Constructivisme (1915-1930)

Het Constructivisme is de kunststroming / bouwstijl uit het begin van de 20e eeuw waarbij de constructie zichtbaar moet blijven. Constructivisten hadden veel belangstelling voor de toepassing van moderne technieken en vooral die onderdelen daarvan die goed zichtbaar zijn, zoals schijnwerpers, liften en lichtreclames. Gebruikte materialen waren uiteraard vooral staal, beton en glas.
Vooral na de revolutie van 1917 zochten Russische kunstenaars naar nieuwe manieren om zich te uiten, naar nieuwe bouwvormen.
Helaas is vrijwel geen ontwerp ook daadwerkelijk gebouwd.

Kenmerken Constructivisme
- nieuwe bouwvormen, breken met de traditie
- zichtbaar houden van de constructie (liften, stalen skelet)
- staal en glas (en lichtreclame)
- ontwerpen van nieuwe steden
- compacte woongebieden in een groene strook, met recreatieve voorzieningen, scholen e.d.

Het ontwerp voor het gedenkteken voor de Derde Internationale (1919, Moskou) van architect Vladimir Tatlin is zeer bekend (eerste foto). Het gedenkteken zou 400 m hoog moeten worden, een soort Eiffeltoren nieuwe stijl. Er zouden vergaderruimten in komen die in 1 of 365 dagen rond zouden draaien.
Voor het bijkantoor van de Pravda in Leningrad (Petersburg) hebben de gebroeders Alexander en Victor Vesnin een constructivistisch ontwerp gemaakt, een gebouw met een staalskelet, veel glas, liften aan de buitenzijde van het gebouw waarbij het hef- en daalmechanisme goed zichtbaar is; zes verdiepingen op een klein basisoppervlak (tweede foto).
Even wonderlijk is het ontwerp van een parkeergarage voor duizend auto's van Konstantin Melnikov, met een houten skelet, veel glas, een trap in diagonaal, schuin geplaatste dakplaten en detonerende maar constructief zeer functionele atlanten als kolommen (derde foto).
Het Russisch paviljoen van de Exposition des Arts Décoratifs in 1925 in Parijs, ook een ontwerp van Konstantin Melnikov, is daadwerkelijk gerealiseerd (vierde foto).

constructivisme, ontwerp vladimir tatlin, moskou, 1919:

constructivisme, ontwerp bijkantoor pravda, alexander en victor vesnin, leningrad, 1924:

constructivisme, ontwerp parkeergarage, konstantin melnikov, 1925:

constructivisme, konstantin melnikov, russisch paviljoen parijs, 1925:

hedendaagse kubistische en constructivistische vaas, geïnspireerd op de kostuumtekeningen van oskar schlemmer voor "das triadische ballett" van ca. 1922:

Verg. Kubisme, Deconstructivisme, High-Tech, De Stijl, Bauhaus.

Eng. constructivism