energieprestatiegarantie (EPG)

De energieprestatiegarantie (EPG) is een soort garantie voor energiezuinigheid van nieuwe of gerenoveerde huurwoningen. "De EPG geeft (toekomstige) huizenbezitters de zekerheid dat energiebesparende maatregelen juist worden uitgevoerd en dat deze ook daadwerkelijk leiden tot een energiezuinige woning." De EPG garandeert dus dat het energieverbruik niet boven een bepaalde streefwaarde komt (de beoogde energieprestatie van een woning). Wanneer die prestatie niet gehaald wordt, kunnen herstelacties worden uitgevoerd, aanvullende maatregelen worden genomen of kan sprake zijn van een schadevergoeding. Uitzonderingen hierop zijn de marge van 10 of 20% (afhankelijk van de situatie) en wanneer de huurder meer verbruikt dan een vooraf gestelde streefwaarde; door een veelheid aan bronnen te monitoren en te loggen kan de garantieverstrekker nagaan of het persoonlijk verbruik beslissend is geweest bij een eventueel meerverbruik.

De EPG heeft meestal betrekking op energieverbruik voor verwarmen, koelen, ventilatie en warm tapwater.

Bijvoorbeeld de aannemer of woningcorporatie garandeert dat de energieinstallatie van een woning een bepaald niveau heeft, waardoor de energiekosten zelf laag zijn. Van belang zijn vooral isolatie en luchtdichtheid van de woning en de efficiency van de apparatuur die de ruimte verwarmt en koelt.

"De koper/huurder krijgt na ingebruikname van de woning via een portal toegang tot zijn eigen gebruiksomgeving. In deze omgeving worden de gebruiksgegevens bijgehouden en kan de bewoner zelf controleren of zijn gebruik niet afwijkt van hetgeen is afgesproken. Bij significante afwijkingen zal de bewoner hierop opmerkzaam worden gemaakt."

Voorbeeld van gegarandeerde energiecapaciteit
Een voorbeeld van een Energieprestatiegarantie kan zijn:
"(...) de beschikbare energiecapaciteit ten behoeve van het gebruiksgebonden verbruik, onder na te melden uitgangspunten, [is] minimaal:
3.150 kWh per jaar (bij vrijstaande woningen of twee-onder-één-kapwoningen)
2.700 kWh per jaar (bij rijwoningen (rijen van meer dan 2 woningen), inclusief hoekwoningen)
1.780 kWh per jaar (bij appartementen)".
Dat zijn vrij lage getallen, maar die zijn te verklaren omdat de woningen met een EPG altijd wel eigen of gemeenschappelijke energieopwekkers en energieopslag hebben (pv-panelen, warmte-koude-opslag e.d.) en beschermd zijn tegen oververhitting in de zomer (en daarom minder koeling nodig zouden moeten hebben).
Uiteraard is het persoonlijk energieverbruik medebepalend voor het werkelijke verbruik.

Voorwaarden
Om een energieprestatiegarantie af te sluiten moet u:
- een slimme meter hebben
- twee jaar historie van uw energieverbruiksgegevens kunnen tonen
- energieverbruik en -opwekking exact bijhouden (een digitale energieverbruiksmanager of via een online platvorm)
- de EPG-verstrekker machtigen tot het uitlezen van uw energiegegevens; bij ontbreken van deze gegevens kan, afhankelijk van de garantieverstrekker, meestal geen beroep worden gedaan op de garantie of kan pas een beroep gedaan worden op de garantie bij een afwijking van 20 procent in de energieprestatie.

