Omdat
we steeds meer last hebben van kortstondig teveel hemelwater en te lange droge
periodes, kunnen speciale voorzieningen worden getroffen om een gebied beter
bestand te maken tegen deze klimatologische veranderingen. Zulke voorzieningen
heten klimaatbuffers; een buffer is figuurlijk gezien iets dat de vervelende gevolgen van een
verandering opvangt.
Bij een klimaatbuffer krijgt bijvoorbeeld hemelwater de gelegenheid in de grond
te zakken (vermindert wateroverlast), vult het grondwater aan (verhoogt het
grondwaterpeil) en is bij voorkeur weer "naar boven" te halen bij
langdurige droogte. Bij klimaatbuffers is vaak water het sleutelwoord (vooral
de hoeveelheid, dus niet per definitie ook natuur of kwaliteit) maar de
combinatie met verbeteringen van de lokale natuur maakt klimaatbuffers extra
interessant.
Klimaatbuffer is dus een vrij algemene term. Een klimaatmantel
omvat een meer natuurlijke manier: een klimaatmantel is een multifunctioneel natuur/cultuurlandschap met gelijke nadruk op klimaatbestendigheid
(klimaatadaptatie, opvangen wateroverlast en droogte op een natuurlijke manier) en natuur (meer diversiteit van flora en fauna, minder invloed van mest e.d., meer ruimte voor natuurlijke begroeiing
zoals kruiden e.d.). Die natuurlijke klimaatbuffers zijn gebieden waar natuurlijke processen de ruimte krijgen.
Naast de belangrijkste aspecten met betrekking tot te veel of te weinig water en het temperen van
hitte krijgen natuurlijke processen de ruimte: planten en dieren mogen er hun gang gaan.
Dit lijkt een win-win-situatie.
Klimaatbuffers zijn o.m. goede oplossingen voor:
- waterberging (retentie
e.d., vergrote
uiterwaarden e.d. bij beken en rivieren; groenblauwe ruimte)
- water vasthouden ("spons"; regenwater in grond)
- verkoeling in de stad ("groene airco"; meer groen, groendaken,
groengevels)
- eventueel: drinkwatervoorziening
- enigszins: verminderen van de CO2 (door meer natuur).
Een klimaatbuffer kan een instrument zijn van peilbeheer
(waterpeil).
Kritische noot Er is ook meer last van te lange droge periodes omdat het grondwater voor de
boeren op de landerijen onnatuurlijk laag moet staan. Wanneer Nederland alleen
maar voorziet in eigen groente, fruit, melk, vlees e.d. dan is zeer veel
minder grond benodigd voor landbouw en veeteelt.
extra berging van 1 miljoen m3 zoet water: verhogen van het waterpeil of verlagen van de bodem van een
waterbekken / spaarbekken geeft een grote hoeveelheid extra zoet water;
van 100 ha (ofwel 100*10.000 m2 ofwel 1 miljoen m2) de bodem verlagen of
het waterpeil verhogen met 1 m geeft een mogelijke extra berging van 1
miljoen m3 zoet water; klik voor groter (ij-schrift nr 1 van
het ij-team van agenda
ijsselmeergebied 2050):
Zie ook wadi (een interessante vorm van
retentie en recreatie voor kinderen).