heiblok

Ook: valblok, valgewicht. Het heiblok is het zware blok van de heimachine dat men op heipalen brengt om deze in de grond te brengen. Het heiblok kan op verschillende manieren op de paal "vallen", bijvoorbeeld via de natuurlijke val (vroeger), hydraulisch of pneumatisch.

Een globale vuistregel bij de keuze van een heiblok: de massa van het valgewicht tot de paalmassa is circa 0,5 à 0,75 bij dieselblokken en circa 0,75 à 1 bij hydraulische blokken. Een "te licht" blok geeft een te korte drukgolf ten opzichte van de paallengte met daardoor een verhoogd risico op trekschade, een "te zwaar" blok kan de paalkop kapotheien.

Om de paalkop te beschermen worden de forse slagen (klappen) van het heiblok meestal verdeeld door de heimuts.

Het heiblok kan bij een heipaal met hulpbuis en betonprop onderin de buis ook onderin de buis worden geheid, dit wordt een "inwendig valblok" of (in België) "dameur" genoemd. "Bij inwendig heien valt dus het valgewicht in de buis op de voetplaat. Om de voetplaat er niet onderuit te te slaan wordt en eerst een paar emmers grind ingegooid. Doordat de energie van de klap direct op de voet van de paal komt heb je minder trilllingen en minder geluid dan uitwendig geheid. Vandaar dat dit trillingsarm wordt genoemd in de volksmond."

Horizontaal heien met een "raket" komt o.m. voor bij het leggen van een mantelbuis voor leidingen (zie afbeelding verderop).

hydraulisch heiblok (heibedrijf m. kool):

heiblok voor damwanden:

inwendig valblok, grind onderin de paalvoet, o.m. om geluid en trillingen te verminderen; hier een franki-paal (franki grondtechnieken):

pneumatisch heiblok ("raket"), bijvoorbeeld voor het horizontaal heien van een stalen mantelbuis onder wegen; "de raket bestaat uit een stalen cilinder in de vorm van een torpedo waarin een pneumatisch beweegbare zuiger past; de zuiger slaat met kracht tegen een aambeeld voorin de cilinder; door de stootkracht van de zuiger tegen de cilinder, schiet de raket een stukje naar voren; tijdens de achterwaartse beweging van de zuiger blijft de raket op zijn plaats door de wrijving tussen de grond en de cilinder"; klik voor groter

ouderwets valblok tussen de houten palen van de heistelling waarmee de natuurlijke val van het heiblok voor het heien zorgde; "bij een valblok werd het heiblok tussen twee palen opgehesen door een hendel over te halen waardoor de kabel op de lier werd gewonden; nadat het blok tot 2 à 3 m boven de heipaal is opgetrokken, wordt door het omzetten van een hendel, de trommel waarop de heireep is gewonden, vrijgemaakt van de as en valt het heiblok op de heipaal" (de werking van de stoommachine):

stoomheiblok; heiblok om een forse betonnen heipaal de grond in te heien (de werking van de stoommachine):

Met dank aan o.m. Verhoef Funderingstechnieken, Heibedrijf Kool en Stoommachine.

Verg. heimuts.

Eng. heiblok is pile hammer, piling hammer; pneumatisch heiblok is compressed-air pile hammer; valblok is drop hammer, beetle head, monkey; massa valblok is weight of drop hammer