console

1. Ook: draagsteen, kraagsteen. Een console is een uit de muur stekend, meestal geprofileerd stenen of houten deel dat dient ter ondersteuning van een beeldhouwwerk, balk, kroonlijst, balkon, dakgoot of voet van de schoorsteen. 

Een console van (natuur)steen wordt kraagsteen of draagsteen genoemd.
Een console onder een balk wordt ook sleutelstuk genoemd, een vaak wat verder uit de muur stekend console. Consoles onder balken en balkons hebben tot doel de balkoplegging in statische zin te verkorten. Vaak zijn consoles ingemetseld om meer belasting te kunnen verdagen.
Bij een molen wordt de console onder de duisplank een kardoes genoemd.

De console als gootklos is in de Renaissance vaak in de vorm van een voluut, in andere tijden bij boerderijen vaak van hout met eenvoudige krullen en tegenwoordig wat rechthoekiger. De console met de mannenfiguur op één van de foto's hieronder is eigenlijk meer een atlant dan een console.

Afbeeldingen o.m. Serge van Druten bij Mooy b.v. en Groninger Kerken.

Verg. bouwelementen die (enigszins) uit de muur steken en meer of minder een dragende functie hebben: atlant, blokkeel, cul-de-lampe, draagsteen, gootklos, kariatide, klos, korbeel, kraagsteen, neut, rondboogfries, sleutelstuk.

Eng. bracket, support, corbel (ondersteuning van een balk), modillion (onder een kroonlijst), ancon (meervoud ancones)

2. Bij betonbouw wordt een stalen console toegepast om in het beton te gieten of aan het beton te bevestigen.

3. Een console is een bedieningspaneel.
Eng. console

4. Een console is een penanttafel, ook vaak side-table genoemd.

Eng. side table