triplex, multiplex

Triplex/multiplex is een plaatmateriaal dat bestaat uit drie of meer lagen fineer. De lagen zijn kruislings op elkaar gelijmd (5% lijm). Het haaks op elkaar verlijmen van de lagen geeft de plaat stabiliteit en vermijdt kromtrekken. De plaat bestaat uit één of twee houtsoorten. Triplex bestaat altijd uit een aantal oneven lagen zodat de bovenste en de onderste laag in dezelfde lengterichting lopen. 
Triplex wordt voor veel verschillende toepassingen gebruikt. Welke triplexsoort geschikt is voor een bepaalde toepassing wordt voornamelijk bepaald door de houtsoort en de gebruikte lijmsoort. Meestal staat er een stempel op de platen waarop kwaliteit, normen, lijminformatie, productiedatum en eventueel aanvullende informatie staan aangegeven. 

Bedenk dat het zogenoemde "watervaste multiplex", of beter watervast verlijmde multiplex (wbp), met een matig onderhoud toch maar een jaar of 10 meegaat.
Er is ook "multiplex gegrond", een triplex die alleen nog afgeverfd hoeft te worden.

Toepassingen van triplex/multiplex zijn o.m.:
- voor constructieve toepassingen, als het een gewicht moet dragen, wordt naaldhouttriplex met een vochtbestendige lijm gebruikt
- voor niet-constructieve toepassingen, zoals wandbekleding, wordt loofhout (hardhout) met een vochtbestendige lijm gebruikt
- voor decoratieve toepassingen wordt loofhouttriplex met formaldehydearme lijm gebruikt.

Technische gegevens multiplex (EN-636)

(Jellema en veel techneuten spreken meestal over "triplex" hoewel in de volksmond de term triplex voor 3-laags multiplex wordt gebruikt.)

triplex/multiplex:

triplex/multiplex, okoumé, 18 mm dik, 2-zijdig gegrond (stiho):

Met dank aan o.m. Milieucentraal, Martin Visser en Stiho.

Verg. betonplex, mdf, mdf lakdraagfolie, gelamineerde spant, cross-laminated timber (CLT, kruislaaghout, KLH).

Eng. three-ply; multiplex is multi-ply, plywood; multiplex plaat is plywood panel; watervast verlijmde multiplex is marine ply