De
UV-afvoer is een voorbeeld van een speciaal soort hemelwaterafvoer
(hwa).
Traditioneel afwateren van daken gebeurt op de zogenoemde vrijverval
manier, d.w.z. het water stroomt door de zwaartekracht en eventueel een afschot
naar en door de regenpijp en vandaar naar de riolering. Het water loopt hier
langs de binnenkant van de buis waardoor een groot deel gevuld is met
lucht.
Bij het UV-systeem wordt de zogenoemde volledige vulling toegepast: bij
forse regenval wordt geleidelijk de gehele leiding gevuld met water, waardoor het
water dat al in de buis is de luchttoevoer afsluit. De onderdruk die
daardoor ontstaat heeft een zuigende werking op het water op het dak (een
soort hevel-principe). De volledige vulling wordt bereikt door een speciale trechter
in combinatie met een juiste dimensionering van het leidingstelsel. De onderdruk
ontstaat door de volledige vulling van de leiding en het hoogteverschil tussen
trechter en uiteindelijk lozingspunt van het water. Door de onderdruk wordt
het dak als het ware leeggezogen.
Bij een geringe waterafvoer werkt het UV-systeem als een traditionele vrijeval-afvoer;
bij meer afvoer treedt het UV-principe in werking. Bij heviger regenbuien zal de
hevelwerking groter zijn en het UV-systeem beter functioneren.
Het onderdeel UV bij de term UV-afvoer / UV-systeem is een verkorting van het
Finse Umpi Virtaus (gesloten systeem); door de volledige vulling is
sprake van een gesloten systeem.
Aspecten
- Het UV-systeem werkt met betrekkelijk kleine leidingdiameters (vanaf 40 mm),
onder meer afhankelijk van de vermoedelijk maximale waterafvoer van het dak.
Door de smallere diameter zijn deze leidingen gemakkelijker weg te werken.
- Het leidingstelsel bestaat uit slagvaste kunststofbuizen (PVC,
PE), die waterdicht verlijmd worden met
de flexibele slangen die naar de trechtermonden op het dak leiden.
- Er zijn minder afvoerpunten / leidingen nodig dan bij traditionele afwatering.
- Bij de horizontale leidingen is geen afschot
nodig, wat inbouw gemakkelijker maakt.
- Voor het functioneren van het hevelprincipe is een minimale
"drijfhoogte" op het dak nodig van 30-50 mm, afhankelijk van de
uitloop van de trechterslang.
- Omdat het water door de hevelwerking een forse snelheid heeft, is een
degelijke bevestiging aan de constructie vereist (ook om geluidshinder van het
systeem te verminderen).
- Door de hogere snelheid van het water treedt zelfreiniging van de
dunnere slangen op.
- Een architect ziet soms liever geen afvoerpijp aan de buitenzijde
van het gebouw.
- Om het hevelprincipe te verkrijgen is een minimale valhoogte van 3 m vereist.
- "De maximale standleidinghoogte bedraagt 50 meter."
- UV-systeem en traditionele systemen kunnen niet worden gecombineerd.
- Een smallere afvoer is gevoeliger voor vervuiling; bladeren e.d. dienen op
adequate wijze geblokkeerd te worden zonder voor verstopping te zorgen bij de
trechtermond op het dak.
- Een noodafvoer op basis van het UV-systeem is theoretisch mogelijk (zie de
documentatie verderop).
Voorbeelden van UV-systemen zijn Pluvia (Geberit)
en Vacurain (Dyka).
links een traditioneel hwa-systeem, rechts het uv-systeem pluvia van geberit; met het uv-systeem zijn minder leidingen nodig: |
een trechtermond met flexibele buis naar de slagvaste kunststof buis (dyka): |
een detailopname van het bovenset deel van het uv-systeem vacurain van dyka: |
trechterkap op dak het uv-systeem pluvia van geberit: |
Documentatie
- UV-afvoer
Pluvia (systeem) (van Geberit)
- UV-afvoer Pluvia (installation manual) (van Geberit)
- UV-afvoer Vacurain Fix (van Dyka)
- UV-afvoer Vacurain Flex (van Dyka)
Eng. UV-system; volledig gevuld waterafvoersysteem is full-bore
flow system; vrijeval afvoersysteem is gravity flow system