H-profiel, H-balk, H-ligger

Een profielstaal als H-profiel (H-balk) is een meestal stalen balk (ligger) waarbij in dwarsdoorsnede een H is te lezen, een zogenoemd breedflensprofiel. De flens is het uitstekende, horizontale deel van een profiel, uitgaande van een gekantelde H zoals op de eerste afbeeldingen hieronder. Het rechtopstaande deel van de H-balk is het lijf.
In de aanduiding HEA140 (ook: HE-A 140, HEA-140) is 140 (ongeveer) de hoogtemaat in mm, uitgaande van ligging op de onderste flenzen.

Er zijn verschillende H-profielen:
- het HEA- en HEB-profiel zijn de meest voorkomende breedflensprofielen, een profiel met brede evenwijdige flenzen; het HEB-profiel heeft meer draagkracht dan het HEA-profiel (HEA is de lichtere uitvoering)

- het HEM-profiel heeft aanzienlijk dikkere flenzen en lijf dan de HEA- en HEB-profielen waardoor het draagvermogen veel groter is dan van HEA en HEB
- het HL-profiel heeft nog bredere flenzen dan HEA en HEB
- het HD-profiel heeft dikkere flenzen en lijf; de HD-balk is speciaal voor kolommen
- het HP-profiel heeft brede maar dunne flenzen en een dun lijf; HP-balken worden gebruikt voor funderingen en damwanden.

Voor gebruik van de H-balk als kolom wordt meestal een voet- en kopstuk aangelast waardoor de kolom bevestigd kan worden aan de onder- en bovenliggende constructie.

De meest gebruikte staalkwaliteiten zijn S235, S275 en S355.

Behandelingen/afwerkingen van H-profielen zijn o.m.:
- onbehandeld: zoals de profielen uit de walserij komen, vaak met een roestige walshuid (toepassing binnen; balk niet in het zicht en niet tegen stucwerk e.d. in verband met roestdoorslag)
- gestraald en gemenied: door het stralen is de walshuid verwijderd, het blanke staal wordt van een roestwerende menielaag voorzien (toepassing binnen; balk blijft in het zicht; balk wordt dan meestal nog van een aflaklaag voorzien van de gewenste kleur)
- gegalvaniseerd: door het galvaniseren blijft er een laagje roestwerende zink op de balk achter (toepassing buiten; balk blijft meestal in het zicht).

Bewerkingen die soms door de leverancier van de profielen kunnen worden uitgevoerd, zijn o.m. (bron IJzershop):
- zagen (op maat, recht, verstek)
- boren van gaten
- lassen
- voetplaat voor het profiel (los of eraan vastgelast)
- kopplaat voor het profiel (los of eraan vastgelast)
- gordingstrip (los of aangelast, om de gordingen extra stevig te bevestigen aan het H-profiel)
- kipsteun (aangelast tussen de flenzen van het profiel, tegen kip)
- togen (van een zeeg voorzien).

Een I-profiel is eenzelfde balk als het H-profiel, maar met kleinere flenzen.

h-profiel hea140 (bouwwereld):

voorbeeld van parameters bij h-profiel hea-300 (bouwen met staal):

en een aantal karakteristieken van bovenstaand balkstaal hea-300 (draagkracht bij een bepaalde overspanning zie bij documentatie):

er zit niet zo heel vele verschil in i- en h-profielen; bovenste profiel is een i-profiel, onderaan een h-profiel (vitkovice steel):

mogelijke behandelingen (afwerking) stalen h-profielen (ijzershop):

voorbeeld van h-profielen (hea60) met kolom, ligger, voetplaat, kopplaat, gordingstrip en verstek gezaagd (ijzershop):

de verschillende h-profielen (hei-profiel, hl-profiel, hd-profiel, hp-profiel):

een verstevigd h-profiel, het sfb-profiel (documentatie sfb-profiel):

Documentatie

- Draagkracht van HEA-liggers en HEB-balken (van Staaltabellen)

- Draagkracht, gewicht e.d. van HEA-balken (van Staalhandel Staphorst)

- Draagkracht, gewicht e.d. van HEB-balken (van Laureyns)

- Draagkracht van HEM-balken (van Booischotse Metalen)

Zie IJzershop, Staalhandel Staphorst en Booischotse Metalen (België).

Verg. I-profiel, U-profiel, Z-profiel.

Eng. H-section