Verder zijn er andere door de garantieverstrekker vereiste voorwaarden, zoals:
- all electric
- aparte vastlegging van de zelf opgewekte energie en de hoeveelheid verbruikte gebouwgebonden energie (verwarmen/koelen, ventilatie en warm tapwater) en de verbruikte gebruiksgebonden energie (het energieverbruik min het gebouwgebonden energieverbruik)
- de woningeigenaar is verplicht een service- en onderhoudscontract af te sluiten voor de gebouwgebonden installaties (o.m. periodiek onderhoud)
- soms geldt: "De EPG is gekoppeld aan de afgifte van een Woningborg-certificaat"
- het gegarandeerde energieverbruik (x kWh per jaar zoals in het voorbeeld hierboven vermeld) is mede bepaald aan de hand van instelwaardes voor ruimtetemperaturen volgens een bepaalde tabel (bijvoorbeeld de slaapkamer heeft een lagere temperatuur dan de woonkamer) alsmede het warmwaterverbruik in een aantal liter per dag van een bepaalde temperatuur; bij overschrijden van deze instelwaardes is beroep op de garantie niet mogelijk; ook het inschakelen van de boiler-comfort-knop kan een rol spelen; wanneer je het snel koud hebt en de verwarming vaak hoog zet of heel veel warm water gebruikt, dan vervalt de garantie (wel begrijpelijk hoewel over getallen altijd discussie zal blijven bestaan)
- een aanpassing aan de woning, bijvoorbeeld een aanbouw, dient vooraf aan de garantieverstrekker te worden gemeld; getoetst moet worden of na aanpassing van de woning nog steeds aan de eisen van de garantieverstrekker voldaan kan worden (hieraan kunnen kosten zijn verbonden)
- "de beschikbare energiecapaciteit ten behoeve van het gebruiksgebonden verbruik wordt berekend over een gemiddelde periode van 3 aaneengesloten jaren, gerekend vanaf de datum van oplevering van de woning/het privé-gedeelte".

Attentiepunten
- Aan de EPG zijn soms kosten verbonden (400 tot 500 euro).
- "De garantieperiode bedraagt 10 jaar voor de gebouwgebonden energieprestatie en de functionaliteit van isolatie en beglazing. De installaties voor gebruik en opwekking hebben slechts een garantieperiode van 3 jaar." Het is niet alleen wonderlijk, maar eerder lachwekkend en tekenend dat hierop slechts 3 jaar garantie wordt gegeven.
- Op basis van de EPG kan een woningcorporatie de huur verhogen, omdat na de energiebesparende maatregelen de energiekosten aanzienlijk lager zullen zijn. Voordelen voor de huurders zijn in dat geval vrij beperkt (comfort, minder afhankelijk van prijzen van gas en elektra); deze vergoeding moet worden afgesproken tussen verhuurder en huurder. De verhoging van de huur wordt energieprestatievergoeding (EPV) genoemd.
- "De EPG heeft betrekking op de totale energieprestatie van een woning, er wordt dus gesaldeerd. Als bijvoorbeeld de ene component beter presteert dan gegarandeerd en de andere component minder dan gegarandeerd, kan de totale energieprestatie nog steeds voldoen."
- Alle gebouwgebonden installaties moeten kunnen worden gemonitord. Dat vereist naast een slimme meter ook bijvoorbeeld extra sensors en bepaalde software. Bij onvoldoende faciliteiten om het energieverbruik te monitoren, kan een marge van 20% worden gesteld in plaats van 10%.
- Wanneer blijkt dat het huishouden meer verbruikt dan een van tevoren gesteld streefwaarde, dan wordt alles daarboven uiteraard alsnog verrekend. Bij een renovatie met energieprestatiegarantie kunnen de hogere huur en de lagere energiekosten daarom na een tijdje voor verrassingen zorgen. In de streefwaarde wordt nadrukkelijk geen rekening gehouden met een aquarium, waterbed of kouwelijke personen. ("De garantie wordt geboden voor de gebouwgebonden prestaties en staat los van het individuele bewonersgedrag.")
- Als de verstrekker van de garantie failliet gaat of er simpelweg mee stopt, vervallen alle garanties (waarschijnlijk tenzij de garantie is verzekerd bij bijvoorbeeld SWK, Bouwgarant of Woningborg).
- De aanschafkosten van een energiezuinig klimaatsysteem (met pv-panelen, warmtepomp e.d.) zijn meestal aanzienlijk hoger dan de gebruikelijke gas-cv-installatie, nemen veel fysieke ruimte in en hebben meer onderhoud nodig. 

Overigens, de afkorting EPG stond ook voor EnergiePrestatie voor Gebouwen (zie bij energieprestatiecoëfficiënt EPC die vanaf 2021 vervangen is voor de BENG-eisen).

Met dank aan o.m. SWK, Bouwgarant, Woningborg en Lont bouw bewust.