uv-afvoer

De UV-afvoer is een voorbeeld van een speciaal soort hemelwaterafvoer (hwa).
Traditioneel afwateren van daken gebeurt op de zogenoemde vrijverval manier, d.w.z. het water stroomt door de zwaartekracht en eventueel een afschot naar en door de regenpijp en vandaar naar de riolering. Het water loopt hier langs de binnenkant van de buis waardoor een groot deel gevuld is met lucht. 
Bij het UV-systeem wordt de zogenoemde volledige vulling toegepast: bij forse regenval wordt geleidelijk de gehele leiding gevuld met water, waardoor het water dat al in de buis is de luchttoevoer afsluit. De onderdruk die daardoor ontstaat heeft een zuigende werking op het water op het dak (een soort hevel-principe). De volledige vulling wordt bereikt door een speciale trechter in combinatie met een juiste dimensionering van het leidingstelsel. De onderdruk ontstaat door de volledige vulling van de leiding en het hoogteverschil tussen trechter en uiteindelijk lozingspunt van het water. Door de onderdruk wordt het dak als het ware leeggezogen.
Bij een geringe waterafvoer werkt het UV-systeem als een traditionele vrijeval-afvoer; bij meer afvoer treedt het UV-principe in werking. Bij heviger regenbuien zal de hevelwerking groter zijn en het UV-systeem beter functioneren. 

Het onderdeel UV bij de term UV-afvoer / UV-systeem is een verkorting van het Finse Umpi Virtaus (gesloten systeem); door de volledige vulling is sprake van een gesloten systeem.

Aspecten
- Het UV-systeem werkt met betrekkelijk kleine leidingdiameters (vanaf 40 mm), onder meer afhankelijk van de vermoedelijk maximale waterafvoer van het dak. Door de smallere diameter zijn deze leidingen gemakkelijker weg te werken. 
- Het leidingstelsel bestaat uit slagvaste kunststofbuizen (PVC, PE), die waterdicht verlijmd worden met de flexibele slangen die naar de trechtermonden op het dak leiden.
- Er zijn minder afvoerpunten / leidingen nodig dan bij traditionele afwatering.
- Bij de horizontale leidingen is geen afschot nodig, wat inbouw gemakkelijker maakt.
- Voor het functioneren van het hevelprincipe is een minimale "drijfhoogte" op het dak nodig van 30-50 mm, afhankelijk van de uitloop van de trechterslang.
- Omdat het water door de hevelwerking een forse snelheid heeft, is een degelijke bevestiging aan de constructie vereist (ook om geluidshinder van het systeem te verminderen).
- Door de hogere snelheid van het water treedt zelfreiniging van de dunnere slangen op.
- Een architect ziet soms liever geen afvoerpijp aan de buitenzijde van het gebouw.
- Om het hevelprincipe te verkrijgen is een minimale valhoogte van 3 m vereist.
- "De maximale standleidinghoogte bedraagt 50 meter."
- UV-systeem en traditionele systemen kunnen niet worden gecombineerd.
- Een smallere afvoer is gevoeliger voor vervuiling; bladeren e.d. dienen op adequate wijze geblokkeerd te worden zonder voor verstopping te zorgen bij de trechtermond op het dak.
- Een noodafvoer op basis van het UV-systeem is theoretisch mogelijk (zie de documentatie verderop).

Voorbeelden van UV-systemen zijn Pluvia (Geberit) en Vacurain (Dyka).


links een
traditioneel hwa-systeem, rechts het uv-systeem pluvia van geberit
met het uv-systeem zijn minder leidingen nodig:


een trechtermond met flexibele buis naar de slagvaste kunststof buis (dyka):


een detailopname van het bovenset deel van het uv-systeem vacurain van dyka:


trechterkap op dak het uv-systeem pluvia van geberit:


Documentatie
- UV-afvoer Pluvia (systeem) (van Geberit)

- UV-afvoer Pluvia (installation manual) (van Geberit)

- UV-afvoer Vacurain Fix (van Dyka)

- UV-afvoer Vacurain Flex (van Dyka)


Eng. UV-system; volledig gevuld waterafvoersysteem is full-bore flow system; vrijeval afvoersysteem is gravity flow system