dekzand, dekzandrug

Dekzand is het zand dat tijdens de laatste ijstijd, in de geologische periode die Weichselien heet (zo'n 20.000 jaar geleden), grote delen van Nederland bedekte. Door de karige begroeiing in deze koude periode werd het zand van bijvoorbeeld rivierbeddingen door de wind verspreid over het landschap. Omdat het door de wind is aangevoerd, wordt het ook eolisch zand genoemd of stuifzand (driftzand). Het stuifzand uit het Weichselien wordt dekzand genoemd. De korrelgrootte is 150-210 µm. 
Het dekzand dat aan het einde van het Weichselien is neergelegd wordt jong dekzand genoemd, terwijl dat in de koudere periode van deze ijstijd oud dekzand heet.
Het dekzand vormde een deken van een paar decimeter tot enkele meters dikte. Vaak was het een vlak terrein of licht golvend, maar soms in de vorm van een langgerekt duin of een gordel rond een hoger deel. Zo'n duin wordt een dekzandrug genoemd. 
In later tijden werden door de natuur op veel plaatsen over dit zand andere grondsoorten (bijvoorbeeld klei en veen) gelegd.

Voor veel informatie over dekzand en andere geologische begrippen zie Geologie van Nederland.

dekzand van de veluwe (foto roberts, flickr):

door andere grondsoorten bedekt dekzand:

Verg. löss, donk, drumlin, stroomrug.

Eng. cover sand, aeolian sand