Een
Verbeterd Hollands spant is een gordingenkap
met een veelal gemetselde borstwering
en waarbij de belasting van het spant (en daarmee van het dak) vooral op de
vloerconstructie wordt overgebracht, waardoor het "spatten"
wordt vermeden (het naar buiten drukken van de muren onder invloed van de
kapconstructie).
Het Verbeterd Hollands spant heeft o.m. de volgende kenmerken:
- door de borstwering is de zolder hoger en beter te gebruiken
- het spantbeen (kapbeen) loopt van nok
tot muurplaat (in tegenstelling met het
normale Hollands spant)
- het spantbeen draagt de gordingen
- het spantbeen steunt op muurplaat én op blokkeel
- de schuin geplaatste kappoot (kreupele
stijl) ondersteunt het spantbeen en vormt met spantbeen en blokkeel een
gedegen constructie als ondersteuning en tegen spatkrachten
- de kappoot staat vaak "in" een slof
(balkslof) of, soms, in een vloerbalk (afhankelijk van de richting van de
vloerbalken en de omvang van het te ondersteunen dak; de slof zorgt voor een
goede verdeling van krachten van kappoot naar meer vloerbalken)
- de hanenbalk (het haanhout) is trekbalk
(kapbalk, dekbalk; tegen spatkrachten) en werkt tegen doorbuigen van gordingen
en spantbenen
- eventueel een makelaar die nok,
spantbenen en hanenbalk verbindt (niet bij het normale Hollands
spant)
- eventueel een steekschoor tussen spantbeen en makelaar tegen doorbuigen van
gordingen en spantbenen
- het Verbeterd Hollands spant is bij voorkeur geschikt voor vrij steile dakhellingen.
De hanenbalk bestaat vaak uit trekplaten:
uit planken aan weerszijden van en bevestigd aan spantbenen en makelaar (vandaar
ook de benaming haanhouten).
Het Verbeterd Hollands spant heeft in vergelijking met een Hollands spant het
voordeel dat er meer gordingen zijn (die op de spantbenen steunen) en waarbij de
spantbenen doorlopen van muurplaat tot nok waardoor een steviger constructie
ontstaat. Extra verstevigend werkt de makelaar en de slof bij de schuin
geplaatste kappoot (kreupele stijl), alsmede de steekschoren bij de makelaar.
Bij een verstijfd Verbeterd Hollands spant loopt de
schuine kappoot (kreupele stijl) door tussen de haanhouten waardoor een extra versteviging
ontstaat (maar iets minder nuttige zolderruimte).
Er is ook een variant met een muurstijl:
de kappoot (kreupele stijl) steekt niet in de slof op de vloer, maar in de
muurstijl, iets boven de vloer.
verbeterd hollands spant (de
vloerbalken en de slof
onder de kappoot zijn hier niet getekend) (aad
van berkel):
variant: verstijfd verbeterd hollands spant (aad
van berkel):
variant: verstijfd verbeterd hollands spant met muurstijl
(aad
van berkel):
variant: verbeterd hollands spant zonder borstwering (aad
van berkel):
loef en voorloef (boek houtconstructies zwiers, 1920):