home  

discl. / ©, lid NVJ

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
stikstofcrisis en oplossingen


k-waarde, doorlatendheid, hydrologische conductiviteit

 

k-waarde

De k-waarde heeft meer betekenissen:

1. De k-waarde geeft de waterdoorlatendheid (mate van doorlaatbaarheid voor water) van de bodem of een constructie, de hydrologische conductiviteit. 
De k-waarde of doorlatendheidscoëfficiënt van zand kan horizontaal (kh) tot 50 m zijn en verticaal (kv) ca. 5 m per dag (etmaal), van klei en veen ca. 0,1 m per dag. Aangenomen wordt dat infiltratie in de bodem bij een k-waarde groter dan 0,8 m/dag in veel gevallen goed is te noemen (grind, grof zand, duinzand, dekzand).
"De k-waarde van een monster is o.m. afhankelijk van de korrelgrootte, de sortering van het monster, het slibgehalte, het grindgehalte en de aanwezigheid van humus, schelpmateriaal e.d."
De k-waarde wordt, naast meter per dag (etmaal), ook gegeven in meter per seconde, wat een notatie van bv. 10-10 m/s geeft voor afdichtingen van stortplaatsen. De k-waarde van klei kan dan bijvoorbeeld worden 0,1 m/ca. 100000s, dus ca. 10-6 m/s.

De mate van infiltratie (waterdoorlatendheid) van de bodem is mede afhankelijk van bijvoorbeeld al aanwezig water en slib in de bodem en van de aanwezigheid van wortels, puin, afval e.d. Zie verder bij infiltratie, ook voor berekeningen e.d.

     
de orde van grootte van de doorlatendheid van enkele grondsoorten 
(bron o.m. "beter bouw- en woonrijp maken", ir. d.j. biron, 2004) 
     
grondsoort door-
latendheid
[m/etmaal]		 kwalificatie
door-
latendheid *)
klei:    
sterk gescheurd (zuiderzeepolders) 10-100 zeer goed
enige poriën of scheuren 0,5 - 2 matig tot goed
matig zware klei 0,01 slecht
keileem, zandige klei 0,05 slecht
leem, löss 0,05 slecht
komklei, slechte laag (zeer dicht) 0,005 - 0,05 slecht tot zeer slecht
knipklei (zeer dicht) < 0,005 zeer slecht
potklei (zeer dicht) 0,001 slecht
slap, ongerijpt (zware klei) 0,00001 - 0,0001
(10-4 - 10-5)		 zeer slecht
ongerijpt, samengeperst  0,000001
(10-6)		 zeer slecht
lichte zavel, gerijpt  0,02 - 0,5 slecht tot matig
     
zand:    
uiterst grof zand 200 zeer goed
zeer grof zand 80 zeer goed
grof, met enig grind 10-50 zeer goed
grof zand 30 zeer goed
fijn zand 1 - 10 goed  tot zeer goed
duinzand 7 zeer goed
middelfijn (dekzand) 1-5 goed
uiterst fijn 0,2 - 0,5 matig
lichte zavel, gerijpt  0,02 - 0,5 slecht tot matig
     
veen:  (0,001 - 0,1)  
zandige leem 0,3 matig
ongerijpt 0,01 slecht
sterk zandig veen 0,05  
leem, löss 0,05  
kleiige veen 0,005 zeer slecht
     
grind:    
fijn grind 1.000-10.000 zeer goed
grof grind 10.000-100.000 zeer goed
     
diverse:    
teelaarde 5 goed
schelpen 30 zeer goed
     


*) kwalificaties zijn:

doorlatendheid (k-waarde in m/etmaal) kwalificatie doorlatendheid
k > 5 zeer goed
5 < k < 1 goed
1 < k < 0,5 redelijk
0,1 < k < 0,5 matig
0,01 < k < 0,1 slecht
k < 0,01 zeer slecht

 

k-waarde van zand met en zonder slib
         
korrel-
grootte		 zand-
mediaan
[mu]		 zonder 
slib		 zwak
slib-
houdend		 sterk
slib-
houdend
uiterst fijn 63-105 3 2 0,5
zeer fijn 105-150 6 4 1
matig fijn 150-210 15 10 3
matig grof 210-300 30 20 5
aeer grof 300-420 55 35 10
 uiterst grof 420-2000  250 150 50


Zie ook permeabiliteit.
Voor onderwerpen om wateroverlast en watertekort te vermijden zie bij waterbergingen.

2. De k-waarde is de waarde van de bindmiddelfactor.

3. De k-waarde in bijvoorbeeld GA;k is de karakteristieke waarde van de A-gewogen Geluidwering van uitwendige scheidingsconstructies (gevels, daken, vloeren boven het maaiveld). De term GA,k wordt in het Bouwbesluit van 2012 gebruikt.

4. Zie U-waarde. De k-waarde is een oude benaming van de U-waarde. Meer over warmtegeleiding.
Eng. U-value