De
definitie van een
bouwlaag lijkt soms helaas niet éénduidig. Waarom niet simpelweg elke laag in een
gebouw tussen twee vloeren of tussen vloer en dak als bouwlaag
beschouwen? Omdat er ook sprake kan zijn van split-level, waarbij slechts een
paar traptreden tussen de niveaus optreden en het iegenlijk dezelfde bouwlaag
betreft.
De oude NEN 6702 spreekt daarom over een bouwlaag als:
"een deel van een gebouw dat bestaat uit één of meer ruimten, waarbij de bovenkanten van de
afgewerkte vloeren van twee aan elkaar grenzende ruimten niet meer dan 1,5 m in hoogte verschillen."
De Helpdesk Bouwregelgeving en Brandveilig gebruik verwoordde het begrip bouwlaag als volgt:
"Het begrip bouwlaag is niet in de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo,
vroeger Bouwvergunning) gedefinieerd. In sommige
bestemmingsplannen is een definitie van bouwlaag opgenomen. Indien in het bestemmingsplan een definitie van bouwlaag is opgenomen, dan dient u deze definitie te hanteren. Indien in het bestemmingsplan geen definitie is opgenomen, dan biedt de volgende rechtelijke uitspraak houvast.
In de uitspraak van 8 augustus 1996, no. H01.95.0548 geeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State de volgende definitie voor bouwlaag:
Een bouwlaag is een verdieping van zodanige afmetingen en vorm dat de daardoor ontstane ruimte zonder ingrijpende voorzieningen geschikt kan worden gemaakt voor woonfuncties en daarmee gelijke gebruiksmogelijkheden geeft als de daaronder gelegen
bouwlagen (in dit geval lijkt het om een extra bouwlaag te gaan, red.).
Verder kan nog gekeken worden naar de definities in het Bouwbesluit in relatie tot de minimale hoogte voor gebruiksfuncties. Op grond hiervan kan een ruimte lager dan 2,1 meter (woonfunctie en overige gebruiksfuncties (berging)) al niet als bouwlaag worden aangemerkt.
Een zolder of kelder wordt doorgaans niet gezien als bouwlaag als de hoogte minder is dan 1,5 m. Als de hoogte tussen 1,5 m en 2,1 m is wordt dit ook niet als bouwlaag gezien zolang de laag verder niet beloopbaar is. Als het in geval van een zolder een puntdak betreft en de hoogte alleen net onder de punt van het puntdakje bijvoorbeeld 1,8 m is, dan wordt de zolder niet geacht 'beloopbaar' te zijn."
In NPR 2570 "Tekeningen in de bouw" (1986, maar nog actueel) is een
bouwlaag een lid van de horizontale indeling van een gebouw met gebruiksruimten
waarvan de vrije hoogte niet kleiner is dan 1,5 m. Andere aspecten uit NPR 2570:
- Begaanbare tussenvloeren worden als aparte bouwlagen gezien. (In tegenstelling
met NEN 6702 waarschijnlijk.)
- De verschillende bouwlagen worden genummerd, te beginnen met 1, bij de laagste
kelder.
- Een kruipruimte wordt niet als bouwlaag gezien, maar krijgt wel het
bouwlaagnummer 0 (nul).
- Leidingenruimten boven het plafond of onder de vloer (plenums)
behoren bij de betreffende bouwlaag.
- Het scheidingsvlak tussen de bouwlagen is de bovenkant van de afgewerkte
vloer.
NEN 2580 "Oppervlakten en inhouden van gebouwen" geeft geen definitie
van een bouwlaag, maar spreekt in de toelichting op paragraaf 2.1.6 over de kelder,
de begane grond, een verdieping of een zolder als bouwlaag. Verder worden
genoemd:
- In veel gevallen zullen de ruimten binnen een bouwlaag gelijkvloers zijn
gelegen.
- Ruimten met een verschillend vloerniveau, bv. bij split-level-woningen, worden
tot de eronder grenzende bouwlaag gerekend (als het hoogteverschil met de vloer van
die bouwlaag kleiner is dan 1,5 m).
- Ruimten die voor een deel lager dan 1,5 m zijn en voor een ander deel
meer dan 1,5 m vormen samen een aparte bouwlaag.
- Een voor mensen toegankelijke zolder met een netto hoogte van 1,5 m of hoger
is een bouwlaag.
Een definitie van het begrip bouwlaag is dus niet zo eenvoudig te geven. Het lijkt of elke groep
belanghebbenden zijn eigen definitie heeft; voor de een is de woonfunctie
bepalend, voor de ander de begaanbaarheid. De definitie in de
toelichting bij NEN 2580 lijkt toch het meest toegankelijk.
Bij veel gemeentes zijn de kelder en de zolder geen bouwlaag; zij hanteren dus
een beperkte definitie van bouwlaag.
De definitie
van bouwlaag lijkt wel afhankelijk te zijn van de gebruiksfunctie. Voor de woonfunctie is elke bouwlaag
een woonlaag (zie Helpdesk Bouwregelgeving enz. hierboven), mits die ook daadwerkelijk geschikt is voor bewoning (wat
betreft hoeveelheid licht en hoogte e.d.). De begane grond verdieping van een
woning is de
eerste bouwlaag, eerste verdieping is de tweede bouwlaag enz. Een kelder en een zolder
zijn in deze definitie bij een woning vaak geen bouwlaag omdat daar meestal geen woonfunctie
aan gekoppeld is. Een volgens de woonfunctie bewoonbaar souterrain
is als bouwlaag te zien. Onduidelijk is of de beganegrond
verdieping bij een appartementengebouw waar uitsluitend bergingen of garages
zijn, als bouwlaag is te beschouwen (men krijgt de neiging om het gebouw als
geheel als de niet bestaande functie "neutraal" te zien en dan is die
beganegrond verdieping bouwlaag nummer 1).
Bij een
kantoorgebouw kan de kelder vaak functioneel goed gebruikt worden en kan die
wellicht als
bouwlaag worden gezien. Bij een parkeergarage is mogelijk elke laag, ook de ondergrondse,
als bouwlaag te beschouwen.
nummering van bouwlagen, geïnspireerd op nen 2580 (afbeelding joostdevree):
andere "indeling" van bouwlagen; afbeelding met bouwlagen van een gebouw bij de woonfunctie, enigszins aangepast;
klik voor groter (rvo):