Een
windtoren of windvanger is een soort brede schoorsteen die boven het gebouw
uitsteekt en dient om de wind te vangen waardoor er natuurlijke ventilatie en
daarmee verkoeling plaatsvindt. Soms reikt de verkoelende wind vanuit de toren
zelfs tot de binnenhoven van de gebouwen. In de winter en tijdens zandstormen kunnen de
windtorens soms onderaan afgesloten worden met houten luiken (bawabat al hawwa).
Vooral in het Midden-Oosten komen windtorens (badger of burj al hawwa) voor.
Hoe hoger de toren des te koeler de lucht die naar binnen stroomt, zeker in de
heetste tijd van het jaar als alle steen en plaveisel op maaiveld-hoogte enorm
heet is.
Het principe van de windtoren of windvanger is:
- wind blaast door de toren
- aan de windkant van de toren, de loefzijde, ontstaat overdruk (waardoor die
lucht naar binnen gedrukt kan worden als dat gewenst is)
- de andere zijde van de toren, de lijzijde, ontstaat onderdruk die de warme
lucht uit het huis naar buiten zuigt
- als er ook nog een ondergronds kanaal is (de qanat, zie bij aquaduct) dan is de
aangezogen lucht veel koeler dan de warme lucht uit het huis (de ventilatielucht
wordt extra afgekoeld)
- een extra voordeel van het ondergrondse kanaal is dat zand en stof dat de windtoren
binnendringt, wordt opgevangen (bij het ontbreken van het ondergrondse kanaal
zou een fijnmazig gaaswerk in de toren zand en stof en dieren tegen kunnen
houden, maar het mag de luchtstroom niet teveel belemmeren).
Een (bijna) natuurlijke manier van ventileren, die gebruik maakt van het
"vangen" van zowel wind als zoninstraling, is de klimaatcascade
met zonneschoorsteen.
De windvangers als onderdeel van een natuurlijke ventilatie zijn ook in het
Westen verkrijgbaar, zie de eerste foto en de brochure onderaan de
pagina.
windvangers (windcatchers) van monodraught ltd.: |
windtorens in dubai (hotel vannucci photography): |
windotens in yazd, iran (foto frank blankers): |
principe van de windtoren: |
Documentatie
- Brochure
windvanger (van Monodraught
Ltd. via Esi)
-
Catnaps
voor meer informatie over windtorens.
Zie eventueel nachtventilatie,
klimaatgevel, zonwering, torenvenster.
Verg. venturi-windmolen,
windenergie.
Eng. wind tower, windcatcher