Organisch Bouwen (vooral 1980-heden)

Organisch Bouwen is een vrije vorm van bouwen, voorbij de rechte hoeken. Deze architectuurversie is afkomstig van het denken van Rudolf Steiner: "Om een overgang te maken van symmetrie en herhaling naar dat wat ademt in de vormen van organisch leven". Kenmerken zijn vooral de organische vormen (natuurlijke krommingen, de gebogen lijn, ronde vormen, de vijfhoek, de zeshoek, hoge schuine gewelven/plafonds) en het gebruik van natuurlijke materialen (baksteen).

Let op: organisch bouwen wordt soms ervaren als een bijna oneindig proces. Hou er dus rekening mee dat er soms betrekkelijk ongepland wordt gewerkt, dat alles langer duurt dan bij een (toch al vaak langdurig) traditioneel bouwproces. Eis in ieder geval een planning, desnoods zonder vaste datums, maar altijd wel met een einddatum van het gehele bouwproces. Zie voor tips bij het artikeltje over de aannemer. 

Belangrijke architecten van het Organisch Bouwen zijn (de voorbeelden staan op deze pagina): 
- Alberts en Van Huut (Isala Ziekenhuis Zwolle 2013, Gasunie 1994, ING-bank Amsterdam 1987 en de transformatie naar stadswoningen 2016)
- Hundertwasser (Wohnen unterm Regenturm 1994)
- Gaudí (o.a. Salgrada Familia vanaf 1912)
- Rudolf Steiner (Goetheanum, 1924-1928).

Sommige architecten hebben een enkel of een paar organisch gebouwen ontworpen:
- Erich Mendelshohn (Einsteinturm 1921)
- Le Corbusier (Chapelle Notre-Dame 1955).

De omgeving van de Sagrada Familia in Google Maps, niet heel duidelijk misschien maar er blijkt wel uit dat er nog steeds volop gebouwd wordt.
"Met de door ons gebouwde omgeving staan wij voortdurend in contact. Kubusachtige ruimten en doorzichtige rechthoekige vormen bepalen in sterke mate onze rationele ontwikkeling. Lossere vrijere vormen, organische vormen genoemd, doen ons vriendelijker en harmonischer aan. Zij beïnvloeden vooral onze intuïtieve ontwikkeling. Het is de taal van de architect om vanuit zijn verantwoordelijkheid een gebouwde omgeving te maken, die een positieve invloed op de mens heeft. Bouwmeesters hebben door de eeuwen heen vormen toegepast die de mensen begeleidden in de ontwikkeling passend bij de heersende cultuur. Wij hebben nu te maken met een cultuur waarin krachten van het intellectueel en logisch denken in stijgende mate de overhand hebben. Wij zijn op een punt gekomen waar de hoek van negentig graden lijkt te worden gebruikt; alsof er geen andere mogelijkheden zijn. Ruimten werken op ons in: wanneer we ons binnen in een ruimte bevinden, maar ook als we de ruimte buiten ervaren. Soms helpen ruimten om in beweging te komen, soms werken ze verstarrend. Als we er een tijdlang in verblijven, is het niet denkbeeldig dat we even star worden als de ruimte om ons heen. De vorm van een gebouw kan dusdanig zijn dat een mens het gevoel krijgt te verdrinken of overmand te worden. Bouwen vanuit het inzicht van de menselijke maat is rustgevend en spoort aan tot creativiteit."

Veel voorbeelden van Organisch bouwen.

"de apenrots", gasunie, groningen, arch. alberts en van huut (1994):

entree isala ziekenhuis, zwolle, arch. alberts & van huut international architects i.s.m. aan de amstel architecten (2013); voor andere foto's zie voorbeelden van organisch bouwen; klik voor groter:

Veel voorbeelden van Organisch bouwen.

Een enkele keer wordt gesproken over "vloeibare" architectuur vanwege de organische morfologie.
 
Zie ook organische groei, biologisch bouwen, green architecture, tolek, blob-architectuur.

Een organisch/biologisch/natuurlijk architect/bouwer is bijvoorbeeld Tablinum Tijmes.

Hoewel de naam biologisch aandoet, is Living Building een heel andere soort architectuur.

Eng. organisch gevormd is organically shaped