anta, ante

Meervoud: antae; ook: ante (meervoud anten). De antae zijn de uitstekende, vaak pilastervormige, muurdelen die de pronaos (het voorportaal) van een klassieke tempel flankeren. De anta of ante is dus het korte, vooruitspringende deel van de zijmuur, vaak simpelweg een vierkante zuil op de hoek van een gebouw; de anta kan breder zijn dan de zijmuur.
Soms zijn de muren aan de andere zijde van de naos ook verder uitgebouwd; ook deze muurdelen worden antae of anten genoemd.

Een tempel met anten wordt een antentempel genoemd.

De term zuilen in antis geeft aan dat de zuilen in één lijn liggen met de anten.

antentempel met cella (naos), pronaos, antae (anten), twee zuilen en krepidoma (afbeelding joostdevree):

antentempel, schathuis atheners, delphi, griekenland; de anten zijn hier niet herkenbaar als zuilen, maar alleen als delen van de zijmuren; klik voor groter (napoleon vier, wikipedia):

klassieke tempelvormen en de diverse antae; bij afbeelding "2" zijn er ook aan de achterzijde van de naos antae; bij afbeelding "4" ontbreken de antae: 1 = antae (flankerende muurdelen) 2 = dubbele antentempel 3 = prostylos (alleen zuilen aan voorzijde tempel) 4 = amfiprostylos (zuilen aan beide zijden van de tempel) 5 = peripteros (tempel dat rondom omgeven is met zuilen) 6 = dipteros (tempel met een dubbele rij zuilen rondom) 7 = tholos (ronde tempel met koepeldak) a = naos, cella (heiligste deel van een tempel; naos is Romeins; cella is Grieks) b = pronaos (zaal of vestibule vóór de naos van een tempel) c = megaron (hoofdzaal, vaak met een haard en een troon) d = epinaos, opisthodomos (achter de naos) e = peristylium

Zie ook Griekse bouwkunst.