dampopen bouwen

Ook: dampregulerend  bouwen, dampdiffusie open bouwen. Bij dampopen bouwen is het buitenste materiaal meer dampopen dan het binnenste materiaal van het bouwdeel (meestal dak of gevel). Daardoor is de buitenwand wind- en luchtdicht, terwijl de relatieve luchtvochtigheid in de constructie gereguleerd wordt zonder dat de isolatiewaarden negatief beïnvloed worden.
Vooral met de huidige luchtdichte bouwmethoden geldt, naast o.m. mechanische ventilatie: damp die om wat voor reden dan ook in de constructie aanwezig is, kan door dampopen bouwen uit de constructie verdwijnen, in ieder geval naar de buitenzijde. 

Om vocht in de constructie of isolatie te voorkomen is het belangrijk:
- dat er geen of nauwelijks vocht in de constructie komt (bijvoorbeeld door goed op de bouwfysica te letten en door een dampscherm aan de warme zijde van de constructie te plaatsen)
- om het vocht af te voeren dat in de constructie of isolatie is getreden (bijvoorbeeld door een dampopen folie aan de koude zijde van dak of gevel of, om ongewenste vochtigheid in de ruimten van het gebouw te vermijden, door ventilatie; dampopen bouwen is geen alternatief voor ventilatie omdat de dampstroom door de constructie een minieme fractie is van de luchtstroom bij ventileren).

Eisen aan dampopen bouwen:
- geen dampdichte materialen gebruiken, in geen enkele laag (geen dampscherm, geen sterk dampremmende folie; alleen aan de binnenzijde van de constructie (woonzijde) kan een lichte / zwakke dampremmer worden toegepast, bijvoorbeeld OSB met een sd-waarde van ca. 0,5 tot 2 m)
- dampdichte dakbedekking of gevelbekleding kan niet worden toegepast (geen bitumen, geen EPDM e.d.)
- in beginsel moeten alle bouwmaterialen dampopen zijn, om vocht goed te transporteren zonder zelf vochtig te blijven (vezelrijke isolatiematerialen als houtvezel, vlas, katoen, schapenwol, stro, hennep)
- een dampopen folie (dampdoorlatende folie) of een zwak dampremmende folie zijn toegestaan omdat die bijvoorbeeld ook regen en stuifsneeuw tegenhouden de constructie binnen te komen
- naar buiten gaand is een steeds meer dampopen laag of folie vereist! 

Bij dampopen bouwen vinden drie processen plaats die alle moeten kunnen plaatsvinden (Kern kennisinstituut): 
- condenseren door dampdiffusie binnen in de constructie
- vochttransport door de vezels
- verdampen aan weerszijden van de constructie.

Voordelen van dampopen bouwen:
- Vocht in de constructie kan er ook weer uit (aan binnen- en vooral aan buitenzijde; ook het isolatiemateriaal moet dampopen zijn).
- De kans op schimmelvorming is minimaal.
- Meer wooncomfort en woonkwaliteit omdat het leefklimaat in de bouwschil optimaal is: het aanwezige vocht kan op een natuurlijke manier de constructie verlaten (en betreden). In plaats van de volledig geïsoleerde dichte constructie ("leven in een plastic zak") is een dampopen gebouw ademend, op een natuurlijke manier. 
- Een dampopen gebouw hoeft mogelijk minder geventileerd te worden. Een dampopen gebouw zal echter niet zonder ventilatie kunnen omdat koken, douchen, kleding drogen, ademen van mens (en dier en plant) e.d. veel waterdamp het huis in brengen.

Nadelen van damopen bouwen:
- De insteek dat er geen forse dampremmers mogen zijn, eist nogal wat van de architect / ontwerper / aannemer, hoewel steeds meer disciplines in de bouwwereld ervaring met dampopen bouwen opgedaan hebben.. 
- De meeste dampopen, natuurlijke isolatiematerialen (niet van isovlas en houtvezelplaten) zijn minder geschikt voor vochtige locaties.

Voor toepassing van allerlei technische bouwfolies zoals dampschermen (warme zijde isolatie), dampopen folies (onderdak- en gevelmembramen aan koude zijde isolatie) e.d., zie de Foliewijzer van MG Meuwissen Gerritsen.

Probeer eens iets op de U-wert-rechner van Ubakus, met zeer uitgebreide gegevens (ook R-waarde e.d.)!

dampopen bouwen is uiteraard óók waterkerend bouwen (mg meuwissen gerritsen):

afbeelding met dampopen folie en dampremmende folie (mg meuwissen gerritsen):  koude zijde: dampdoorlatende folie (dampopen: waterkerend en dampdoorlatend) warme zijde: dampremmende folie (dampscherm: waterkerend én dampkerend)

dampopen folie aan buitenzijde, dampscherm aan binnenzijde (isolatieshop): 1 = dakbedekking (hier dakpannen op panlatten en tengels) 2= dampopen folie 3 = isolatiemateriaal 4 = dampremmende folie (hier miofol 125-s met sd-waarde van > 87 m) 5 = afwerking (gipsplaat o.d., hier houtachtig)

isovlas (isovlas):

houtvezelplaten:

Documentatie
- Wind- en luchtdicht, dampopen en koudebrugvrij isoleren (van Isoproc)

- Dampopen folie Polytex (van MG Meuwissen Gerritsen)

- Dampopen folie Tyvek Pro (van MG Meuwissen Gerritsen)

- Pavatex natuurlijke isolatie (van Soprema)

Voorbeelden dampopen bouwen: Rockpanel, kalkzandsteen, Isovlas, Pavatex (o.m. houtvezelplaten) van Soprema. 
Klöber Permo of Tyvek UV Facade onderdak- of gevelfolies (façadefolies) zijn dampopen, waterdichte folies (zie bij open gevelsysteem).
Met dank aan Orga Architect.
 
Zie ook dampdoorlatende folie, dampscherm, Dubomat ecologische bouwmaterialen, Goed verblijven, luchtdicht bouwen, nageldichtband (tengelband, spijkerdichtband).
Verg. biologisch bouwen, ecologisch bouwen, open gevelsysteem en eventueel (iets geheel anders) open bouwen.