plaatmateriaal

Plaatmateriaal is alles wat in de vorm van platen wordt aangeleverd, bijvoorbeeld alle plaatwerk van o.m. houtachtig materiaal (triplex, OSB, MDF, underlayment, Pavapor, zachtboard e.d.), vezelcement, gips, aluminium, staal, bamboe of kunststof zoals acrylaat, trespa en hpl-laminaat, en wordt zowel binnenshuis als buitenshuis toegepast (afhankelijk van het materiaal). Plaatmateriaal wordt vaak als afwerking gebruikt van muren en gevels, als isolatiemateriaal (warmte, geluid) of met een brandwerende functie.
Bevestig houtachtige materialen niet strak tegen de muur om warmte/koude en vooral vocht minder greep op het materiaal te geven.
Er zijn platen die binnen- of buitenshuis worden toegepast, soms geschikt voor beide omgevingen maar vaak niet, of onder strikte voorwaarden, voor buiten.
Vaak bestaat plaatmateriaal uit meer lagen, soms van verschillend materiaal.

plaatmateriaal van hout; fabricageproces van de meest gebruikte houten plaatmaterialen (ewp's) (marien de lange; bron m.h. ramage et al "the wood from the trees: the use of timber in construction" p. 344); klik voor groter!

Voorbeelden van plaatmateriaal zijn (de meest gebruikte, op alfabet dus houtachtige platen en andere door elkaar):

- ABC-golfplaat (asbestcementplaat, niet meer toegestaan)

- Acrylaat (plexiglas, perspex)

- Akoestische plaat

- Bamboe-plaat (gelamineerd)

- Betonplex 

- BLC (Bois Lamellé-Collé, term gebruikt in België, is gelamineerd hout waarbijn de lagen in één richting liggen, zie gelamineerd spant)

- CLT (cross laminated timber, kruislaaghout KLH; gelamineerd hout voor grote oppervlakken waarbij de lagen haaks op elkaar staan om (a) een steviger geheel te verkrijgen en (b) het werken van het hout te verminderen)

- Compactplaat (houtvezels en hars; foto compactplaat; voor binnen en buiten, vergelijkbaar met Trespa, voor boeiboorden en gevelbekleding, 6 mm dik, wit of grijs of antraciet)
- DLT (Dowel Laminated Timber; gelamineerd hout met lagen die door deuvels aan elkaar bevestigd zijn; kan zowel CLT (lagen haaks op elkaar) als glulam (lagen in dezelfde richting) zijn; foto dlt) 

- Deurplaten (als multiplex of als hardboard met dwars-karton o.d. ertussen, zie bij binnendeuren)

- EWP (Engineered Wood Product, elke vorm van een product van bewerkt hout waarbij het hout nog wel als  bijvoorbeeld CLT en LSL

- Fineer (zeer dunne plak hout, een toplaag die vaak bij ander plaatmateriaal wordt toegepast) 

- Fotobeton (vectogramm, bijvoorbeeld een reliëf in MDF, aluminium, kunststof of in een betonplaat) 

- Garantieplaat (WBP-multiplex van hardhout met aan beide zijden een harde coating)

- Gipsplaat (gipskartonplaat, gipsvezelplaat) hebben een goede brandwerende functie, zeker in combinatie met een pleisterlaag (pleisterdrager) 
- Glulam (zie gelamineerd spant, de lagen hebben dezelfde richting; foto glulam)

- Hardboard 

- Houtvezelplaat

- HPL-laminaat 

- Kielsteg (plaatmateriaal, "Kielsteg bestaat uit een boven- en onderlaag met daartussen V-vormige elementen uit OSB of multiplex; een houten bouwelement van Kielsteg kan makkelijk 27 meter overbruggen", overspanning daken in Kielsteg Basic tot 12 m (V-delen van multilex) en Select tot 27 m (V-delen van OSB), vloeren tot 13 m, foto 1 kielsteg, foto 2 kielsteg, Kielsteg-site)

- Lakdraagfolie (mdf met aan beide zijden een witte gladde folie als lakdrager, basis voor de uiteindelijke laklaag)

- Leemplaat is een onbrandbaar plaatmateriaal op basis van leem (Lemix brochure, 16 of 22 mm dik, verkrijgbaar o.m. bij Ekoplus en Eco-logisch)

- LSL (Laminated Strand Lumber ofwel gelamineerd hout van dunne strengen hout; meestal toegepast voor hout dat niet in het zicht is, bijvoorbeeld als lijf in een I-ligger; foto lsl; close-up lsl)

- LVL (Laminated Veneer Lumber, timmerhout / constructiehout van gelamineerd fineer, glulam, Ultralam (merknaam) "bestaat uit meerdere lagen van 3 à 6 mm dikke grenen- en vurenfineren; de fineerlagen liggen meestal parallel, soms ook gekruist")

- MDF 

- Meubelplaat (meubelpaneel, multiplex met een dikke toplaag mooi hout voor een echt houten uiterlijk, foto's, of met HPL voor een bijna-echt houten uiterlijk)

- Multiplex (zie bij triplex)

- NLT (Nail Laminated Timber; de lagen worden met nagels / spijkers aan elkaar bevestigd; foto nlt) 

- Oryx board is een onbrandbaar plaatmateriaal (brandklasse A1); het hoofdbestanddeel is magnesiumoxide

- OSB en OGB / ESB

- Pavapor 

- PSL (Parallel Stranded Lumber; timmerhout; foto psl)

- Qboard en Wedi bouwplaat zijn zeer goede ondergronden voor tegelwerk en stucwerk (pleisterdragers), voor badkamers e.a. natte ruimten

- Rockpanel is geperst van hoogwaardige anorganische steenvezels van Rockwool, samengekleefd door een thermohardend bindmiddel

- Spaanplaat 

- Stroplaat 

- Trespa is een plaatmateriaal voor binnen en buiten, op basis van thermohardende harsen dat met banen cellulose (houtvezels) versterkt is tot een homogene massa

- Triplex (ook multiplex)

- Underlayment 

- UPB paneel (UPB staat voor Universal Performance Board; fabrikant Resysta maar zie ook bij Biobased Bouwen; de term UPB board is eigenlijk dubbel)

- Vezelcementplaat, voorbeelden zie Eternit of Plastica (Refipan)

- Wedi bouwplaat en Qboard zijn zeer goede ondergronden voor tegelwerk en stucwerk (pleisterdragers), voor badkamers e.a. natte ruimten

- Wonderboard en Glasbord, speciaal voor omstandigheden waar de hygiëne een zeer belangrijke rol speelt

- Zachtboard 

Bij gelamineerde platen kunnen, wanneer de platen niet voor het exterieur geschikt zijn (en zelfs dan is het oppassen), onder invloed van het weer de verschillende lagen van elkaar loslaten (delamineren).

bamboe plaatmateriaal (moso-bamboe):

plaatmateriaal trespa naturals sierra red roestachtig (trespa):

Meer hout-gegevens bij Houtinfo.

Zie ook gevelbekleding, acrylaat, asbest, hardboard, hpl-laminaat, mdf, osb, stroplaat, underlayment, zachtboard.

Eng. sheeting material, sheet material; volkern plaatmateriaal is solid-core sheeting material; warmte-isolerend plaatmateriaal is insulating sheeting material