kariatide

De kariatide is één van de vrouwelijke figuren die de functie van dragende zuil uitoefenen en het kapiteel als een mand boven hun hoofden dragen.
Volgens Vitruvius is de naam afgeleid van de meisjes van Karyai die tot slavernij werden gebracht omdat zij met de Perzen zouden hebben samengewerkt. 
In de Renaissance verschenen de kariatiden zoals ze in de oudheid waren uitgebeeld. 

Een hermkariatide is een vrouwelijke halffiguur of driekwartfiguur.
Een kanefoor (canefoor) is een vrouwelijke figuur met mand op het hoofd en daarmee een variant op de kariatide. De naam is afkomstig van het Griekse kaneon (mand) en phoros (die draagt). De mand van de kanefoor stelt de mand met vruchten e.d. voor die de vrouwen droegen naar de feesten. Eigenlijk zijn de kariatiden van de Erechthein caneforen.
De atlant is de mannelijke variant van de kariatide. 
Kariatiden en atlanten zijn draagbeelden, terwijl de herme vooral een decoratieve stenen paal was.

kariatiden van het erechtheion op de acropolis in athene uit de 5e eeuw voor chr:

de vier terracotta modellen die door artus quellinus de oude ca. 1650 zijn gemaakt voor de kariatide van het toenmalige stadhuis van amsterdam, tegenwoordig paleis op de dam (rijksmuseum):

een kariatide uit 1933, een ontwerp van ivar johnsson, stadstheater lorensberg, zweden:

kariatide, wenen:

een kariatide van het gebouw aan de kortenaerkade 16 in den haag, van restaurateur/beeldhouwer serge van druten bij mooy b.v.:

Bouwelementen die (enigszins) uit de muur steken en meer of minder een dragende functie hebben: atlant, blokkeel, console, cul-de-lampe, draagsteen, gootklos, herme, kariatide, klos, korbeel, kraagsteen, neut, rondboogfries, sleutelstuk.

Eng. caryatid resp. canephore