nachtventilatie

Ook: zomernachtventilatie, zomernachtkoeling, nachtkoeling. Nachtventilatie met wat koelere lucht is als spuiventilatie tijdens hete zomers voor iedereen prettig en nuttig, maar vooral bij zeer goed geïsoleerde en kierdichte gebouwen. Door de isolatiegraad en de extreme kierdichting blijft de warmte lang in het gebouw hangen, vooral bij gebouwen met een hoge massa (zie warmteaccumulatie).
Nachtventilatie helpt mee oververhitting van het gebouw tegen te gaan (zie ook TOjuli bij BENG-eisen).

Altijd moet voor het luik voor nachtventilatie gelden:
- slagregendicht
- inbraakveilig
- voorzien van een hor tegen insecten e.d.
- bij voorkeur kierdicht in gesloten toestand.

Nachtventilatie kan op de volgende manieren plaatsvinden:
- mechanisch actief, via bijvoorbeeld een warmtewisselaar (of een bypass bij balansventilatie) die 's nachts de koudere lucht naar binnen brengt, of door grondbuiskoeling waarbij de aanvoerlucht voor de mechanische ventilatie via een grondbuis loopt (een grondbuis bevat 's zomers wat koudere lucht dan de buitenlucht; in de winter is de lucht in de grondbuis juist wat warmer dan de buitenlucht)
- bijna passief, via bijvoorbeeld een ventilatieluik dat zich automatisch opent
- passief, via bijvoorbeeld een te openen raam, deur, rooster of luik dat men zelf 's avonds of 's nacht open zet en eventueel de volgende ochtend weer dicht doet.

Voor de automatisch werkende nachtventilatie gelden alle volgende voorwaarden om in werking te treden:
- als het binnen boven een bepaalde temperatuur is (anders is koeling niet nodig)
- als het buiten hoger dan een bepaalde temperatuur is (om aanvoer van (te) koude lucht te vermijden)
- als het buiten een ingesteld aantal graden kouder is dan binnen (anders heeft het weinig nut)
- het luik moet ook automatisch weer dicht gaan als nachtventilatie niet meer nodig is, vaak 's morgens
- het luik moet in noodgevallen handmatig te sluiten en te openen zijn.

Aspecten die met een goede nachtventilatie te maken hebben:
- muren van beton houden de warmte veel langer vast dan van hout en zullen dus ook 's nachts die omvangrijke warmte langer uitstralen (dus is bij betonnen muren "koelen" overdag door zonwering en door de ramen gesloten te houden zeer aan te bevelen)
- gesloten deuren en ramen beperken de natuurlijke (nacht)ventilatie (geef ventilatie een kans)
- oriëntatie van het huis op het zuiden zal bij een gehele dag zon veel meer warmte in huis brengen dan oriëntatie op noord, oost of west (zeker met minder zonwering)
- insectenhorren hebben wel wat invloed op de mate van ventilatie (maar het nut is zeer groot)
- eventueel geforceerd inblazen van relatief koele buitenlucht om de ergste warmte uit de lucht én muren te halen
- eventueel de airco aanzetten of de warmtepomp op "koud" (en vloerverwarming / vloerverkoeling spreidt de koelte goed in zitkamer e.d., maar houdt rekening met condensatie).

Handig is als er twee luiken zijn: bijvoorbeeld één in de woonkamer en één op de bovenste verdieping, zodat de warme lucht bovenin het huis weg kan en de warme lucht op andere verdiepingen naar zolder kan, en ook haar weg naar buiten vindt. Om te vermijden dat je elke avond naar zolder moet om het luik te openen en 's morgens weer om het luik te sluiten (de nachtelijke koelte wil je dan immers binnen houden), is een automatisch luik op zolder te overwegen, mits daar geen regen en inbrekers door naar binnen kunnen.

Voor allerlei tips: koel houden van je huis en jezelf in de zomer.

de bedoeling van nachtventilatie; koele, stromende buitenlucht neemt de warmte uit huis mee naar buiten (narrativa architecten):

nachtventilatie bij een woning; eenvoudig maar doelmatig en inbraakveilig (bouwnext):

nachtventilatie (azimut bouwbureau):

Documentatie
- Oververhitting woningen in RVO BENG Referentiegebouwen (presentatie van Carl-Peter Goossen) 

Zie eventueel ventileren, windtoren (windvanger), zonwering, demerara-raam, vele soorten vensters.

Eng. night ventilation (NV), night cooling