| home |
© / contact, lid NVJ |
|
 |
|
 |
 |
Ook:
korrelgroottefractie,
korrelfractie (of kortweg fractie). De korrelgroep is in de betontechnologie
de aanduiding van de kleinste en de grootste korrelafmeting van
een toeslagmateriaal.
De kleinste korrelgrootte wordt
aangeduid met een d (kleine letter), de grootste met een D
(hoofdletter).
Bijvoorbeeld korrelgroep 4-8 in de onderstaande tabel betekent: grove
fractie (immers ook > 4 mm) met uitsluitend korrelafmetingen van 4 t/m 8 mm.
| korrel- grootte |
korrel- groepen (d-D in mm) |
benaming | voor- beelden |
| < 4 mm | 0-1, 0-2, 0-4 | fijn toeslag- materiaal of "zandfractie" |
resp. fijn zand (en bergzand), metselzand en betonzand |
| >= 4 mm | 4-8, 4-16, 4-22, 4-32 8-11, 8-16 16-22, 16-32 16-63; vaak tot max. 32 mm |
grof toeslag- materiaal of "grindfractie" |
grind en
granulaat; granulaat mag in betonmengsels max. 20% van het grind vervangen, maar altijd max. 10% metselwerk- granulaat (NEN 8005) |
De zandfractie wordt meestal gesteld als massapercentage aan korrels liggende tussen
0,063 en 2 mm, maar het "fijn toeslagmateriaal" kan dus bij de
korrelgroep 0-4 mm ook grotere korrels bevatten, bijvoorbeeld van zeer fijn
grind.
De korrelafmetingen corresponderen met de zeeffractie.
"Bij de aanduiding van de korrelgroepen worden de zeven 5,6 – 11,2 – 22,4 – 31,5 gemakshalve afgerond op
resp. 5, 11, 22 en 32 mm."
De korrelgroepen fungeren als handelsaanduidingen voor zand en grind; bij het
bestellen van zand en grind voor beton dient altijd de korrelgroep vermeld te
worden.
De verwarrende benaming "grof licht toeslagmateriaal" geeft de
korrelgroepen 4-8, 4-11, 8-11 en 4-16 aan.
een voorbeeld van fijne en grove fractie of korrelgroep bij een tweelaagse ballastlaag; klik voor groter (consolidated):  |
Als onderdeel van korrelgroep is korrel (rondachtig soort lichaampje; kruimel) oorspronkelijk een verkleinwoord, afgeleid met hetzelfde achtervoegsel -el
(als in bijvoorbeeld "druppel"), afkomstig van het Protogermaanse kurna
(graankorrel, graan), waaruit het woord koren is ontstaan. De huidige vorm
"korrel" ontstond in het Vroegnieuwnederlands door assimilatie van -rn-
naar -rr-. Doordat het achtervoegsel -el in het Nederlands al lang geen productief verkleiningsachtervoegsel meer is, konden nieuwe verkleinwoorden
ontstaan zoals het woord korreltje. Bron Etymologiebank
Fractie betekent "deel van een geheel". Fractie
is al dan niet via het Franse fraction (gedeelte) ontleend aan het middeleeuws
Latijnse fractio (gedeelte, (wiskundige) breuk), een specifieke betekenis
(ook in het Frans) van algemener en ouder "het breken" dat is afgeleid
van het klassiek-Latijnse werkwoord frangere (verleden deelwoord fractum)
(breken), een woord dat ook ten grondslag ligt aan andere Romaanse leenwoorden,
bijvoorbeeld fractuur, fragiel, fragment. Bron Etymologiebank.
Aangehaalde tekst van Cement&Beton;
delen uit het boek Betontechnologie van ing. C. Souwerbren (1995).
Zie ook korrelverdeling.
Eng. aggregate size; fijne fractie is fine fraction; grove fractie is coarse fraction