ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ Toets
een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven. (Oud-)student(e) Archit., Bwk, Civ. Techn.?
Iets schrijven
voor de site, als auteur?
Mail
even naar Joostdevree
Een
rabatdeel is oorspronkelijk
een houten deel met messing en groef en een profilering dat onder andere
voor schuttingen en buitengevels gebruikt wordt. (Rabat is o.m.
de groef in het houten deel waar het andere houten deel ingeschoven wordt.) Vaak worden
rabatdelen onzichtbaar bevestigd aan de ondergrond. De ondergrond bestaat
meestal uit verticale latten bij horizontale bevestiging en horizontale regels
bij verticale bevestiging.
Door
het duurzame karakter wordt tegenwoordig vaak hardhout
toegepast, zowel inlands als buitenlands. Vooral bij houten delen is
het belangrijk te weten hoe het hout onder invloed van het weer van
kleur verandert: sommige soorten worden grijs, andere worden
geelachtig of blijven hun tint redelijk behouden, onder meer afhankelijk van
de afwerking van het hout (behandeling met ultra-violet-bestendige lak
e.d.).
Tegenwoordig worden ook vaak kunststof rabatdelen, tot 6 m
lengte, die weerbestendig zijn en daardoor nagenoeg onderhoudsvrij. De
kunststof rabatdelen zijn ongevoelig voor schimmels en bacteriën.
Ook zijn er rabatdelen van het brandveilige vezelcement.
Rabatdelen zijn in verschillende soorten, maten en (RAL-)kleuren leverbaar,
voor horizontaal en verticaal gebruik, desnoods diagonaal, met en
zonder lucht in het inwendige, glad of met een houtnerf, enkel of
dubbel rabatdeel.
Omdat de term "rabatdeel" een wat ouderwetse klank heeft, worden ze
vaak gevelpanelen genoemd (panelen zijn meestal wat breder maar de
nieuwere "rabatdelen" zijn dan ook vaak wat breder dan die van
vroeger), zie ook bij gevelbekleding.
Let op bij houten delen als gevelbekleding:
- onbehandeld gaat het hout vaak vergrijzen (daar moet je van houden, anders
goed behandelen met ene kleurolie of -lak)
- verkleuring door de zon gaat meestal niet gelijkmatig over het gehele vlak van
de gevel waardoor een lelijk of anderszins ongewenst totaalbeeld ontstaat (de zon
komt moeilijk onder dakranden, raamdorpels, overstekken en achter bomen e.d.)
- sommige houtsoorten werken
vaak meer dan andere (gevolg: scheuren, openingen, krom trekken, scheluw).
De eerste afbeelding onder toont een profiel van een houten
rabatdeel van de Arnhemse
Fijnhouthandel, bijvoorbeeld in western red cedar *), foutvrij en spintvrij
hout, en verder voorbeelden van diverse typen rabatdelen: - mes en groef schrootje
De term channel siding is Engels voor "kanaal
gevelbekleding": het "kanaal" is de lage ruimte die bij het in elkaar schuiven van twee rabatdelen ontstaat
(zie de foto verderop). Door het rechtere,
strakkere kanaal bij de
overlapping van de rabatdelen ogen channel sidings (en fins rabat) wat
meer hedendaags dan de andere soorten, vooral als de delen verticaal worden
toegepast.
Veel houtsoorten vergrijzen na een aantal jaren. Hoewel veel architecten
beweren dat hun voorkeur daarnaar uitgaat, oogt dat grijs vaak nogal goedkoop.
Het vergrijzen is aardig te vermijden door een goede olie toe te passen of
bijvoorbeeld van Siberisch lariks gebruik te maken die geïmpregneerd
is met kokende olie.
en een kijkje van opzij bij halfhouts rabat (gadero):
een doorsnede van een halfhouts rabatdeel:
channel siding(siberisch lariks, het "kanaal" is wat rechter,
hoekiger dan de meer glooiende profilering bij halfhouts rabat; het "kanaal" is de
lage ruimte die bij het in elkaar schuiven van twee rabatdelen
ontstaat, channel sidings worden vaak verticaal toegepast, gadero):
dubbel rhombus
(soms: dubbel blokporfiel), een speciaal type channel siding met twee "kanalen"
en messing-en-groef (bax
douglashout):
voorbeeld van dubbel rhombus channel sidings, verticaal, in
zwart (geven
hout):
triple rhombus (soms: triple
blokprofiel), een speciaal type channel siding met drie "kanalen"
en messing-en-groef (houtvakman):