorbeeld een groot, minder goed geïsoleerd raam zal de warme lucht vrij snel afkoelen waardoor een luchtstroom ontstaat waar de warme lucht de koude lucht naar beneden duwt en er dus "kou valt".
Bij koudeval is het dus niet nodig dat er koude lucht van buiten komt: de warme luchtstroom langs een koud raam is al voldoende.

Vooral bij vloerverwarming is koudeval vervelend omdat:
- de ruimte langzaam opwarmt en wat moeilijker de koude verdrijft
- aanpassingen aan de leidingen in de vloer vrijwel onmogelijk zijn (een radiator is vrij gemakkelijk te vervangen door een grotere).

Koudeval en tocht kunnen ontstaan door:

- het (dubbel)glas isoleert niet voldoende (te oud dubbelglas)
- het dubbelglas of drievoudig glas is lek (mogelijk is er ook condens in de spouw van het glas)
- de vensterbank is niet goed geïsoleerd of niet goed aangelegd
- het kozijn isoleert niet voldoende (kieren bij kozijn, hout isoleert aardig maar niet extreem goed, er zijn specifieke kunststof kozijnen die beter isoleren)
- er zijn kieren of gaten bij glas, kozijn, vensterbank of muur (zijn er luchtlekken of koudebruggen? luchtlekken nagaan met een natte hand, een kaarsje of met een rookgeneratortje; koudebrug is met een laserthermometer wel te vinden, beter met een echte warmtebeeldcamera maar die is nog vrij duur)
- de spouwmuur staat in directe verbinding met buiten waardoor het binnenblad van de spouw koud is
- teveel koude lucht komt naar binnen door het ventilatierooster (dichtzetten kan helpen)
- de capaciteit van de radiator is te klein, of de thermostaat van die radiator staat te laag, of de leidingen naar de radiator zijn te dun
- de capaciteit van de vloerverwarming is te klein (te weinig lussen bij het raam of te grote afstand tussen de lussen, te lage temperatuur ingesteld, te dunne leidingen)
- de kamerthermostaat staat op een verkeerde plek waardoor het sowieso niet warm is
- een luchtstroom kan ontstaan door ventilatie bij de andere zijde van de kamer (de warmte die bij het raam vanuit de vloer opstijgt wordt als het ware over de vloer weggezogen en geeft plaatselijk de koudeval)
- de raampartij is zeer groot in vergelijking met de gevel (bijvoorbeeld vloerverwarming kan hier mogelijk minder geschikt zijn).

Koudeval en tocht kunnen worden tegengegaan of worden opgelost:

- niet te dicht bij het raam gaan zitten... (is flauw, maar als het kan, is het een eenvoudige, eventueel tijdelijke optie)
- ventilatierooster sluiten
- een dik gordijn of dikke vitrage toepassen zodat de koude van de ruit geblokkeerd wordt
- bij kieren bij kozijn, vensterbank, muur e.d. tochtstrips plaatsen, grote gaten binnenshuis dichten met muurvuller of pur o.d. (afhankelijk van de situatie) en eventueel buitenshuis met cement o.d. (let op: niet alle mogelijke openingen dichten i.v.m. ventilatie en tegen rotten van kozijnhout)
- als het (dubbel)glas niet voldoende isoleert: vervang indien mogelijk het glas door HR++ of drievoudig glas o.d.
- als de muur zelf te koud is:  ga na of de spouw van de spouwmuur gevuld kan worden (om koude binnenbladen te vermijden)
- de warmte-afgifte van radiator of vloerverwarming aan de kant van de kamer waar de kouval ervaren wordt vegrotenten opzichte van de andere kant van de kamer (de luchtstroom is dan andersom wat prettiger kan zijn)
- de warmte-afgifte van de radiator vergroten door de thermostaatknop hoger te draaien of de temperatuur van het cv-water te verhogen (de leidingen kunnen niet eenvoudig dikker worden gemaakt)
- de warmte-afgifte van de vloerverwarming vergroten door de temperatuur van die zone van de vloerverwarming te verhogen (het aantal buizen per m2 is moeilijk te vergroten na aanleg) of desnoods de temperatuur verhogen van al het water dat door de vloerverwarming gaat (let op: niet te hoog instellen!)
- een rolluik aan de buitenzijde om het raam beter te isoleren en wellicht ook om minder luchtstroming aan de buitenzijde van het raam te hebben waardoor de ruit minder snel koud wordt
- test: een plexiglas plaat aan de binnenzijde van het raam plaatsen om dat extra te isoleren (als er geen koudeval meer is, dan is het dubbelglas wellicht lek of nooit echt goed geweest); tijdelijk op te lossen door een voorzetraam te plaatsen aan de binnenzijde of buitenzijde (denk er aan dat er dan mogelijk ook geen ventilatierooster meer open kan, afhankelijk van de situatie)
- test: een elektrisch verwarmertje plaatsen, op een zeer lage verwarmingsstand, om na te gaan óf en wanneer de koudeval stopt (voor het permanente gebruik dat meestal wel veel extra kosten)
- test, als de afstand van plafond naar bovenkant raam niet te klein is: een koof of brede plank boven het raam plaatsen, tegen de muur, waardoor de lucht op die plaats niet te snel naar beneden gaat en de koude van het raam niet meeneemt (waarschijnlijk helpt dit niet veel, maar je weet nooit)
- test: een heel klein, zacht draaiend ventilatortje de warmte van de vloerverwarming of radiator bij het raam naar boven laten stuwen, waardoor de koude wordt vermengd met de warme (een SpeedComfort Monoset radiator ventilator, dus met drie mini-ventilatortjes, trafo 12V, thermostaatschakelaar en magneetbevestiging, is niet duur; wel hoor je vermoedelijk een heel licht gezoem en er zou weer een lichte tocht ervaren kunnen worden, maar het is te proberen).

Zie eventueel tocht, energiebesparing.