rollaag

Een rollaag is een metselverband waarbij de bakstenen op de verticaal liggen, dus op de strek of op de kop. 
De rollaag wordt gebruikt:
- als architectonisch interessant beeld, bijvoorbeeld een groot deel van een gevel verticaal met rollagen (vaak in verticaal halfsteensverband aangebracht)
- om een wat saaie gevel te "breken" (als namaak-dichtgemetseld-venster, als band o.d.)
- wanneer de laag bakstenen te klein is; de rollaag is nuttig omdat er een steviger, stabieler geheel ontstaat en dus minder snel dit lage muurdeel scheuren zal vertonen; het meer of minder monoliete karakter van dit geveldeel is hier belangrijk (bijvoorbeeld boven een grote, hoge raampartij van een uitbouw)
- als latei boven een venster of deur (vooral vroeger). 

De rollaag geeft in een bakstenen muur een natuurlijke afbakening van de muuropening. Een rollaag is steviger dan een gemetselde laag platgelegde stenen. Ook bij de randen van een bestrating met straatstenen worden rollagen gebruikt.

Een rollaag met hellende stenen heet een stroomlaag.

rollaag van bakstenen op hun kop, als vensterlatei:

rollaag van bakstenen op hun strek, bij een vijver (ma-koi):

3-steens rollaag; klik voor groter (deko):

rollaag in de vorm van een hanenkam (foto joostdevree):

brede en hoge "halfsteensverband"-rollaag om scheuren in het metselwerk van de aanbouw te vermijden; klik voor groter (foto joostdevree):

dubbele rollaag als gevelbekleding bij verdiepingvloer; rollagen op kop en op strek; klik voor groter (foto joostdevree):

forse geveldelen die in een soort rollaag zijn gemetseld, vermoedelijk tegen een saai totaalbeeld; klik voor groter (foto joostdevree):

Documentatie
- Rollagen en strekken, krachtenverloop e.d. (ir. J.A. Kooren, Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek KNB)

Zie ook platte laag, hanenkam, schema metselverbanden.
Verg. muizentand, zaagtandfries.

Eng. (halfsteensrollaag) brick-on-edge course, rowlock course, rollock course; (steenrollaag) soldier course