getijdencentrale, getijdenenergie, getijdenturbine (waterkracht via getijden, turbines en generatoren)

Een getijdencentrale is een elektriciteitscentrale en benut het verschil tussen eb en vloed (het "verval") en wordt gebruikt om via turbines en generatoren elektriciteit op te wekken, analoog aan de situatie van een stuwmeer bij een bergcentrale. Deze vorm van energie heet getijdenenergie.
De getijdencentrale is een specifiek vorm van een waterkrachtcentrale en levert groene stroom.

Hoe groter het getijdeverschil des te economischer is de centrale. Om economisch te kunnen werken, moet het getijdeverschil bij voorkeur 6 meter of meer zijn. Nederland is dus eigenlijk niet zo geschikt voor een getijdecentrale.

Methode
- Bij vloed stroomt het zeewater via een turbine in een "lager" gedeelte waarbij de generator deze beweging omzet in een elektrische stroom. Het lagere gedeelte wordt langzaam gevuld tot een hogere stand ("hoger gedeelte").
- Bij eb stroomt het water via turbines van het inmiddels "hogere" gedeelte naar zee.

Attentiepunten
- Wat betreft installatie zijn er grofweg twee typen turbines: horizontaal draaiend en verticaal draaiend (als een soort onderwaterdraaideur).
- De bekendste getijdencentrale staat in St. Malo op de rivier de Rance in Bretagne waarbij het verschil tussen eb en vloed gemiddeld ca. 9 meter is, met 24 turbines van elk 10 MW, een stuwbekken van 20 km2 (nuttig volume 720 miljoen m3) en een debiet van 15.000 m3/s.
- Bij de Grevenlingendam is een staalconstructie geplaatst door het Tidal Technology Center Grevelingendam (TTC-GD). Met 3 testgoten geeft dat 3 ontwikkelaars de mogelijkheid hun producten te testen/certificeren/valideren/demonstreren in een reële situatie.
- Een variant van de getijdencentrale is de Hydroring die met magnetische lagers werkt waardoor minder wrijving ontstaat; Hydroring schijnt ook een minder visonvriendelijke variant te hebben.
- De dynamische getijdencentrale (dynamic tidal power, DTP) is een interessante variant van de normale getijdencentrale: met een zeer grote T-vormige dam loodrecht op de kust moet (dynamisch) een kunstmatig verschil in waterpeil bereikt worden waardoor turbines in combinatie met generatoren elektriciteit kunnen opwekken.
- Een andere vorm van getijdencentrale is Tidal Lagoon Power (TLP): een kunstmatig meer in zee waar een klein gedeelte van de dijk turbines bevat die het eb- en vloedverschil gebruiken om energie op te wekken. Tidal Lagoon Power geeft een invulling zoals die bij Swansea gebouwd kan worden. Als ook dat deel van de zee niet volgebouwd zou worden met zeer hoge windmolens, dan zou zo'n meer bijvoorbeeld bij "Schiphol-in-zee" kunnen worden gebouwd: toe- en afvoerwegen naar de nieuwe luchthaven via een breed stuk nieuw land (via een dijk is lastig met stormen en hoog opspattend zeewater) en recreatief gebruik van het zeemeer zelf, eventueel een kraamkamer van energieprojecten in en om het zeemeer (algen, golfslag, "blue batteries" en andere projecten die maar niet van de grond komen). 
- Om te vermijden dat vissen vermalen worden in de turbine, is het belangrijk een extra uitstroom/instroomopening (zonder turbine) te hebben waar de vissen naar toe worden geleid.
- De getijdencentrale wordt soms "blue turbine" genoemd, wat nogal verwarrend is omdat blauwe energie de energie is die ontstaat uit het verschil tussen zoet en zout water.
- Een andere vorm van een "getijdencentrale" is die gebruik maakt van de stroming van zeewater of rivierwater: zie de "stromend water centrale" (waterstroming centrale, riviercentrale of zeecentrale gebruikmakend van de stroming van het water). Omdat de stroming van zeewater door de getijden sterker is, worden deze centrales geplaatst waar de getijdenstroming groot is, bijvoorbeeld in Orkney, Schotland.

principe van een getijdencentrale, bij eb (links) en vloed (rechts) (uit het werkstuk over waterkracht van filip doucé en annick dexters):

getijdencentrale, barrage op de rance bij st.malo, bretagne (willy en andrea):

stromend water centrale, getijdencentrale, getijdenturbine, mct tidal turbines (mct engineering):

stromend water centrale, getijdencentrale, principe, model o2; klik voor groter (orbital marine):

stromend water centrale, getijdencentrale, model o2 op weg naar zijn ligplaats in de schotse zee; klik voor groter (orbital marine):

de "dynamische" getijdencentrale:

tidal lagooon power:

Verg. waterkrachtcentrale, golfslagcentrale, stromend water centrale, blue energy (verschil zout/zoet water), pv-panelen (op zee).

Eng. tidal power (plant), tidal turbines