Craquelé is het verschijnsel van barstjes in een willekeurige
mozaïekvorm. Soms is deze barstvorming met opzet, zoals bij craquelé-glas,
maar vaak is ze ongewenst zoals bij verf, emaille en
beeldhouwwerk. Verder kan craquelé voorkomen in bijvoorbeeld bitumen,
APP en PVCdakbedekking; de
mate van craquelé kan zo ernstig zijn dat groot onderhoud of vervanging
noodzakelijk is.
Craquelé in muurverf over stucwerk kan veroorzaakt worden door:
- te dikke lagen verf
- de verf is bij een te lage temperatuur opgebracht of bij een te hoge
vochtigheidsgraad
- de verf kan de uitzetten/krimpen van de onderlaag niet verwerken
- vuil tussen de ondergrond en de verf.
Ook aarde kan gecraqueleerd zijn, bijvoorbeeld door langdurige droogte kan de
aarde verdorren en craquelé-scheuren vertonen.
Craquelé juist gewenst
Er is ook een verfsoort die uit twee componenten bestaat en waarbij het juist de
bedoeling is dat die verf gecraqueleerd is, de zgn. craquelé-verf.
Craquelé-glas is gelaagd glas waarvan de middelste ruit
is stuk geslagen; doordat de gebroken ruit zit opgesloten tussen de andere ruiten kunnen de blokjes niet van hun plek.
craquelé bij aarde, bergschenhoek (foto joostdevree):
De term craquelé is afgeleid van het werkwoord craquer (kraken, barsten; klepperen (van
ooievaars)), een afleiding van het klanknabootsende woord crac (krak); bron Etymologiebank.