Een
pigment is een stof die aan een basismateriaal wordt toegevoegd om
kleur te geven, een kleurstof.
Vroeger werden pigmenten uit de "aarde"
betrokken, bijvoorbeeld uit kleiverbindingen of planten of gesteenten. Al
langere tijd worden pigmenten ook chemisch gefabriceerd. Vooral in
verven en coatings worden pigmenten
toegepast, maar ook in
beton komt het voor. De pigmentstof is meestal een
poeder dat aan het basismateriaal wordt toegevoegd. Het basismateriaal
is zeer divers, bijvoorbeeld verf, inkt, textiel, kunststof,
beton, glas, composiet.
Over verf en pigmenten, uit het Tijdschrift
van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 2012/1 (aangehaald is Katrien
Keune; Publicaties
RCE):
"Een oppervlak heeft een bepaalde kleur door de hoeveelheid licht die het
reflecteert en absorbeert. Ook eigenschappen als textuur
en dekkingskracht bepalen de uitstraling en kleur van een verf. Een glad
oppervlak weerkaatst meer licht en glanst, terwijl een poreus of ruw oppervlak
het licht alle kanten op reflecteert. Er bereikt relatief minder licht ons oog,
waardoor het er mat uitziet. Dekkingskracht is de lichtdichtheid van de verfhuid
en ook dát is bepalend voor de mate van reflectie. Als de verf weinig
pigmentdeeltjes bevat of het pigment kan het licht niet goed terugkaatsen, dan
zal de verflaag een transparant karakter hebben. Hoe wij het oppervlak
waarnemen, wordt feitelijk op microscopisch niveau bepaald door de grootte, vorm
en textuur van de deeltjes, de hoeveelheid pigment en de manier waarop de
molecuul de lichtstraal in een andere hoek weerkaatst.
verzameling pigmenten van bok
en zn verfmakers (bok-en-zn heeft meer dan 50 soorten droge pigmenten;
levert uiteraard ook klassieke verven, bladgoud e.d.):
Het woord pigment is ontleend, misschien via Frans pigment
(kleurstof), aan het Latijnse pigmentum (kleurstof, verf), een afleiding met het achtervoegsel
-ment van het werkwoord pingere (verven); het Latijnse pingere (waaruit o.a.
het Franse peindre en het Engelse paint) is verwant met
het Sanskriet pingala (roodachtig); bron Etymologiebank.