Een
ballastlaag is meestal een laag grind of tegels als gewicht om
bij een plat dak het dakbedekkingpakket op zijn plaats te houden en om de dakbedekking
tegen UV-straling te beschermen (door UV-straling veroudert de bitumen
dakbedekking sneller). Tegels worden ook wel
gebruikt als looppad ter bescherming van de dakbedekking (plaats die tegels
altijd op tegeldragers) en
aan de randen van het dak om te vermijden dat het grind bij een zware storm van
het dak rolt; op 25 januari 1992 gebeurde dat in West-Nederland bij een storm
met orkaankracht.
Ballastlagen dienen in het kader van de windbelasting berekend te
worden, d.w.z. er moet een juiste hoeveelheid ballast aan grind of
tegels aanwezig zijn. De algemene regel is dat de ballastlaag minimaal
60 kg/m2 moet zijn. Bij een te kleine hoeveelheid ballast wordt de
dakbedekking door de wind van de ondergrond getrokken. Nadeel van
de toepassing van tegels is dat deze niet op het dak te "blazen" zijn
zoals grind en dat het weer extra massa is op het dak.
Een ballastlaag is één van de drie meest voorkomende mogelijkheden om de
dakbedekking van platte daken te beschermen tegen stormschade (opwaaien van de
dakbedekking). De andere twee methoden zijn verkleven en mechanisch
bevestigen van de dakbedekking.
Grind als ballastlaag op platte daken wordt steeds minder toegepast omdat de
gemodificeerde bitumen en kunststof dakbedekkingen stevig aan de ondergrond
bevestigd kunnen worden. Deze materialen hechten beter aan de ondergrond en het
dak heeft geen grind meer nodig als ballastlaag indien ze mechanisch worden
bevestigd of aan de ondergrond worden gelijmd (verkleefd); wel blijft vaak een voorziening
tegen bladeren noodzakelijk. Voorbeelden van gemodificeerd bitumen zijn ECB,
APP en SBS;
een voorbeeld van een kunststof is EPDM.
Voordelen van gemodificeerd bitumen en kunststof ten opzichte van een
ballastlaag:
- er is geen ballastlaag nodig dus het dak wordt lager in gewicht (en daarmee
kan ook de dakconstructie eenvoudiger en dus goedkoper zijn)
- ze kunnen mechanisch bevestigd of gelijmd worden aan de ondergrond
- ze hebben een levensduur 40 tot 50 jaar (leveranciersopgave)
- snelle plaatsing is mogelijk
- kunststof dakbedekking kan 100% gerecycled worden (als het niet aan de
ondergrond gelijmd is want dan wordt het uiteraard lastiger).
In bepaalde gevallen kan wellicht een groendak
ook als ballastlaag op een dak worden beschouwd; de toplaag van zo'n groendak
mag uiteraard niet volledig drogen en wegwaaien (winderosie
door wegwaaien van deeltjes toplaag en substraat)...
Ook
bij spoorwegen wordt een ballastlaag toegepast. Hier spreekt men van een ballastbed
of bedding: het ballastbed geeft stabiliteit, dempt de
trillingen van trein en rails, zorgt
voor een snelle afvoer van regenwater en gaat enigszins de groei van onkruid
tegen.