korrelverdeling, korrelgrootteverdeling

Beter is de term korrelgrootteverdeling; ook: gradering; soms: gradatie. De korrelverdeling is de mate waarin verschillende groepen korrelafmetingen (korrelgroepen) in een mengsel voorkomt. Met mengsel kan zowel een betonmengsel (beton/zand/grind), als zandmengsel (zand van verschillende korrelgroottes) of grindmengsel o.d. worden bedoeld.
De korrelverdeling van een mengsel wordt bepaald door het mengsel te storten in een opstelling van een aantal opeenvolgende zeven en het geheel te schudden.

"De korrelverdeling van toeslagmateriaal heeft grote invloed op de verwerkingseigenschappen en waterbehoefte van betonspecie." Wanneer er weinig fijn tot zeer fijn toeslagmateriaal is in een betonmengsel, kan er meer water worden opgenomen en is de hechting geringer. Echter, bij een teveel aan fijnere korrels blijft er ook teveel ruimte vrij tussen de grotere korrels (de grotere korrels komen van elkaar te liggen omdat er veel kleinere tussen liggen) en is de waterbehoefte groter. Belangrijk is dat de deeltjes elkaar raken: hoe beter de deeltjes elkaar raken, hoe sterker de onderlinge band tussen de deeltjes (en dus hoe sterker het beton).

door verschillende korrelafmetingen (hier slechts twee verschillende afmetingen getekend) is er minder "vrije" ruimte en is de waterbehoefte geringer:

De term discontinue korrelverdeling (of niet-continue korrelverdeling) wordt gebruikt als van het toeslagmateriaal één of meer fracties (korrelgroepen) ontbreken.
De term continue korrelverdeling wordt gebruikt als er door de gevarieerde samenstelling van het mengsel een minimum aan holle ruimten overblijft.

discontinue korrelverdeling (één of meer fracties ontbreken; m. roos, hogeschool rotterdam):

korrelverdeling van een mengsel; klik voor groter:

zeefmachine ter bepaling van de korrelverdeling (mos grondmechanica):

De "verplichte" korrelverdeling van een betonmengsel is gewijzigd naar het ontwerpgebied.

Het onderdeel "korrel" (rondachtig soort lichaampje; kruimel) is een verkleinwoord, afgeleid met hetzelfde achtervoegsel -el als in bijvoorbeeld druppel, van het Protogermaanse kurna (graankorrel, graan), waaruit het woord koren is ontstaan. De huidige vorm "korrel" ontstond in het Vroegnieuwnederlands door assimilatie -rn- naar -rr-. Doordat het achtervoegsel -el in het Nederlands al lang geen productief verkleiningsachtervoegsel meer is, konden nieuwe verkleinwoorden ontstaan zoals het woord korreltje. Bron Etymologiebank.

Aangehaalde tekst van Cement&Beton.

Zie verder bij o.m. korrelgroep, zeeffractie en fractie.

Eng. particle-size distribution, grading