De
reductiefactor zonwering Fc geeft aan hoe efficiënt het bepaalde type zonwering
is om zoninstraling en dus warmte, in huis tegen te gaan. Fc staat
waarschijnlijk voor Factor en curtain (gordijn, zonwering).
De Fc-waarde is de factor waarmee de warmte in de woning door de zonwering wordt
gereduceerd (ten opzichte van de situatie zonder zonwering).
De Fc-waarde hangt af van *):
- het type zonwering
- de kleur van de zonwering - de oriëntatie op de zon (o.m. oost, zuid, west, noord;
voor schermen die niet onmiddellijk langs het raam lopen, bijvoorbeeld een
knikarmscherm).
Hoe lager de Fc-waarde, hoe beter de zonwering presteert om
zoninstraling in
huis tegen te houden, en dus hoe meer invloed op de BENG-1
eis (energiebehoefte; vooral in de zomer natuurlijk, in de winter werkt de
Fc-waarde negatief omdat de warmte dan meestal juist gewenst is en bij gebruik
van de zonwering de zoninstraling wordt tegengehouden).
Buitenzonwering is veel efficiënter om de warmte van zoninstraling tegen te
verlagen. Uit
een test met honderden "zonweringsdoeken" bleek dat globaal de
Fc-waarde van buitenzonwering 0,1-0,3 en van binnenzonwering 0,5-0,9 is.
De forfaitaire Fc-waarde
Door onderzoeken en tests zijn de zogenoemde forfaitaire Fc-waarden
bepaald voor een aantal typen zonwering. Forfaitaire Fc-waarden zijn waarden die
bepaald zijn voor een aantal standaard-situaties en kunnen worden gebruikt bij
berekeningen.
De werkelijke Fc-waarde van een
type zonwering in een bepaalde toepassing kan beter presteren dan de forfaitaire
waarde. Wanneer
de BENG-eisen net niet worden gehaald, kan een hogere, werkelijke Fc-waarde er wellicht
voor zorgen dat toch aan de BENG-eisen wordt voldaan.
forfaitaire fc-waarden voor de reductiefactor voor de totale
zontoetredingsfactor voor screens,
jaloezieën, rolluiken en gemetalliseerde
weefsels (uit nta 8800:2023, tabel 7.5):
*) Ts betreft de zontransmissie (Ts van Transmission
sun); Rs betreft de zonreflectie (Rs van Reflection sun); voor gemetalliseerde weefsels gaat
het om de reflectie van de metaallaag
forfaitaire fc-waarden voor de reductiefactor voor de totale
zontoetredingsfactor voor uitvalschermen en knikarmschermen
(uit nta 8800:2023, tabel 7.6):
Opmerkingen bij de tabellen hierboven:
- de waarden uit de tabellen zijn gebaseerd op de combinatie zonwering met dubbelglas
(HR++); voor drievoudig glas kunnen de waarden afwijken
- voor de tweede tabel geldt dat een tussenliggende oriëntatie (zuid-zuid-west bijvoorbeeld) de waarde
wordt gebruikt behorend bij de dichtstbijzijnde oriëntatie
uit de tabel.
Zonwering kan er mede voor zorgen dat er in de zomer geen
temperatuursoverschrijding is in het gebouw (zie TOjuli), maar wat kan zonwering opleveren
aan besparing van de airco? Het voorbeeld onder toont een simulatie voor een ruimte in een kantoorgebouw in
Brussel: zuidgericht, een vloeroppervlakte van 40 m², een raam van 16 m² met 1,21 W/m²K beglazing en
aan de buitenzijde voorzien van een verticaal
zonweringsdoek (dat in de winter opgetrokken wordt).
voorbeeld van minder verbruik in kWh van de airco bij zonwering (en
daarmee besparing op energiekosten; romazo
rolluiken):
De werkelijke Fc-waarde
Bepaling van de werkelijke Fc-waarde vindt plaats door de formule:
Fc = (gg+c) / (gg)
waarbij:
gg+c is de g-waarde
(zontoetredingsfactor) van de combinatie glas én zonwering
gg is de g-waarde van het glas alleen.
Meestal is het voldoende om van de forfaitaire waarden uit te gaan, al was het
maar om veel tijd en fouten te besparen.
NTA 8800:2023, formule 7.43 geeft aan dat de g-waarde van glas+zonwering
bepaald wordt uit de formule g(g+c) = Fc * gg.
De werkelijke Fc-waarde wordt bepaald conform NTA 8800.
Fc werd voorheen Fw genoemd (w van window).
*) Ook bijvoorbeeld de hoek van zon-inval, het formaat van de
kamer, de R-waarde van de muren, U-waarde van het kozijn e.d. kunnen een rol
spelen in de externe warmtebelasting van de kamer. Die gegevens hebben
waarschijnlijk een te kleine invloed of een te veranderlijk gedrag dat zij
daarom niet meegenomen worden bij de bepaling van de forfaitaire Fc-waarden.