osb

Ook: chipboard, vlokkenplaat, vezelstructuurplaat. OSB (Oriented Strand Board) is een plaatmateriaal dat meestal bestaat uit drie lagen houtsnippers, die gebonden zijn met water- en kookvaste lijm en een beetje was. De ca. 10 cm lange houtsnippers liggen per laag in één richting, kruislings op de vorige laag. 
Vaak hebben de platen een afmeting van 244 x 122 cm, zijn 18 mm dik en voorzien van mes en groef (tong en groef, indicatie TG bij OSB). Er zijn verschillende soorten mes en groef (type A, B en C), maar let op: ze passen niet op elkaar. OGB wordt ook met verdiepingshoogte 258 of 259 cm geleverd en tot 22 mm dik.

Toepassingen van OSB
- constructiemateriaal
- vloeren
- wand- en dakelementen (bijvoorbeeld bij houtskeletbouw)
- tijdelijke omheiningen voor bouwplaatsen
- pallets
- tafelbladen
- keukens.

OSB is beperkt vochtbestendig en niet geschikt voor permanente buitentoepassingen (die huizen op de afbeelding onder zullen nog wel een extra bekleding krijgen...). 
OSB is geschuurd en ongeschuurd verkrijgbaar.
Voor het verven moet de plaat eerst geschuurd worden om de lijm en paraffinelaag te verwijderen, anders laat de verf los en daarna voorzien worden van een laag grondverf.
Voor de productie van spaanplaat, hardboard en zachtboard, OSB en MDF wordt voornamelijk gebruik gemaakt van resthout uit de houtindustrie en van dunningshout uit Europa.
OSB weegt ca. 600 kg/m3; 1 m2 van een 18 mm plaat OSB weegt ca. 10 kg. 
Omdat OSB uit houtschilfers bestaat, is de productie van OSB zeer efficiënt (vrijwel geen afval), een economisch voordeel en voordelig voor het milieu.
Er is een Euroklasse B brandvertragende OSB / 3 plaat die voorbehandeld is in plaats van nabehandeld met als voordeel dat de plaat volledig brandvertragend is en niet alleen aan het oppervlak.

OSB is in verschilende kwaliteiten beschikbaar (gegevens van de Houtdatabase van Houtinfo):

Meestal worden OSB2 of OSB3 toegepast.

OGB / ESB (Original Greenbuild Board / Elka Stranded Board, ook wel OGB+)
OGB is een zeer duurzame constructieplaat met stompe hoeken, waarbij de vezels in twee richtingen liggen; een uitstekend alternatief als vervanger voor de OSB plaat. OGB R1 is toepasbaar voor vloeren, wanden en daken.
De OGB-plaat is de nieuwe ontwikkelde plaat die de OSB-plaat vervangt. Ook de OGB constructieplaat wordt gemaakt van afvalhout van zagerijen maar OGB heeft als voordelen t.o.v. OSB:
- de spanen zijn in 2 richtingen gekruist (horizontaal en verticaal)
- bij de verlijming wordt geen of veel minder gebruik gemaakt van formaldehyde en andere zogenoemde VOC's.
Brochure Elka ESB.

oppervlak van osb (witholtz):

osb3 met messing-en-groef type b (pontmeyer):

drie lagen houtsnippers:

osb, geen eindbekleding (canadian wood council):

osb voor meubels:

Documentatie

- OSB fabricageproces, kenmerken e.d. (van Centrum Hout)

- Technische gegevens van OSB/3 (van Centrum Hout)

- Zeer veel interessante kenmerken van OSB (met dank aan PFS-TECO)

Betekenis van de term Oriented Strand Board (Engels): board wil zeggen in de vorm van een plaat (plaatmateriaal), strand wil zeggen dat het uit snippers / spanen / vezels / vlokken / schilfers bestaat en oriented wil zeggen dat de lagen in een bepaalde richting zijn gelegd (per laag in één richting).

Waferboard is de term die wel eens gebruikt wordt voor OSB waar de houtsnippers niet in bepaalde lagen liggen maar in een willekeurige volgorde.

Zie ook underlayment.

Eng. osb, oriented strand board, flakeboard, sterling board, aspenite (Br)