Eigenlijk heeft de bouwstijl Minimalisme in de architectuur al met de
Nieuwe Zakelijkheid zijn intrede gedaan, maar de indruk die het Minimalisme vanaf de jaren '60 van de 20ste eeuw geeft, is een verregaande vereenvoudiging van het
architectonische ontwerp: het uiterlijk wordt teruggebracht tot de essentie, tot het
hoogstnoodzakelijke, vaak in combinatie met het abstraheren van de vorm en het
(schijnbaar) emotieloze.
Onder het motto less is more wordt een gebouw tot zijn minimale bestanddelen teruggebracht.
Uit deze basisopvatting groeide het Minimalisme als toonbeeld van een
bijna geometrische vorm.
Aspecten
- Kenmerkend voor het Minimalisme zijn vaak geometrische figuren,
gladde muren, vaak onbewerkt materiaal (staal,
steen, hout; beton wel glad;
niet vaak baksteen omdat dat
niet zelden gladde vlakken maakt), een klein aantal maar zeer grote ramen of het gebruik van
glazen gevels, soms grote kleurvlakken om de geometrie aan te geven, grote
strakke trappen (vaak zonder balustrade;
het zijn meer objecten dan trappen), het ontbreken van niet-noodzakleijke tussenwanden geven een ruimtelijk gevoel dat past bij het strakke ontwerp,
lange carport-achtige bouwdelen die nodeloos lijken maar een ontwerp net even laat uitstijgen boven het gewone. Minimalistische gebouwen komen vaak het beste tot hun recht als
(bijna-)solitair in de omgeving.
- Minimalistische muziek kan soms nogal "gezocht", geforceerd overkomen. Dat gevoel komt bij minimalistische architectuur minder naar voren, wellicht omdat je in één oogopslag de eenvoud, de bedoeling en de schoonheid van een minimalistisch gebouw ervaart.
- Door te spelen met belichting (laserachtige stralen) kan de eenvoud van een gebouw onderstreept worden. Een goed ontwerp heeft dat hulpmiddel niet nodig, het toevoegen van licht kan ook dit geval juist de eenvoud teniet doen.
- Vaak is er bouwkundige creativiteit voor nodig om het minimalistische karakter uit te beelden (dakgoten onzichtbaar e.d.).
- Bij vooral grote gebouwen neigt het minimalisme soms naar het Postmodernisme en af en toe is het meer
kubistisch dan minimalistisch (zoals bij Mario Botta bijvoorbeeld).
- Naast uiteraard de materialen beton en staal kan een minimalistisch gebouw ook een gevel van hout hebben.
In de Japanse architectuur komt veel (onbedoeld?) minimalisme voor, de eenvoud lijkt bij de Japanse cultuur te passen.
Het Minimalisme heeft zich vooral in het interieur doorgezet. Soms wordt een minimalistisch interieur benadrukt door antiek of
door de toepassing van dure (donkere) houtsoorten.